Azpisarrerak (sarrerak) (18)
- abarka
- ABARKA-ADABU (abarka)
- ABARKA-EZTEN (abarka)
- ABARKA-HARI (abarka)
- ABARKA-HEDE (abarka)
- ABARKA-ILTZE (abarka)
- ABARKA-KORDEL (abarka)
- ABARKA-LABAN (abarka)
- ABARKA-LARRU (abarka)
- ABARKA-LAZO (abarka)
- ABARKA-MANTAR (abarka)
- ABARKA-SOKA (abarka)
- ABARKA-ZAHARKA (abarka)
- ABARKA-ZINTA (abarka)
- ABARKA-ZIRI (abarka)
- ABARKA-ZOLA (abarka)
- ABARKA-ZUZI (abarka)
- ABARKA-ZUZI (abarka)
kino.
Etim. Relacionado, partiendo de *ken-, con kindu, keru, etc.
(L (kh-), BN-arb-baig, S (khiño); vEys, H; kh- Dv, H; khiño VocBN , Gèze, H),
kheino,
kio (R),
kinu (SP)
Ref.:
A (kino, kĩo); Lrq (khiño); ContR 532; Iz R 291.
Olor, gusto; mal olor, mal gusto. "Senteur" SP. "Odeur mauvaise, mais faible, de la viande" VocBN . "Relent" Dv. "Mauvaise odeur, fétidité, puanteur. Haragi hau galdua da, khinoa dakhar, cette viande ci est gâtée, elle a une mauvaise odeur, elle sent mauvais. [...]. Par ext., amertume mauvais au goût. Untzi txarrak arnoari khinoa ematen dio, une mauvaise futaille donne un mauvais goût au vin" H. " Kĩo (gaizto), (mal) olor (R-uzt)" ContR 532. v. kindu, kirats, kinodura, kinotasun. Tr. Documentado en textos septentrionales (tbn. en CatR) desde mediados del s. XIX. La forma kino se encuentra en la Pastoral de Saint Julien, GAlm , Lafitte y en un texto de Herria ; con oclusiva aspirada en Duvoisin, y con nasal palatal (-iño) en tres ejs. suletinos (Inchauspe y dos textos de Eskualduna). Hay kĩo en CatR y kheino en Prop .
Senditzen düzün kino hun hori, / eztüzü ez sasuko / liliak emana segürki. StJul 23v. Etzaiote eman behar aza-hostorik, zeren haragiari hainitz khino tzarra ematen baitio. Dv Dial 99 (Ip khiño; It, Ur gusto). Khino samin kharatsak ahoan. Dv LEd 220. Errana da lurrak, hari deratxikoten landareer bezala, jendeari ere emaiten diola bere kheinoa. Prop 1884, 226s. Eztie untzi khiñorik hartüren jatekoek. Eskual 3-4-1908, 4. Abarka gaizoak bazükian khiño amiñi bat. Ib. 7-2-1913, 3. Gustu edo kino berezi batekin. GAlm 1950, 20. Ixtorio bakun horiek begiratzen dute beren gozo eta kino berezia, beren baserri usain bizia. Lf Herr 24-10-1957, 1.
Olor, gusto; mal olor, mal gusto. "Senteur" SP. "Odeur mauvaise, mais faible, de la viande" VocBN . "Relent" Dv. "Mauvaise odeur, fétidité, puanteur. Haragi hau galdua da, khinoa dakhar, cette viande ci est gâtée, elle a une mauvaise odeur, elle sent mauvais. [...]. Par ext., amertume mauvais au goût. Untzi txarrak arnoari khinoa ematen dio, une mauvaise futaille donne un mauvais goût au vin" H. " Kĩo (gaizto), (mal) olor (R-uzt)" ContR 532. v. kindu, kirats, kinodura, kinotasun. Tr. Documentado en textos septentrionales (tbn. en CatR) desde mediados del s. XIX. La forma kino se encuentra en la Pastoral de Saint Julien, GAlm , Lafitte y en un texto de Herria ; con oclusiva aspirada en Duvoisin, y con nasal palatal (-iño) en tres ejs. suletinos (Inchauspe y dos textos de Eskualduna). Hay kĩo en CatR y kheino en Prop .
Senditzen düzün kino hun hori, / eztüzü ez sasuko / liliak emana segürki. StJul 23v. Etzaiote eman behar aza-hostorik, zeren haragiari hainitz khino tzarra ematen baitio. Dv Dial 99 (Ip khiño; It, Ur gusto). Khino samin kharatsak ahoan. Dv LEd 220. Errana da lurrak, hari deratxikoten landareer bezala, jendeari ere emaiten diola bere kheinoa. Prop 1884, 226s. Eztie untzi khiñorik hartüren jatekoek. Eskual 3-4-1908, 4. Abarka gaizoak bazükian khiño amiñi bat. Ib. 7-2-1913, 3. Gustu edo kino berezi batekin. GAlm 1950, 20. Ixtorio bakun horiek begiratzen dute beren gozo eta kino berezia, beren baserri usain bizia. Lf Herr 24-10-1957, 1.
(Fig.).
Batek ala bertzeak kinoa ginauken biotzean; gaizkiaren ondoko gaitza, haren ondorio kiretsa. Herr 23-2-1961, 4.
Batek ala bertzeak kinoa ginauken biotzean; gaizkiaren ondoko gaitza, haren ondorio kiretsa. Herr 23-2-1961, 4.
"Locution figurée. Gizonaren khinorik eztu, il ne sent pas l'homme comme il faut (même de loin), il n'en a pas trace"
H.
KE-KINO.
v. ke.
KINO EGIN.
(kio e. R). Ref.: A; Iz R 291; EAEL 19.
a)
Oler, olfatear. "Kío egin zan, huélelo (R-uzt)" Iz R 291.
Irurgarna, abaz testatia. Laurgarna, sudurrez kĩo egitia. CatR 65.
b)
"Heder, despedir mal olor" A.
Irurgarna, abaz testatia. Laurgarna, sudurrez kĩo egitia. CatR 65.
KIRATS-KINO.
v. kirats.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
