Etim. De (h)ar 'gusano' + min; cf. Arg DevB 13: hark daroste berretuak / bihotzeko har miñak ('dolores, remordimientos').
sense-1
1.
(V-ple-arr ap. A). Apurado, inquieto, afligido, irritado.v. arbin. [Ninfa] asi zan negar baten / eskatuten Iaunai [...]. Errukituta Iaunak / Ninfa eder armina [...]. AzcPB 295 (Manterola (CancB 13), interpreta 'hermosa y pura ninfa', y de éste pasa a Duvoisin: "(V), pur").
Eta ordu arminak / emoten deutsez gabaz / atso sorginak. Ib. 105.
Deungen azkana armina / izaten da ta bardina. Ib. 215 (Ur PoBasc 221 bardiña izaten da ta samiña).
Guzurrakaz nastauta / gaur egun arminak / Mastairi emoten deutsaz Bonaparte zinak. Ib. 223.
azpiadiera-1.1
(Tema nudo, uso pred.). Andrau beti egoten zan armin eta larri. AzcPB 96.
Enparantzako burrukea ta iskanbillea ikusi ebanean, armiñ da keixu, biurtu zan etxera gure gizontxoa. AgKr 178.
Goien eskainka dagon odeiak / jartzen ditu gaiñera armin. "Les produce inquietud"
.OrEus 316.
Lan, bero, pizti... nexka armin. "La moza ha tenido un día inquieto"
.Ib. 320.
Subeak udagoienean narrua sasi-ondoan izten dau ta orduan armin egoten da, mintza edonori sartzeako prest. (V-arr)"Furiosa"
.AEY III 294. Armin, arrenkuraz ikusten eban bere burua ta buruko uleak ere latz eukazan, eta bekokian beera izerdi larria erion. ErkiagArran 173.
azpiadiera-1.1.1
(Con reduplicación intensiva). Peruk, esku biakaz lurrean erdi sartuta eukan makila-kontran burua ebala, armin armin da apal apal 'gureak egin dau, Mari' esan eutsan emazteari. AEzale 1897, 20a.
azpiadiera-1.2
"
Eguraldi armiñ, tiempo caluroso, bochorno"A.
sense-2
2.Apuro, inquietud, pesar, aflicción. Lauoñean edo etzinda, bultzaka edo atzaparka, arpegiz lurra igortziaz edo azpikoari ler eraginda, ezeren armiñ ta iñoren ardura gabe, azkar egiñ zituzten ango txanpon bitzeak. AgG 73.
azpisarrera-1
ARMINEZ(Estar, etc.) apurado, afligido. Gure Mañasitxu, auspez bera, armiñez gaixoa, larritasunik baltzenagaz, urtu bearrean. AgKr 208.
Ama Neketsuaren irudi antzeko ebala bere burua, oiñazez ta armiñez ubel ta kolorga egoan Zuriñe bere. ErkiagArran 170.