Azpisarrerak (sarrerak) (20)
- aberats
- ABERATS-ABERATS (aberats)
- ABERATS BERRI (aberats)
- ABERATS BEZALA (aberats)
- ABERATS BIZI (aberats)
- ABERATS EGIN (aberats)
- ABERATS EGON (aberats)
- ABERATS-ETXE (aberats)
- ABERATS HANDI (aberats)
- ABERATS-HAUR (aberats)
- ABERATS HOTSEKO (aberats)
- ABERATS-JENDE (aberats)
- ABERATS OKATU (aberats)
- ABERATS OKITU (aberats)
- ABERATS-POBRE (aberats)
- ABERATS PORROKATU (aberats)
- ABERATS PUXANT (aberats)
- ABERATS-ZURREAN (aberats)
- ETXE ABERATS (etxe)
- HAUR-ABERATS (haur)
burute.
1.
(G-to, AN-araq-5vill-ulz, B, L-ain-côte, Sal, R; SP, Urt II 267, Lar, Añ (G), Hb, Dv, T-L),
bulute (L, BN-baig; -lh- VocBN→Dv, A),
bullute (Sal, S; -üill- S; Foix),
pulute (BN),
buruite (AN-5vill, B)
Ref.:
A (burute, buillute, bulute, buruite, pulute); Iz IzG (burute), R 287; Izeta BHizt2 (buruitte); Satr VocP (burute).
"Bourlet qu'on met sur la tête pour poser un vaisseau" SP. "Rodete, la rosca de paño o lienzo que se pone en la cabeza para llevar algún peso" Lar (v. tbn. Añ). "Bourrelet" VocBN, Foix, T-L. "Coussinet qu'on met sur la tête pour y poser un fardeau" Dv. "Rodete" A. "(Sal, R), rodete de junco y de paja sobre el cual se coloca el caldero" Ib. "Trapo redondo que llevaban las mujeres en la cabeza para llevar cestas o cualquier otro objeto. Gure amatxi zena buruittiakin ibiltzen zen" Izeta BHizt2. Cf. Ond Bac 112: "Burkain: burute. Esta última palabra la consideran castellana, y la usan al hablar en castellano", y VocNav: "burute, rodete [...] (Pamplona, Roncal, Regata, Baztán, Valle de Erro, Tierra Estella, Aóiz). Por extensión, moño alto de forma circular" (da tbn. brute en Añorbe, Aóiz, Pamplona, Cuenca y Roncal).
Aneta zoan hatterik / Hiri hauzokora goizik: / Pegar bat esne buruan, / burute eder bat estrainan. Gy 15. Arropa xehatuak badohaz airetan; / gutik dute ilea bere burukotan; / saski eta burutez lurra estalia; / askotan arrain oro zangoz ehortzia. Hb Esk 229. Burutia kaskarrean egokitu, sulla gañean jarri. Inzag Kabuxak 134. Etxek-ande gaztia gizunen askaria zari xuri batetan, burian bullutian phausaturik, bi eskiak anka ezurretan badua erne ernia sohualat. D. Béhéty GH 1931, 108.
"Bourlet qu'on met sur la tête pour poser un vaisseau" SP. "Rodete, la rosca de paño o lienzo que se pone en la cabeza para llevar algún peso" Lar (v. tbn. Añ). "Bourrelet" VocBN, Foix, T-L. "Coussinet qu'on met sur la tête pour y poser un fardeau" Dv. "Rodete" A. "(Sal, R), rodete de junco y de paja sobre el cual se coloca el caldero" Ib. "Trapo redondo que llevaban las mujeres en la cabeza para llevar cestas o cualquier otro objeto. Gure amatxi zena buruittiakin ibiltzen zen" Izeta BHizt2. Cf. Ond Bac 112: "Burkain: burute. Esta última palabra la consideran castellana, y la usan al hablar en castellano", y VocNav: "burute, rodete [...] (Pamplona, Roncal, Regata, Baztán, Valle de Erro, Tierra Estella, Aóiz). Por extensión, moño alto de forma circular" (da tbn. brute en Añorbe, Aóiz, Pamplona, Cuenca y Roncal).
Aneta zoan hatterik / Hiri hauzokora goizik: / Pegar bat esne buruan, / burute eder bat estrainan. Gy 15. Arropa xehatuak badohaz airetan; / gutik dute ilea bere burukotan; / saski eta burutez lurra estalia; / askotan arrain oro zangoz ehortzia. Hb Esk 229. Burutia kaskarrean egokitu, sulla gañean jarri. Inzag Kabuxak 134. Etxek-ande gaztia gizunen askaria zari xuri batetan, burian bullutian phausaturik, bi eskiak anka ezurretan badua erne ernia sohualat. D. Béhéty GH 1931, 108.
(Urt),
bulute (A (que cita a EZ), Casve).
Corona. "Arculum, burútea " Urt II 267.
Huna non diren halaber urrezko buruteak, / diamant aberats eta perleriaz betheak. EZ Man I 88. Andre zeruetan Semeak khoroatua, ardiats diezadazu grazia gloriazko burutearen ardiatsteko. EZ Man II 185. Zuei eman zaizkitzue / bulute urrezkoak, / zuei eskuetan palma / ezin ihartuzkoak. EZ Noel 154. Hirur Aureola edo hirur urre buruteak. EZ Eliç 100. Dragoin handi gorri bat zazpi buru zituena eta amar adar; eta bere buruetan zazpi burute. He Apoc 12, 3 (Lç, TB diadema, Dv belharreko, Ip khorua, IBk koroa).
Corona. "Arculum, burútea " Urt II 267.
Huna non diren halaber urrezko buruteak, / diamant aberats eta perleriaz betheak. EZ Man I 88. Andre zeruetan Semeak khoroatua, ardiats diezadazu grazia gloriazko burutearen ardiatsteko. EZ Man II 185. Zuei eman zaizkitzue / bulute urrezkoak, / zuei eskuetan palma / ezin ihartuzkoak. EZ Noel 154. Hirur Aureola edo hirur urre buruteak. EZ Eliç 100. Dragoin handi gorri bat zazpi buru zituena eta amar adar; eta bere buruetan zazpi burute. He Apoc 12, 3 (Lç, TB diadema, Dv belharreko, Ip khorua, IBk koroa).
"(AN, R-uzt), melena, pieza de cuero que cubre la frente de los bueyes uncidos"
A.
(Dv).
Chichonera de niños. "Bourrelet d'enfant" Dv.
Chichonera de niños. "Bourrelet d'enfant" Dv.
"Ferronnière, bürdüin bülüte
"
Casve.
2.
"
Burute (V), uno de los dos grandes pedazos en que se divide la goa o masa de hierro recién sacada del horno (se le provee de un mango)"
A, que cita a Mg.
"Mitad de la goa que queda con el mango"
Zubiau Burd 107.
Hay burutia en Mg PAb 135, en una lista de objetos de ferrería.
3.
"Espiga, burutea, galburua (G)"
Aq 1219
(→)
A.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
