1.
(
V-arr, G, L, B, BN ap. A
; Mic 8r,
SP,
Aq,
Dv),
ernaltu (
S, R ap. A
),
ernaritu.
Fecundar, preñar.
"Empreñar en las bestias"
Mic 8r.
"Cubrir el macho a la hembra"
Aq 277.
Cf. ernal-.
Azi-eme ernaritua.
"Ovulo fecundado"
.
Zait RIEV
1933, 61.
Hacer fértil.
Eroak zurtu, antzuuk ernaldu.
Lek EunD 27.
(Fig.).
Arlesko zerua, lurra ernaltzen duna.
Or Mi 103.
Moxorkak aiñezka / ernal bezate.
Ldi UO 49.
Ernaldu dut arma.
"Cargo"
.
Or Eus 48.
Ejipto orlegia ondar beltzez ernaldu ondoren [Nil ibaiak]
.
Ibiñ
Virgil
113.
2.
(
H),
ernaritu (
V-gip, L-sar; Dv)
Ref.:
A;
EAEL
369
.
"Quedarse preñada"
A.
Behiak hirur urthetan ernaritzen hasten dira.
Arch Gram 143.
Gerthatzen balitz ustekabez [ardi] bakhar zenbait ernaltzera.
Dv Lab 271.
Ernal zitezentzat.
Dv Gen 30, 38 (Urt umetu).
Batera ernarituten / direalako emea, / sortuten dan alaba / ta onen alabea.
Azc PB 69.
Udalênean ernal ba dira.
"Quedasen preñadas"
.
Or Eus 74.
Birritan ernaltzen dira ardiak.
Ibiñ
Virgil
85.
(Fig.).
Gaixtagina behartu da bidegabearen egiteko; oinhazeaz ernaldu da, eta tzarkeriaz erdi.
Dv Ps 7, 15.
Gure biotza olakoen gordagu gertatzen danean, eta millaka uskeriz ernaritzen, orduan atertzen eta naasten da gure otoitza.
Or Aitork 290.
Oneengan ernaltzen zaizkie zuzentasuna, gogo-neurria ta on-indar oro.
Or ( in
Zait Plat 154
).
En DFrec hay 8 ejs. de ernaldu.