(
V, G; Dv,
H (s.v. ama)),
amorde (
V, G; Lar,
Dv)
Ref.:
A;
Iz
ArOñ
;
Elexp Berg
.
Sustituto de la madre (madrastra, tutor, madre adoptiva, etc.).
"Madrast[r]a"
Lar.
"Tutrice; celle qui dans un mariage représente la mère absente ou morte"
Dv.
"Tutrice, nourrice, marâtre"
H.
"Madre adoptiva. Bere ama-ordiai asko nai zotsan
"
Elexp Berg.
.
Cf. aitaorde. v. amaordeko.
Egia esateko, geuk euskaldunok daukagu onen errua, erdaldunak beste edo geiago: gure asabaak euskereari egiñ eutsena, ama-orderik biotz-gogorrenak bere eztabe euren seme ordeakaz egiten.
Ezale 1897, 209b.
Leonek, aita noizean bein lerdea zeriola begira zuelarik, ingelesez amordeari Tolosako berri ematen zion.
A Ardi 59.
Ori ikusitta, amordiak kolkorako esan eban: [...].
Altuna Euzk
1930, 531.
Seme okerrak joanik / amordiari laztanka, / eurena [Euzkadi] ilten itxita.
Enb 38.
Berez ezin ama izanik, ama-orde egiten ditute beren buruak.
Ldi Y
1933, 87.
Ta euren aitak eta amordeak, egurgintzan lanik asko egin-arren, ezin eben umientzako beste irabazi.
Bilbao IpuiB 211.
Badut etxean aita bat, badut ere amorde donge bat.
Ibiñ
Virgil
38.
Euraren ama baztertu daben / ama-ordiaren lagunak, / atzerritarren lizunkerizko / bizitza gura dabenak.
BEnb NereA 87.
Orregatik Pakotxori amandrea gertatu zitzaion ama-ordea.
NEtx LBB 37.
"(En) lugar de padre, madre, etc., aitatzat, amatzat, etc., aita orde, ama orde dauka
"
Lar.
AMAORDEAK EGIN.
Hacer las veces de madre.
Ana, esan zidan orduan, nere aur onentzat zuk egin bearko dituzu ama-ordeak.
NEtx Antz 10.