1.
(V, G-goi-azp; Izt 67r)
Ref.:
A;
IzArOñ;
EtxbaEib;
EtxabuOnd 118;
EAEL 280;
ElexpBerg;
ZestErret
. Parte alta del pecho, escote.v. 1 paparo (2). Edo bularrak berarijaz jasota, edo armatuta, edo paparra agirijan. fBOlg 51.
Bere anaiaren lepotikan zintzilika geldituaz eta aren paparrean arpegia ezkutatuaz. Apaol 115.
Umearen txintxirriña paparretik dingilizka baeuko. ABeinB 46.
Madrillen pelotari egona, goizetik gabera eztakit nola dirutua, papar zabalean urrezko katea zuala.AgG 166.
Papar gorri txikiya / lertzeko zorian / lumatxoz arroturik / darukazunian. EAEEs 1912, 114.
Emakumiak negarrez eta aite okotza paparrien sartuta letxe. KkAb II 88.
Autsez paparra igurtzirik, / ez kurpiñu ta ez kortserik. MendaroTx 61.
Seme galduarena egizu: zure paparra joaz, len utzi dezun itzal ederrera itzuli. Munita 154.
Gurutzea paparrean zeramatenak. OrQA 89.
Paparrak erdi-agirian, ezpanak piperra baiño gorriago.AltLB 80.
[Zintak eta medallak] paparrean da gerrian zintzilika jarri. TxGarmBordaB 61.
Danak pregunteten eusten paparrian minik neukan. Gerrika 168.
v. tbn. Ugalde Iltz 32. NEtx LBB 75. EZBB II 90. FEtxeb 159.
azpiadiera-1.1
(Hablando de animales). Arrautza epeltzen txori / papar-gorrikua. MendaroTx 107.
Uso zuriak bere paparreko luma zuri eroriaz zuritu ta bigundutako bideak. Egan 1958 (3-6), 194.
[Txantxangorriak] bere papar gorri ura erakutsiz.AtañoTxanKan 22.
Zezenak beti onak zirean, / Salamankatik ekarri, / paparra zabal, adar andiak, / iltzallea barriz larri.FEtxeb 97.
v. tbn. Zendoia 158.
azpiadiera-1.2
Ropa de la parte alta del pecho, parte superior de la camisa, vestido, etc. "Haserreturik paparretik eldu zion (G-azp)" Gte Erd 257.Cf. PAPARRA ZABALIK. Alkondara zuri garbien papar leuna erakutsiaz. AgKr 54.
[Atorreari] arratadarik andienak josi ta paparrean soñ-ale bat edo bi ezarteko. Ib. 132.
Soiñekoak edurra iduri, gerriko gorrimiñez, paparrean kabeliña mardulak zituelarik. ErkiagArran 43.
Jostarratza, paparretik artu ta aria sartzen dio.NEtxLBB 105 (cf. infra PAPARREKO ORRATZ).
sense-2
2.Frontis. Eguzkiaren leenen izpi barexkak Lierniko Baseliz bakartiaren paparrean gilikatu zuten. UgarteObaria 34 (ap. DRA).
azpisarrera-1
PAPAR-ALDE.
Zona del pecho, del escote. Txanbrak [...] iriki aundia du... ta bai bizkar aldera, bai papar aldera, illargi betea aiñako aragi sailla bistatzen zaio emakumeari. NEtxLBB 104.
Jostarratza, papar aldean soiñekoan sartzen du. Ib. 105.
azpisarrera-2
PAPAR-HARRO(Estar, etc.) con el buche hinchado. Neurtitz-metagan txindor, / ene ames-txori, / papar arro abesten / ari zait biziki. EAOlBe 96.
azpisarrera-3
PAPAR-AURREKO.
Parte frontal. Age lodi orren ganean koruko papar-aurrekotzat dagoan agea, azpikoari bere luzariti ebagie dala. AkesIpiñ 23.
azpisarrera-4
PAPAR-AZPI.
Parte situada bajo el buche. Txantxangorriari papar-azpiko lumak gorritu zitzaizkion odolez. NEtxLBB 130.
azpisarrera-5
PAPAR-BELTZ.
De exterior ennegrecido. Buztiñezko lapiko paparbaltza.Agur 21-4-1973, 7.
azpisarrera-6
PAPAR-HEZUR.
Quilla. Ontziaren papar-ezurrak arkaitza igurtzi zunan. OrQA 48.
azpisarrera-7
PAPAR-HORI.
"Papárr-orixa, la marta" Iz ArOñ. v. lepaori.
azpisarrera-8
PAPARRA ZABALIK (V-arr-gip, G-azp).
Con la camisa abierta. "Negu gorrixan be, paparra zabalik, ulia darixola, [...]" Etxba Eib. "Paparra zabalik dijoa (V-arr-gip, G-azp), [...] paparra zabalik darue (V-gip)" Gte Erd 257 (junto a papoa y kolkua de otras zonas). Ara gizon motz, zakar bat [...] buru-utsian, paparra zabalik. UrruzUrz 22.
azpisarrerakoSense-8.1
Abarketa zuriak, praka ta alkondara garbiak, ta onen idunak askatuta, paparrak zabalik zituela. Erkiag Arran 40.
PAPAR-ZURI (V-gip).
Ref.: Iz ArOñ, UrrAnz; Elexp Berg. a) "La garduña" Iz ArOñ y UrrAnz. b) "Marmota" Iz ArOñ (s.v. mixar; se refiere sin duda al lirón).