Azpisarrerak (sarrerak) (15)
aupada.
(V, G; H)
Ref.:
A;
ZestErret
.
(Grito, expresión, gesto o acción de) ánimo, atención, desafío, saludo... "Clamor de desafio a la pelea" Mg VersBas voc. "Cri de défi au combat" H. "Desafío, provocación" A. " Aupadeak makilladea dau (V-m)" A Apend. "Etxean sartzean "banator" adierazteko egiten den agurra, baita kalean agurtzeko ere" ZestErret . v. eupada.
Guk ez deutsagu iñori aupadurik [sic] egin; eta guztijak ikasi eben guri lotsaz begiratuten. " A nadie provocábamos" . (1864) BBatzarN 207. Aupada eta ondamendijen artetik, gudetako Jaungoikuak bedeinkatuten dituzala. (1866). Ib. 231. Iru aupada egin dira / ta euren durundua / erriz ta itxasoz dabil / beteten mundua. Azc PB 224. Nai badabe irabazi / euren baltzukoak, / aupada ona egin dabe / Ondarroakoak. Ib. 230. Urnietako mutil lerden lirain sotil batek, aupadea entzunda, urten eban baino arinago. Ezale 1897, 45b. Iaso eban burua Lopek aupadea entzun ebanean. Ag AL 56. Aupada bidebagako baten atzea. A BeinB 83. Nik, neure biotz oso-osoa ezpanetan dodala, gurago dot beste aupada au egin: Geure euskera eder ori / jatsi adi urira; jatsi adi. A EEs 1916, 109. Aupada au Erregeren belarrietara eldu zanean, uriko gizonik indartsuena bere yauregi-aurreko zelaira erakarri eban. " Cuando este desafío llegó a oídos del rey" . A EY II 27. Gertu egon biar gera, / Aupada bataz batu gaitezan / Guztijok Zornotzaldera. Enb 193. Euzko-dantzak egiten asi ziranian, / Ango irrintzi, aupadak! Zer zan ango poza! Ib. 207. Zaarrak giñiala-ta, orrenbeste aupada entzun bear geiñduan ala? Kk Ab II 13. Aupada-santzoa jaurti, makilleagaz arrast egin lurrean, eta aotsa aldatuta esan eban deadarka: [...]. Ib. 11. Oiu ta pote (aupada) aundirik bage / etorri zaiek eguna. " Llegó el día sin grandes voces ni desafíos" . Or Eus 303. Gure patroia radiotik berba egiten asi da aizebeetik datozan barkuakaz. "Artxanda" dator aizebeerengo. Beroneri egin deutso lenengo aupadea. Berriat Bermeo 388. Gogor samartxo artzen bazaude / aupada egin daikezu, / pozez beterik lagunduteko / gerturik emen naukezu. BEnb NereA 85. Honek eduki zezakeen arjentinarraren desafioa, edo dotoreago eta bizkaitarrago nahi baduzue aupada. MEIG VI 109. En DFrec hay 3 ejs. más.
(Grito, expresión, gesto o acción de) ánimo, atención, desafío, saludo... "Clamor de desafio a la pelea" Mg VersBas voc. "Cri de défi au combat" H. "Desafío, provocación" A. " Aupadeak makilladea dau (V-m)" A Apend. "Etxean sartzean "banator" adierazteko egiten den agurra, baita kalean agurtzeko ere" ZestErret . v. eupada.
Guk ez deutsagu iñori aupadurik [sic] egin; eta guztijak ikasi eben guri lotsaz begiratuten. " A nadie provocábamos" . (1864) BBatzarN 207. Aupada eta ondamendijen artetik, gudetako Jaungoikuak bedeinkatuten dituzala. (1866). Ib. 231. Iru aupada egin dira / ta euren durundua / erriz ta itxasoz dabil / beteten mundua. Azc PB 224. Nai badabe irabazi / euren baltzukoak, / aupada ona egin dabe / Ondarroakoak. Ib. 230. Urnietako mutil lerden lirain sotil batek, aupadea entzunda, urten eban baino arinago. Ezale 1897, 45b. Iaso eban burua Lopek aupadea entzun ebanean. Ag AL 56. Aupada bidebagako baten atzea. A BeinB 83. Nik, neure biotz oso-osoa ezpanetan dodala, gurago dot beste aupada au egin: Geure euskera eder ori / jatsi adi urira; jatsi adi. A EEs 1916, 109. Aupada au Erregeren belarrietara eldu zanean, uriko gizonik indartsuena bere yauregi-aurreko zelaira erakarri eban. " Cuando este desafío llegó a oídos del rey" . A EY II 27. Gertu egon biar gera, / Aupada bataz batu gaitezan / Guztijok Zornotzaldera. Enb 193. Euzko-dantzak egiten asi ziranian, / Ango irrintzi, aupadak! Zer zan ango poza! Ib. 207. Zaarrak giñiala-ta, orrenbeste aupada entzun bear geiñduan ala? Kk Ab II 13. Aupada-santzoa jaurti, makilleagaz arrast egin lurrean, eta aotsa aldatuta esan eban deadarka: [...]. Ib. 11. Oiu ta pote (aupada) aundirik bage / etorri zaiek eguna. " Llegó el día sin grandes voces ni desafíos" . Or Eus 303. Gure patroia radiotik berba egiten asi da aizebeetik datozan barkuakaz. "Artxanda" dator aizebeerengo. Beroneri egin deutso lenengo aupadea. Berriat Bermeo 388. Gogor samartxo artzen bazaude / aupada egin daikezu, / pozez beterik lagunduteko / gerturik emen naukezu. BEnb NereA 85. Honek eduki zezakeen arjentinarraren desafioa, edo dotoreago eta bizkaitarrago nahi baduzue aupada. MEIG VI 109. En DFrec hay 3 ejs. más.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
