(
Urt II 169,
Foix ap.
Lh.),
mespresatu,
mezprezatu (
Lar,
Dv,
H (V, G)),
mespreziatu (
Urt I 516 y II 461),
mezpreziatu (
Añ (G)),
mesperetxatu (
S ap. Lrq
; VocBN
,
Gèze,
Dv (BN, S),
H),
mesperexatu,
mezperezatu,
mesperatxatu (
VocS
137),
mespretxatu (
S ap. Gte Erd 139
; H),
mesprexatu (
T-L),
mespexatu (
-ph- Foix ap.
Lh.).
Despreciar, menospreciar.
"Réprimander, gronder"
Lh.
"Décrier"
, "dédaigner" T-L.
Tr. Documentado al Norte desde principios del s. XVII. Al Sur se encuentra la forma
mezprezatu en
CatBurg (41), Campión (
EE 1882a, 67), C. Otaegi (
EE 1882c, 478), A. Arzac (
EE 1884a, 37) y Kortazar (
Serm 410);
mezpreziatu en Lizarraga de Elcano (
Ong 117v) y
mespreziatu en Moguel (
CC 139) y D. Agirre. En
DFrec hay 4 ejs. de
mesprezatu, 10 de
mespretxatu, 3 de
mesprexatu y sendos de
mespretsatu, mespreziatu, mezprezatu y
mezpreziatu .
Zure bihotz handiak / mesprezatu zituen peril / izigarri guztiak.
EZ Noel 149 (Man I 4 mesprezia-, I 30 mezprezia-, I 83 mezpreza-; Eliç 159 mezpereza-).
Profeziak ez detzatzuela mespreza.
He 1 Thess 5, 20.
Nahi badüzü bizitze eternala gozatü mesperetxa ezazü oraiko bizitzia.
Mst III 56, 2 (SP mesprezatu, Ch mezprezatu; Ip gutietsi, Leon erdeinatu).
Huts xumeak mespretxatzen dituena laster eroriko da handietan.
MarIl 28.
(63 mespresa-)
Bilha dezagun Jainkoaren estimua eta mespreza gizonena.
Jaur 144 (109 mespretxatu).
Goardia emazie mesperetxatzez ttipi hotarik.
SalabBN Mt 18, 10 (He mezprezatu; Lç menospreziatu, TB arbuiatu, Samper despreziatu, Ip gütietsi).
Zergatik [...] mespreziatzen dezu guk adoratzen degun Jaungoiko ta Jaun egiazkua?
Ag Serm 305.
Nehor ez mespretxa ta denak kantuz xora / bertzerik etzitzautzun etortzen gogora.
Xa Odol 189 (EzinB 90 mesprezia-).
v. tbn. Gç 143 (57 mespresa-, 168 mespretxa-). ES 199 (97 mesprezia-). CatLav 108 (V 60). Dh 89. JesBih 436. Elsb Fram 60. Mespresatu: He Gudu 147 (Phil 63 mesprexa-). Mezprezatu: He 1 Cor 16, 11. Brtc 171. Gy 226. Mesperetxatu: Bp II 47. AR 424. Mercy 23. UskLiB 18 (26 mespretxa-). CatS 48. Mespretxatu: CatLan 118 (129 mesprexa-). Mb OtGai III 106. Egiat 212. Mde Pr 352. Mesprexatu: Mat 169. Mesperexatu: Tt Arima 84 (123 mesperaxa-). Xarlem 945.
(Part. en función de adj.).
Gu erhoak gare Jesukristoren amorea gatik; zuek ordean zuhiarrak zarete Jesukristo baithan; gu flakoak gare, zuek ordean indartsuak; zuek ohoratuak zarete, gu ordean mesprezatuak.
He 1 Cor 4, 10.
Ni nüzü zure zerbütxari txipi ezinago praube bat, har mesperetxatü bat.
Mst III 3, 5 (SP xixari ezdeusa).
Zunbat nahi beita txipi eta mesperetxatü diren, abantallus gerthatzen dira.
Mst I 15, 1 (Ch mesprezagarri).
Larrua ageri dabilan pobre eta mezprezatua.
Brtc 207.
Zure ohore mesprezatua.
Dh 82.