umedun
1.
(
V, G, AN, L ap. A
; Añ),
umadun (
V?, BN ap. A),
umaun (
BN-baig ap. A
).
"Ganado preñado, cubierto"
Añ.
"Cargada o preñada"
A.
v. ernari.
Untxia illabetean egoten da umedun.
It Dial 98 (Ur umedun, Dv, Ip ernari).
Umedun behi baten naiz betan egiñen yabe.
Gy 15.
Makhur bat gerthatia da behor umadunekin.
Eskual 1-3-1908 (ap. DRA
; la ref. es incorrecta).
Bost beor dira eultzilariak / umedun dira beste bi.
"Otras dos están criando"
.
Or Eus 331.
Beorra ezan umedun egiten.
Bilbao IpuiB 116.
Bohor hümadün ala ez hümadünen primaka.
Herr 26-9-1963, 3.
Behi umadun baten saltzera.
Larre ArtzainE 293.
(Ref. a personas).
Embarazada.
v. haurdun.
[Andre jentilak] Franzisko Xabierri seme bat eskatu ta laster humedun gelditu zen.
Mb IArg II 321.
2.
(V, G, AN; Dv)
Ref.:
A; Etxba Eib.
.
Que tiene hijos; (animal) que tiene crías.
"Qui a un petit, en parlant des bêtes"
Dv, que cita a Gy.
"Hembra que ha parido"
A.
"Con hijos. Gaur ezkondu dan alarguna, umeduna, ba dittu ba iru gitxienez, el viudo que hoy se ha casado es con hijos"
Etxba Eib.
.
Guziak ezkondu onak eta humedunak.
Mb IArg I 132.
Umedun alarguna.
Enb 96.
An ageri ziren aurrena laisterka ardi umedunak.
'Courent les brebis mères'
.
Or Mi 42.