Tr. Documentado en textos septentrionales. En DFrec hay 2 ejs.
sense-1
1.
(SP (g-), Ht VocGr, Lecl (y-), Arch VocGr (y-), Dv, H, T-L). Celos. Hil zuen Mariamnes bere emaztea koleran, ielosiaz, gogan behar batez. Ax 300 (V 200).
Ezta nihoiz ere ielosiarik gertatzen elkharren arteko amorioa zimendatua denean egiazko bertutearen gainean. SPPhil 397 (tbn. He 401).
Yelosia suerte bat ematen dio hartaz landan bertze norbaitenzat aldaratzen den amodioak. Mih 122.
Nolako jelosiak [...] astinduko lukeen bere bihotz zaharra. ArtiIpuin 59.
v. tbn. FIr 160. EZBB I 52.
sense-2
2.Envidia. Hemendik ordea jelosia eta inbidia harturik. ES 109.
Deabruak hek dohatsu ikhusteaz zuen jelosiaz. CatLav 42.
(V 29)Targoak eta jelosiak direnaz geroz zuen artean. He1 Cor 3, 3.
Ez dezotegun jelosiarik ekhar bere zorionaz. Jaur 121.
Ezen egia errateko jelosiak narama. Gy 6.
Altxatu zuen [erresuma] hauzoetan yelosia emateko heinerat. HbEgia 67.
Jelosia da bertzeren onaz atsekabe hartzea. CatJauf 91.
Bekaizgoz eta jelosiaz leher egiten. LfMurtuts 12.
Marmarra, jelosiak irabazleari ekartzen dion zerga. EZBB II 57.
v. tbn. Lg II 206. MarIl 101. Lap 234 (V 105). Ox 156. Othoizlari 1959, 217.
azpiadiera-2.1
Rivalidad, competencia, emulación. Etsenplu hetarik sorthuko da ielosia saindu bat; batetarik bertzera iraganen da kharra. JesBih 395.
azpiadiera-2.2
Rivalidad, enemistad. Arrazen yelosiak zituen flakatu [bakezko lege batek]. HbEsk 23.
Jenden artean bada / anitz arrangura: / Jelosia, aharra, / ta gerlak ardura. Etcham 209.
sense-3
3.
(SP(+ g-), Urt, Chaho). Celosía, enrejado."
Ielosiak, treillis"SP.
"Clatrus, jelosia, grilla
"Urt V 194 (v.tbn. IV 124 y 123). v. sareta. Lehioetarik ikusten duela, ielosietarik behatzen duela. SPPhil 99 (He 101 leiho artetarik).