1.
(G, AN, L-ain, BN, S; Ht VocGr, Lar, Lecl, Arch VocGr, Hb, Dv, H, Foix ap. Lh.),
birlo (V-och-m-gip; Lar, Añ, Hb),
brilla (G-to-bet; VP
8v),
firla (B, BN-baig; VocBN
, H, VocB
),
girla (L-sar; SP, H),
pirla (G, AN-5vill, Sal)
Ref.:
A (birla, birlo , brilla , firla, pirla);
Satr VocP (firla);
Echaide Orio (brilla)
.
Bolo.
"Quille"
SP (s.v. gilla), Ht VocGr, Lecl, Arch VocGr y Dv.
"Birlo"
y "bolo" Lar.
"
Firla [...], birla, girla, quille"
H.
"Piezas del juego de bolos"
Satr VocP. Cf. Echaide Orio: "Brilla, en el juego de los bolos, cada una de las piezas longitudinales que hay que derribar. Del vasc.(Orio) brilla, bolo.(V) txirlo". v. 2 gila.
.
Juzgatzen badozu ule onegaz / otzitu jatala niri odola, / indarsuak ditut birlo ta bola.
Lazarraga B3, 1154v (se trata sin duda de una metáfora del miembro viril).
Gazteak kanpoan, tillape pirla egozten <-tea> edo pilota jotzen.
Lh Yol 24.
Igarotegiyan edo trantzituen bukaeran, jarri dituzte brillak eta bola tiratuaz [...], brillak jo ta klin klan bullaka botiaz, jarri dute [...] bolaleku bat.
EgutTo 22-8-1926.
Bederatzi birletako joko hori biziki maite dugu herrian.
Herr 24-3-1960, 2.
Birlen aurdikitzeko, asko tokitan, bola bazuten.
Herr 18-11-1965, 3.
Esku-zulo dun bola bat eta / brillak berriz bederatzi.
Olea 59.
2.
+
pirlo.
Bola.
Buruba andija eban eta pirlua baxen biribilla.
Otx 11.
Billar birla baten itxurazko burudun fraile huni "Kaskamotz" erraiten zioten.
Osk Kurl 173.
BIRLA-JOKO (Lar).
"(Juego de) bolos" Lar.
Hordi ginenean, botoiletara aurdikitzen genuen [Eric-en] burua bederatziko birla-jokuan edo kito-jokuan bezala.
Mde EG
1957 (1-2), 52.
Zoin dira oraino baliatzen diren birla-jokoak? Zoin dira heien legeak?
Herr 18-11-1965, 3.
BIRLA-LEKU.
Bolera. "Quillier" T-L. v. birlategi.
BIRLATAN
(pirlatan AN-5vill ap. A; girlatan A). "Pirlatan (AN-5vill), (jugar) a bolos" A.
BIRLETAN
(H; firletan BN-baig; H; girletan H). Ref.: A (firletan); Satr VocP (firletan). "Birletan, firletan, girletan haritzea, jouer aux quilles" H. "Firletan, jugando a bolos" Satr VocP.
Han asko dosteta egin litazke, edo birletan edo baxuinean.
EskLAlm 1868, 2.
(ap. DRA)
Muthikoska batzu karta frantsesekin jokotan eta frantsesez mintzo; handiagoko batzu kaskoin herrietan bezala girletan.
Zby RIEV
1908, 84.
Pasa arratsaldea plek eta girletan.
Eskual 21-4-1893, 4.
Zorigaitzez, aztaparretan du orai [gizonak] bonba atomika gaitza. Birletan ar ditake, erhien puntan ortzia, ahur barnean ximixta.
SoEg Herr
7-5-1959, 1.
Herri batzuetan neskatxek ere bazakiten birletan.
Herr 18-11-1965, 3.
Han biltzen ziren gaindolarrak firletan jokatzeko.
Satr (
in
Bordel
21
).