I .
(Sust.).
(L ap. A
; Lar, Izt 105r, Dv (-kh-), H (+ -kh-)),
nekaitz.
"Renitencia, repugnancia"
, "renuencia", "repugnancia" Lar.
"Dégoût, répugnance, répulsion. Nakhaitz ematen daut ianhari horrek, cet aliment-là me donne du dégoût"
H.
Nakaitzez ez ohoratu edo konturik eduki bere ohoratzekoez.
Hm 197.
[Debruak] emeki-emeki ekharri zuen [Errosalia] bapildearentzat nekaitzetan sartzerat, ta seroratasuneko egintzen urruintzerat.
"Répugnance"
.
Birjin
241.
Ihardesten daut, nakaitz batekin: [...].
JE Ber 72.
Harek ere jasan ditu bere aldian enegu eta nakaitz-orduak, bainan orori nagusitu zaiote.
Herr 13-5-1965, 2.
Ez dut inoiz ulertu San Agustinek haurtzaroarekiko agertzen duen nakaitza eta ezin-ikusia.
MEIG I 171.
II .
(Adj.).
1.
(AN, BN-baig ap. A
; Aq 702).
"Sucio, desaliñado, hediondo"
A.
2.
"(L-ain), pequeño, sin valor. Mutiko nakhaitza, muchacho medianejo. Bei nakhaitza, vaca de poco valor"
A.
Zurekin gauza guziak gozo dire: eta zu gabe, guziak nakhaitz.
Dv Imit 195 (ap. DRA, que traduce "desagradable, enojoso").
3.
"(AN, BN), feo, raquítico"
A.
4.
Burlón.
"
Nakaitz, goguenard"
JE Ber voc.
Iduri zaiku noiztenka gurekin batean igitzen direla pareta hil mutu hek, kakolatuz, bihurdikatuz eskuin eta ezker zirurika nakaitz batean.
JE Ber 42.
5.
"Cicatero (B)"
Inza EsZarr 177.
NAKAITZ IZAN.
(Dv A).
a)
(Aux. intrans. bipersonal). "Nakhaitz zait jatea, il me répugne de manger" Dv.
Gostua on eta estomaka sendo duena iaki-on zale da eta nakhaits zaizko gaxtoak. He Phil 519 (SP 512 higoin zaizko).
b)
(Aux. trans.). "Nakhaitz ditut elhetsuak, j'ai à charge les grands parleurs. [...] Employé comme substantif et à la forme indéfinie, il s'accompagne de l'aux. avoir et signifie éprouver du dégoût, de l'ennui. Nakhaitz dut, j'ai du dégoût, de l'ennui, de la répugnance" H. "Nakhaitz du lanari lotzeaz, il a de l'ennui, de la mauvaise volonté pour se mettre au travail" Ib.