1.
(
Lar,
VocBN
,
Gèze (-ph-),
H),
enpaxatu (
H (+ -ph-)),
epantxatu (
BN-mix, -ph- S; Foix),
epaintxatu (
-ph- H),
enpetxatu,
enpexatu
Ref.:
A Apend (epantxatu);
Lrq (ephantxu)
.
Impedir; obstaculizar, estorbar.
"Embarazar"
Lar.
"Empêcher"
Foix.
v. galarazi, eragotzi.
Tr. Documentado desde Leiçarraga, a partir de mediados del s. XVII se encuentra en autores suletinos y bajo-navarros orientales; su uso disminuye notablemente desde el s. XIX.
Zerk enpatxatzen nau batheiatu izatetik?
Lç Act 8, 36 (He gibela, TB trabatuko, Dv zer traba da, Ol daragozkit, Arriand e IBk galerazten, Ker galerazoten, IBe zer eragozpen da).
Naiz enpaxatu nere bi anaia eta kusin bat ekustera etorririk.
CartEsp
459.
Zoaz pasajiatzera ez nezezala [sic] enpaxa.
Volt 273.
Gorputzeko aberastasunek gorputza laguntzen dute bizi deiño, ez ordea hiltzetik enpexatzen.
SP POB 23.
Argia enpexatzen du gorpitzak.
Tt Onsa 98.
Ezta ezina baizik, enpatxatzen dütianik.
Mercy 29.
Berriz kometitzen baitüte [bekatia], eta enpetxatzen Jesü-Kristo heen baitan gehiago bere graziaz bizitzetik.
CatLan 46s.
Meza Seindiaren inzünez, eta oraino, ezpagira lejitimoki enpexatiak, paropia-Meza.
Ib. 88s.
Demoniuari arterik utzi gabe heen egitetik gure epaintxatzeko.
AR 79.
Behar bezala igantiaren igaraitetik enphatxatzen ahal züntükien dibertimentü, oküpazione eta bekhatier orori.
UskLiB 78.
Astelehenian, itxes izigarri bat doi-doia ephantxatü die gure sü-ehaile atrebitiek.
Herr 2-10-1958, 3.
Verse impedido.
Zeren herioaz enpatxatzen baitziraden egoitera.
Lç He 7, 23 (podría tratarse de una construcción de sentido pasivo, equivalente a enpatxatua naiz; He debekatuak, TB debekatzen baitzituen, Dv ez [...] uzten, IBk galerazten
).
Estar ocupado.
Iauna enpaxatua da edo akonpañatua da.
Volt 277.
Hilabeteko bigarren igante bespera oroz, erran eraziko da Birjina Saintaren Meza botozko bat (egüna ezpada enphaxatürik, kasü hortan erran leite egüneko Meza).
Mercy 33.