zainart
1.
(-nh- L, B ap. A
, -nh- Dv, H, Foix ap. Lh.),
zainar (-nh- H).
Nervudo, musculoso, vigoroso.
"Nerveux, qui a bons nerfs"
Dv.
"Nerveux, qui a du nerf, de la vigueur"
H (s.v. zaina).
"1.º musculoso; [...] 2.º nervudo, quien tiene buenos nervios. Gizon ttipia baina zainarta da mazteki orren suia, [...] es pequeño pero nervudo"
A.
Ezin zeba zuzketen haren oin zainharrak.
Hb Esk 28.
Ixterrak arin eta zainhart.
Hb Egia 130.
Han bizi zen gizon bat gorphutzez larria, besoz zainharta.
Atheka 5s.
Gizon adinetako bat da, txipia bainan zainharra eta ernea.
Prop 1883, 125.
(sg. DRA; la ref. es incorrecta)
Igande eta besta egunetan han omen daude ostatuetan edo zokhotan: ez da hanbat zainhart izan behar hortako.
Zby RIEV
1908, 86.
Zilarrez jantzitako zaldi
ederrak baiño [...] auñ-narru bataz apaindutako
mando zainarra naiago zeukan.
Lh Yol 17.
Mutil gazte zainhart batzu.
JE Bur 140.
Gerruntzeak hain guri eta zainhart.
Ib. 28.
Bere beso zainharteri.
Barb Sup 146.
Bere esku zainhartak kurutzatu ditu.
Barb Piar II 268.
Indartsu, besoak zaiñar, / gorputza, berriz, giarri.
Or Eus 388.
Gizon zaila eta zainarta baitzen.
Larre ArtzainE 125.
2.
(-nh- L, BN-mix, S ap. A),
zainar,
zainarde
(-iñ- Sal ap. A). "Activo, laborioso" A.
Zuhamu zaharretan, bere mutthurrekin, / eginak taratelu haltzairu gisekin, / hari dire luzeki pipia zainharrak.
Hb Esk 235.
3.
zainar
(-iñ- B ap. A),
sainar
(-iñ- B ap. A). "Seco, enjuto de carnes, nevioso" A. "Saiñar (B), persona que no medra a pesar de su apetito" Ib. Cf. 1 zainar.
4.
Nervioso.
Bai zera, --amaitu eban bere epaia, laster il ta laster piztu zan mutil zaiñartak-- Zuriñe ondo be ondo ezagutu ezpaneu ere! Ori baiño beste modutakoa dozu Txantonen alabea.
Erkiag Arran 74.
ZAINART-BELAR
(zainharta-belhar Dv A). "Herbe qu'on pile et dont on fait une sorte d'emplâtre pour guérir les foulures" Dv. Cf. A: "Zainhart [...] (B), cierta hierba", tal vez por zainart-belar o similar.