ler
Onom.:
Leerriço, Leherreaga, Badagarra. (1193) Arzam 326.
Auial, Lerraegui, Larraondo. (1193) Ib. 326.
1.
(Ae, Sal, R; Aq 49 (R), Lcq 155, H), leher (S; SP, Gèze 344),
lerra
(Dv),
leherra
(Dv). Ref.: VocPir 564; A (ler, leher); Alth Bot 17; ZMoso 70; EAEL 403.
Pino. "Pino, y particularmente el que arde" Aq 49. "Lerrak albara ta korala txu [...] (Sal), el pino tiene la albura y el leño" A. v. lerrondo. Cf. llerko.
Lerra edo pinoak, aberasten du Kaskoinia. Dv Lab 320. Izeia eta lerra aztandra oxezkietan. Mdg 130. Izai, zapin, lerra. "Abeto o pinabete, pinsapo, pino". ForuAB 137. Ler adar batzuen suak. Lh Yol 38. Lizarra, haltza, urkia eta han-hemenka lerra mota batzu. Zerb Metsiko 326. Ler-ostrotzan. "En la fronda del pinar". Laux AB 47. Ler beltzen abarrak ebaki. Or Mi 90. Ler-adaburuan. Ib. 27. Ler-basora igesegin. Ib. 48. Jakin bear dezu ler edo piñu-mota asko dirala. Munita 56. Insignis-lerrak bezin azkar. Ib. 79. Baditut emen laratza eta ler-abar guriak. Ibiñ Virgil 52. Zuberoako leherrak, Errongari-Zaraitzuetako ler eta llerko lerdenak. MIH 375s.
v. tbn. Zerb Azk 41.
2.
"
Leher (S-saug), champignon vénéneux"
Lh.
v. infra LEHER-ONDDO.
3.
"
Leher (S), amadou"
Lh.
LER-HAR.
"Chenille, lerâr (?) (R)" VocPir 528.
LER-ARBOLA.
Pino.
Lenik belar batzuk [...], azkenik ler arbolak.
A Aezk 190.
LER-HAZI.
"Pignon, [...] lerrazi (R)" VocPir 683.
LEHER-ONDDO
(S; leherrondo S). Ref.: Alth Bot 5; A (leherrondo); Lrq. "Setas venenosas" A.
Bigerren plata agertü zeneko / [...] jin ziren muxeruak [...] / eni hobe beharrez, aldiz leher onddo.
'Des champignons vénéneux'
.
Etch 324.
LERREZKO.
De pino.
[Izeia] bustitik guardatan delarik, izaintan du, lerrezko koralak bikain bat.
Mdg 130.
LER-SAGAR.
"Piña" A EY III 405.
LER-XAGARKO.
"Pomme de pin, [...]
lerxagarko (R)" VocPir 682.
LER-ZUHAITZ.
Pino.
Ler-zugatzetara igo ziren.
'Sur les pins'
.
Or Mi 136 (v. tbn. 111).