zerbeldu.
1.
(B),
zerrepeldu (G, AN, L, B, BN),
zerrepeltu (S)
Ref.:
A (zerbeldu, zerrepeldu);
Lh (zerrepeltü);
Iz To (epela)
; Izeta BHizt2 (zerrepeldu).
"Entibiarse, desvirtuarse. Bero unekin iturriko ura etxera-orduko zerbeltzen da, con este calor el agua de la fuente se entibia para cuando se lleva a casa" A. " Iduzkian ura bereala zerrepeltzen da (B), el agua se entibia al momento al sol" Ib. "Entibiarse un poco" Iz To (s.v. epela). "Estropearse, calentarse. Ardo au arront zerrepeldue dago " Izeta BHizt2. .
"Entibiarse, desvirtuarse. Bero unekin iturriko ura etxera-orduko zerbeltzen da, con este calor el agua de la fuente se entibia para cuando se lleva a casa" A. " Iduzkian ura bereala zerrepeltzen da (B), el agua se entibia al momento al sol" Ib. "Entibiarse un poco" Iz To (s.v. epela). "Estropearse, calentarse. Ardo au arront zerrepeldue dago " Izeta BHizt2. .
2.
(AN-5vill, B),
zerrepeldu (B)
Ref.:
A;
Izeta BHizt2 (zerrepeldu)
.
"Chamuscar. Makil ori xuritzeko suan zerbeltzak (B), chamusca ese palo al fuego para quitarle la corteza" A. "Quitar la corteza al palo" Izeta BHizt2. .
Argi ortik edanez, / nai neuke erre, zerbeldu, / maite-su gorian. Onaind MEOE 733.
"Chamuscar. Makil ori xuritzeko suan zerbeltzak (B), chamusca ese palo al fuego para quitarle la corteza" A. "Quitar la corteza al palo" Izeta BHizt2. .
Argi ortik edanez, / nai neuke erre, zerbeldu, / maite-su gorian. Onaind MEOE 733.
3.
(G-bet, AN-larr),
zerrepeldu, ,
zarbeldu (G-to-bet-nav)
Ref.:
A (zerbeldu, zarbeldu);
Asp Leiz2 (zerbel)
.
"Ponerse alegrillo a causa de la bebida" A. " Iñoiz zarbeldu ote naizen! Gizona, erriko jaietan zakurrak ere begi argiago daukate-ta... " Ib. "Alegrarse a causa de la bebida" Asp Leiz2. .
Bear baño geiago edandako gizon ezein batek, zerbeldurik aitaren semeordeko nintzala esan zidan. Zait Sof 79. Eta afal-ondoan aiek edanaz zerbait zerrepeldu ziranean, asi ziran bertsoetan. Urruz Urz 39. Illuntzian an zeuden zerrepeldurik Xaguxarko trabenan Axeri, Millon [...] eta beste auen moduko batzuek. Urruz Iru ziri 84. Maikoak erdi zerbeldurik egozanean. Erkiag BatB 104. Tasketan ardau zuri drungada itzelak edaten ditu. Erdi zerbeldurik eldu da. Ib. 140.
"Ponerse alegrillo a causa de la bebida" A. " Iñoiz zarbeldu ote naizen! Gizona, erriko jaietan zakurrak ere begi argiago daukate-ta... " Ib. "Alegrarse a causa de la bebida" Asp Leiz2. .
Bear baño geiago edandako gizon ezein batek, zerbeldurik aitaren semeordeko nintzala esan zidan. Zait Sof 79. Eta afal-ondoan aiek edanaz zerbait zerrepeldu ziranean, asi ziran bertsoetan. Urruz Urz 39. Illuntzian an zeuden zerrepeldurik Xaguxarko trabenan Axeri, Millon [...] eta beste auen moduko batzuek. Urruz Iru ziri 84. Maikoak erdi zerbeldurik egozanean. Erkiag BatB 104. Tasketan ardau zuri drungada itzelak edaten ditu. Erdi zerbeldurik eldu da. Ib. 140.
Aturdir (?).
Ta guk ezin ba burutik ken bizitza atsekatzen digun gertakizun lotsagarri ori. Izu bakar orretxek zerbeltzen eta zorabiatzen gaitu larriz eta aldarriz. SMitx Unam 4.
Ta guk ezin ba burutik ken bizitza atsekatzen digun gertakizun lotsagarri ori. Izu bakar orretxek zerbeltzen eta zorabiatzen gaitu larriz eta aldarriz. SMitx Unam 4.
4.
(AN-larr ap. Asp Leiz2
).
"Descolorarse la planta sin llegar a agostarse del todo.[...] Landare zerbeldua itsasten da; zimeldue berriz, ez " Asp Leiz2. .
"Descolorarse la planta sin llegar a agostarse del todo.[...] Landare zerbeldua itsasten da; zimeldue berriz, ez " Asp Leiz2. .
XERBELDU .
(Formas con palat. expr.).
(Formas con palat. expr.).
a)
TXERBELDU (A DBols
).
"Ponerse algo ebrio" A DBols (s.v. ebrio ).
Ederberak xerbeldurik, / ardoa bailuten. Ldi UO 45.
"Ponerse algo ebrio" A DBols (s.v. ebrio ).
Ederberak xerbeldurik, / ardoa bailuten. Ldi UO 45.
b)
XERREPELDU
(B ap. Izeta BHizt2). "Estropearse, calentarse" Izeta BHizt2.
TXERBELDUXE
(Forma con suf. -xe, de valor aprox.).
Gazte otoi luzêtan asi baiño leen, / xerbelduxe baitzegon maite-ardoaren. Ldi UO 55.
Gazte otoi luzêtan asi baiño leen, / xerbelduxe baitzegon maite-ardoaren. Ldi UO 55.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
