Onom.:
Yçiçuloa. (1037) Lac VM 34 (mod. Izeizxiloa, en Salazar).
(AN, L, BN, Sal, R; Aq 453 (AN), VocBN, Dv, Lcq 156, H), izei (BN, Sal, S, R; SP, Aq 453 (AN) y 50 (R)),
isai
(BN-lab-mix). Ref.: VocPir 563; A (izai, izei); Alth Bot 21; Lh (izai, izei, isai); Lrq (izei); Iz R 308; EAEL 403.
Abeto (usado tbn. para designar otros árboles como el cedro). "Sapin" SP y Dv. Sg. VocBN (de quien lo toma Azkue), "peuplier".
Izaia edo zapina gure tokietako zuhamurik handiena da. Dv Lab 320. [Ihizlaria] izai bati gora / zalu da upatzen. Zby RIEV 1908, 764. Haizeak errotik igitzen duen izei edo pino eder bat. Prop 1880, 261. Kemen lein txerkatandigu izeia ezik lerra etxe edo borda egiteko. Mdg 130. Izei (sapin) luze mehar. JE Bur 84. Izai, zapin, lerra. "Abeto o pinabete, pinsapo, pino". ForuAB 137. Izai (abeto) barruban bixi ziran katagorrijak. Altuna 90. Iaunaren mintzoak ditu izaiak xeatzen, Libango izaiak apurtzen. Or Ps 28, 5 (Dv zedro, Ol eretza, Ker zedru; v. tbn. Or Aitork 187, 173 y 217). Izaiak dira oek; erderaz abeto deritzaienak. Munita 56 (v. tbn. 81ss.). Pinabete-izaiaren antza badu. Ib. 82. Garbitu gabeko izaien artean. "Los pinetes". Amez Plat 30. Izai-ostraillak. "El ventalle de cedros". Gazt MusIx 175 (Or 178 izai-osto). Ontzigintzarako lerrondoa eta etxegintzarako izai eta nekostak. 'Cèdre'. Ibiñ Virgil 91 (v. tbn. 102). En DFrec hay 3 ejs. de izai.
v. tbn. ETZ 235 (Hernani, 1847). NekIr 61. Izei: Zerb GH 1934, 135. Zerb Azk 41. Herr 27-12-1960, 2. Casve SGrazi 84.
DOUGLAS-IZAI.
"Douglas-izaia (Pseudo tsuco Douglasi), abeto Douglas" Munita 82 (v. tbn. 118).
ESPAINIAKO IZAI.
v. PINSAPO-IZAI.
IZAI HANDI.
"Izai aundia (Abies grandis), abeto grande" Munita 82.
IZAI GORRI.
"Izai gorria'(Abies excelsa), abeto rojo" Munita 83.
IZAI-OIHAN.
"Isai-oihan, bois de sapins" Lh.
IZEI-OHOL.
"Izei-ohol (S; Foix) tavaillon" Lh.
IZAI-ZUHAITZ.
Abeto.
Leitza-mendietan daude izai-zuaitzik (pinabeteak) onenetakoak.
Munita 113 (v. tbn. 80).
KONKOLOR-IZAI.
"Konkolor-izaia (Abies concolor), abeto concolor" Munita 83 (v. tbn. 96 y 108).
NORDMAN-IZAI.
"Nordman-izaia (Abies Nordmaniana), abeto Nordman" Munita 82.
PINSAPO-IZAI.
"Pinsapo-izaia-Españiako izaia (Abies Pinsapo), abeto pinsapo" Munita 81.