Tr. Documentado sólo en la tradición meridional, desde mediados del s. XVIII.
sense-1
1.
(vEys, H),
lankai (H),
langei,
lankei (-kh- S; -kh- Gèze Dv, H (S))
Ref.:
A (lankhei); Lrq /lankéi/. Obligación, quehacer, trabajo, ocupación; oficio."
Badut lankhei, j'ai de l'ouvrage, je suis occupé"H.
Gaizki ill ta betiko gal ez gaitezen aragiaren lan-gai zikiñen ta ondasunen bide makurren gisan. MbIArg I 64.
Ainbeste beargairekin / au ekusten badet nik, / zer egingo du alperrik / eztubenak langairik / iñoz eskuartean?"Por no tener qué trabajar"
.BorrB 14.
Gizonak norbere lankheietan. Egiat 239.
Etxeko lan geiak. msOñ 68r.
Artu dot nere gañian neke eta langei au. Ib. 3r.
Zazpigarrena ilak orzitzea. Langai guti da ontas gure leku ta denboran. LE-Fag.
Oraziño lan-geiak izan bitez azkenengoak, au da, eriotzea, juizioa, infernua ta gloria. (Interpr?). Añ LoraS 158.Bakoitzak bere estadu, kargu, ofizio edo bizimoduan dituan obligazio edo lan-gai partikularrak. Gco II 5.
Prestatzen zien morroi ta langilleai bear zuen janaria, baita neskameai ere beren langaia. AA I 579.
Ezkontzak izan oi du / asko langai modu. IztPo 89.
On-bearrez artu zuen langai onek laster bere naigabe eta buruausteak eman ziozkan. Lard 16.
Eztate gaizki igaranik denbora, hori beita gure lankheia. IpDial 43 (It egintza, Ur langintzia, Dv ofizioa).
Langai arreta andikoren batek eragozten ez bazion. AranSIgn 45.
Langai onetan aurrera jarraitzeko. KortazarSerm 414.
Zer langai eta noiz emateko zaioten. LanderRIEV 1914-17, 158.
Eguneroko beste lankai neketsuak. JBDei 1919, 269.
Maitik ateratu ta olako lankaieri ikustaldi bat ematera bazijoazten. LhYol 10.
Lankai arrunt, moldegaitz samarra zatekeen. MdePr 136.
Iñork etzion Etxenikek bezain zeatzki gomendatzen ziozkan langaiak bururatu. AIr(
inIzetaDirG 11
).
Bost haurrekin heben nüzü / ene lankheiekin bizi. "Mes occupations"
.CasveSGrazi 142.
v. tbn.
ErleG 59. EEs 1913, 207.
sense-2
2.(Añ), lankai (Lar, Izt VocC, H, A), lankei.Instrumento de trabajo."Trebejos, instrumentos de algún oficio, lanabesak, lan-gaiak
"Añ.
"Máquina"IztVocC.
"
Tresnak [...], lankaiak, lanabesak
"HeHVoc.
"
Lankai (G?, Izt, L? HeH), instrumento de trabajo"A.
"
Lankai, instrumento"Eusk 1919-1920 (II), 95. Nekazaritzako erremienta eta beste lankai asko bear bezala landurik. IztC 219.
Atxurra, laia eta osterontzeko lankaiak. Ib. 178.
Judeuen gaiztakeriaz, lankai edo instrumentuzaz bezela serbitu zan kalbarioan. AntZerBid 89 (ap. DRA).
Burdiñ lankaiak (orrika, mallo, burdiñ-aga, kaiku, galbae eta besteren bat). MurgaEE 1895b, 519.
Usteldu ditezela gorputz aiek, zeñen sentzu ta bizakaiak izan diran pekatuaren lankaiak. KortazarSerm 360.
Predikadoriak ez dira Jaungoikoaren lankai batzuek baño. Ib. 159.
Ola guzia langilen joan-etorri ta lankaien otsaz bete-betea zegoen. LhYol 47.
Eusko-aurignactarren artean arrizko langai asko erabili oi zan. JMBELG 30.
Langai eta beste tresnak geldiro-geldiro aldatuaz zijoazten. Ib. 74s.
Errekisatutako lankaiak. "Maquinaria"
.EAEg 14-10-1936, 44.
Burdi ta golde ta beste lankaien ugazaba bakarra. EguzkGizAuz 122.
Haurraren eskola-liburu eta lankeiak. MdeHaurB 54.
Txinan ere, lekadun zenbait makilaz edo beste lankaiz naiz zapalkilluz aletzen ditute. PEtxebEG 1956 (9-10), 76.
sense-3
3.
(Aq 291 (AN)),
langei (V-gip ap. IzArOñ). Material."Labor, materia en que se hace"Aq 291.
"
Langéixa, iru langei etara, sacar tres materiales (v.gr. para tres mangos). Langéi bat eiñ, sacar un material"IzArOñ.
Oraingo zer-nolak batetik eta lan-gaien garestitzeak bestetik , burni landuen salerosketari kaltegarri zaizkio."Materias primas"
.EAEg 10-3-1937, 1242.
Induztria muntatzekotz behar da materiala edo lan-gaia. Lur gainak forni dezake langai oriek, ala nola: ile, larru, esne, arto, ogi eta beste, Bainan lur-peak ere badituzke lan-gai orietarik, ala nola: ikatz, burdin, gatz eta beste. Herr 28-11-1963, 4.
Burnia, lan-gai den aldetik, nahikoa eta beharrezkoa da. "Instrumento"
.MEIG IX 122.
(en colab. con NEtx)Han du bere lan-gaia, menderatzeko; han du lekua, inguratzeko. "Materia"
.Ib. 116 (en colab. con NEtx).
sense-4
4.+ langei.Tema de trabajo. Langeia. "Thème"
.ArchGram 5 (tít.).
Nola uka langileari langaiak aukeratzeko eskubidea?MEIG III 154.
sense-5
5."
Langei (V-gip), fleje"A.
sense-6
6."
Lankhei, cuidado"A.
sense-7
7."
Margo-langai, boceto"BeraLzM.
Orretarako Elias Salaberriak egin duen margo-langaia ikusiarekin egin bear dan laukiaren edertasun neurrigabea igarria dago."Boceto de ese cuadro"
.(1920)ForuAG 337.
sense-8
8."
Lankei, lankhei (BN, S), atelier"Lh.
v. langia.