Azpisarrerak (sarrerak) (3)
itxes.
1.
(Sc ap. A; Foix),
itxez.
Desastre, desgracia; estrago, daño. "Cataclysme" Foix. Tr. Documentado en textos septentrionales (sobre todo suletinos) desde mediados del s. XIX; al Sur lo encontramos en Orixe y Zaitegi (Sof 24).
Itxes handirik egin behar die lüikharek eta garmendiek. "Grands maux" . Ip Dial 120 (It, Ur, Dv kalte). Ezta ordian izitzeko [irurziriak] egin ohi dütian itxesez. "Fracas" . Ib. 118s (It zatigo, Ur triskantza, Dv zathikatze ). Arristiri berian denbora gaiztü zen. Izan zen itxez undotik. SGrat 23. Mintzo zaiku [...] gerthatu den itxes edo malur handiaz. Prop 1904, 79. Itxesa zonbat handi dian ikhusi bezan sarri, debriak hartzen dü. GH 1930, 420. Ihes joan zoaz / et' itxaslariak, beldur itxesa, / itzuli behar du arraun-indarraz. Mde Egan 1955 (1-2), 5 (en la versión de Po 72 itsesa ). Astelehenian, itxes izigarri bat doi-doia ephantxatü die gure sü-ehaile atrebitiek. Herr 2-10-1958, 3. Izigarriko itxesak / deizkü ekharrazi. "Malheur" . Casve SGrazi 114.
Desastre, desgracia; estrago, daño. "Cataclysme" Foix. Tr. Documentado en textos septentrionales (sobre todo suletinos) desde mediados del s. XIX; al Sur lo encontramos en Orixe y Zaitegi (Sof 24).
Itxes handirik egin behar die lüikharek eta garmendiek. "Grands maux" . Ip Dial 120 (It, Ur, Dv kalte). Ezta ordian izitzeko [irurziriak] egin ohi dütian itxesez. "Fracas" . Ib. 118s (It zatigo, Ur triskantza, Dv zathikatze ). Arristiri berian denbora gaiztü zen. Izan zen itxez undotik. SGrat 23. Mintzo zaiku [...] gerthatu den itxes edo malur handiaz. Prop 1904, 79. Itxesa zonbat handi dian ikhusi bezan sarri, debriak hartzen dü. GH 1930, 420. Ihes joan zoaz / et' itxaslariak, beldur itxesa, / itzuli behar du arraun-indarraz. Mde Egan 1955 (1-2), 5 (en la versión de Po 72 itsesa ). Astelehenian, itxes izigarri bat doi-doia ephantxatü die gure sü-ehaile atrebitiek. Herr 2-10-1958, 3. Izigarriko itxesak / deizkü ekharrazi. "Malheur" . Casve SGrazi 114.
Guda ondoan, erabakia dagon itxesa (Dan 9, 26).
"Desolatio."
Or MB 893 (Dv desmasia, Ker ondamendi).
(Gèze→Dv, H, A),
itses (Foix).
"Bouleversement" Gèze, Foix. "Vuelco, trastorno" A.
"Bouleversement" Gèze, Foix. "Vuelco, trastorno" A.
2.
"
Itses (Lf), rixe, dispute"
Lh.
ITXES-PIZTIA
(Fig.). Animal dañino.
Nere bakaulkia iraultzeko gertu zeuden bi itxes-pizti iñutzen ari nintzala, ez nekiñan. 'Dos plagas' . Zait Sof 176.
Nere bakaulkia iraultzeko gertu zeuden bi itxes-pizti iñutzen ari nintzala, ez nekiñan. 'Dos plagas' . Zait Sof 176.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
