(Bera, BeraLzM, Zam Voc).
Estado; comunidad política.
(Neol. creado por AG en 1897, de lagi 'ley' y erri 'pueblo').
"Estado [...]. Laterri Batak, Estados Unidos"
Bera.
"
Laterri Alkartuak, Estados Unidos"
BeraLzM.
Dei-egin eutsen estao edo laterri gusti orren ordezkarijei.
AG 1519.
--Europako laterri nabarienak zein dira? --Errusia, Alemania [...].
Bera EEs
1915, 169.
Lotsagarrija Europako laterrijentzat ori!
Kk Ab I 84.
Otseñen lanak Laterrijak ordainduko dauz.
"
De cuenta del Estado"
.
ForuAB
141.
Beste laterri edo probintzietako gure anaien aurka ere jaso izan gera.
EEs 1928, 17.
Laterri oron ordezkarijak.
Enb 49.
Laterriko Guda Burukideak [...] eman zuan Aginduak diona.
EAEg 29-3-1937, 1387.
Laterriaren gizarte-legeak [Euzkadik] bete-eraztea.
"
Legislación social del Estado"
.
Ib. 29-12-1936, 673.
Suezia deritzan laterrian oian aundiak dira.
Munita 145.
Ikastetxe, gudaletxe, hauzitegi, hots, laterriak dauzkan etxe eta tegi guzietatik ohildua izan da [breizera]
.
Mde Pr 283.
Urruneko laterri batzuetan gudu-otsak entzun dira.
Erkiag BatB 137.
Pablo Puente gotzain, Laterriko Idazkari zanak espaiñeraz irakurri eban Apostolu Letren laburpen au.
Onaind STeresa 123.
Gero laterriko eskola barriak egin ziran tokia.
Etxabu Kontu 206.
v. tbn. Albzur RIEV 1907, 626. Urreta EEs 1918, 157. TAg GaGo 63. JAIraz Bizia 46. ZArg 1957, 214. BEnb NereA 169. En DFrec hay 14 ejs. de laterri.
(Como primer miembro de comp.).
"
Laterri-aldun, jefe de estado; laterri-ausle (laterri zatitzalle), separatista; laterri-jaurbide, ministerio; [...] laterri-muga, frontera"
BeraLzM.
XIII Albontsa, Jaungoikoaren eskarrez ta Laterri-Eralguntzez, Españako Erregek.
"Constitución"
.
(1918)
ForuAB
137.
Laterri-egikizun erabilkundetan.
"En el manejo de los negocios del Estado"
.
Zink Crit 3.
Laterri-mugak igaroaz eldu zan [...] atzerrietara.
Garit Usand 28s.
Asaldarien mende arkitzen diran laterri-kaietan.
"[Puertos] nacionales dominados por los facciosos"
.
EAEg
12-1-137, 785.
Osasuntza Laterri Batzordetik.
"Cuerpo nacional de Sanidad"
.
Ib. 3-11-1936, 203.
Laterri-lanari diranen ber-sartzeaz.
"Funcionarios del estado"
.
Ib. 23-10-1936, 115.
Kargu aundi bat emon deutse laterri-arazoetan.
Erkiag BatB 159.
Laterri-burura joango diran aldunak izentauteko.
Ib. 144.
Txiñelak eta laterri-jagolak or dabiltz inguruetan, zispa motzak sorbaldetan zintzilik dituela.
Ib. 146.
LATERRI-BATZ,
LATERBATZ.
Neol. (laterbatz) creado por AG en 1897. Imperio; reunión de estados'.
1817. Bizkaiaren, Gipuzkoaren eta Arabaren ordezkarijak batzaltzen dira Vitorian eta darakuse Franceko Laterbatzaren bian egon dirala ez Joseba Napoleonen bian Españakin.
AG 1457.
Ara or Laterri-batz edo Estado Unidosko erri aundia.
JBDei 1919, 284.
[Domukeria azi ta geitu da] Ipar-Amerikako laterri-batzan.
Eguzk GizAuz 63.
LATERRI-HIZKERA.
Euzkera, gaztelera lez, Euzkadiko laterri-izkera izango da.
"Lengua oficial"
.
EAEg
9-10-1936, 3.
LATERRIPE
(En casos locales de decl.).
Laterripean dauden burnibide-eginkizunak, bein-beingoz Euzko Erri-Lanak Zaingoaren agintepera igaro ditezela.
"Encomendados a las Comisarias del Estado"
.
EAEg
27-12-1936, 657.
LATERRIZ-GAINEKO
(Sust.). Internacional.
Langille ta umeen gurasoak! Batu guztiak! [...] Gora Laterriz-ganekoa!
Erkiag BatB 145.