hela
1.
(B, L-ain, BN-baig; VocBN , Dv (hel, hela), H (L, BN, S)). Ref.: A; Satr VocP.
(Grito que sirve para anunciarse, gralmte. a la puerta de una casa). "On répond généralement: Aitzina! En avant! Avancez!" Lh.
v. tbn. VocNav s.v. ¡elá!
--Iainkoa dela hemen. Hela? --Zure Señoria ungi ethorri dela.
Volt 153.
Hela erran dian bezañ sarri, alharzetik kanpo jarri behar zaio.
Mst I 13, 5 (SP athea bulkatu, Ip, Leon jo
).
Hela! eta, emazteki boz ezti batek ihardetsi zuenean: Aitzina! sartu ginen.
Elzb PAd 32.
Pan, pan! Hela! --Nor da hor? --Ni, laguntza zerbeiten galdez.
HU Zez 33.
Hela! Badea nehor?
Barb Sup 10.
--Ela, ela! --Nor da, nor da?
(AN-5vill).
A CPV 1095.
Hela! Hela! zezena dela, / gaixtua dela! / Arrapatzen bazaitu / bertan, bertan hilko zaitu.
Lander (ap. DRA
).
--Hela! --Aintzina!
Lf Murtuts 9.
v. tbn. Zub 74.
().
Grito para detener o avisar a alguien.
Hela! Norat ua?
"
Hola"
.
Volt 275 (cf. ed. ASJU 1971, 190).
Erratez naiz penatzen. / Berriz erraten baditut, / berriz naiz tromentatzen. / Hela, hela! / Segi ez gaitzatzula.
Gç 165.
2.
(Sust.).
Llamada.
Oi Jauna, urrikalmendu guzietako ithurburua, entzun ezazu nere hela.
Dv LEd 51 (Cb Eg II 21 dei).
"(Fig.), fuerza, poder de convocatoria"
DRA
.
Bere fede garbitik nola bere egintza zuzenetarik baitzarion su ezti bat, su hunek zakon hainbertze indartzen solasaren "hela".
JE Bur 136s (ap. DRA
).
HELA EGIN
(H (+ hel egin)). Llamar. "Athean eskaleak hela-hel [= hela o hel] egiten du. Etxera heldu eta, egiten dugu hela, adiarazteko norbait badela (canc. pop.)" H. Cf. HEL EGIN s.v. hel, del que es difícil separarlo en algunos ejs. v. 2 helatu.
Parisko Biltzarrera dugun egin hela; / han dugu zerbitzari bat guziz leiala.
(1790).
BertsZB
149.
Oi Jauna, bihotz nekhatu eta nahigabeztatu guzien iheslekua, zuri egiten darotzut hela.
Dv LEd 277.
Aitoren seme batek hela egiten zuen komentuko athean.
Laph 231.
Ez balinbadakite biderik, taxi bati hel egiten die.
JEtchep 80.
"Hela" egin zuen 1529ko egun batez Ste. Barbeko atean.
Ardoy SFran 100.