Azpisarrerak (sarrerak) (4)
opo.
1.
(
-ph- SP, Dv, H y A, que citan a O).
Defecto.
Dituen ontarzunegati onhetsak adiskidea, eta ez utz opho gutigati, zeren dik nork berea. "Pour quelque petit défaut" . O Pr 112.
Defecto.
Dituen ontarzunegati onhetsak adiskidea, eta ez utz opho gutigati, zeren dik nork berea. "Pour quelque petit défaut" . O Pr 112.
2.
(G-azp-goi-to-bet-nav; Lar, H (V, G; + -ph-))
Ref.:
A;
Ond Bac
.
"Quicio de puertas" A (que cita los ejs. de Uriarte). "Gozne. Opuak burnizko punta deka ta atian do " Ond Bac. v. orpo(3).
Egun artan tenploko op[o]ak ots andi bat egingo dute . (Am 8, 3) "Cardines templi" . Ur BOEg 1529 (Dv atheetako erroak). Jo ezazu opoa eta atalburuak mugituko dirade. (Am 9, 1). Ur BOEg 1529. Atiak opo-gañian bira-egin eban. BAizk Ipuin 17.
"Quicio de puertas" A (que cita los ejs. de Uriarte). "Gozne. Opuak burnizko punta deka ta atian do " Ond Bac. v. orpo
Egun artan tenploko op[o]ak ots andi bat egingo dute . (Am 8, 3) "Cardines templi" . Ur BOEg 1529 (Dv atheetako erroak). Jo ezazu opoa eta atalburuak mugituko dirade. (Am 9, 1). Ur BOEg 1529. Atiak opo-gañian bira-egin eban. BAizk Ipuin 17.
"Pivot, penture et gond à la fois. Atea opotik ateratzea, sortir une porte des gonds"
H.
"(Sacar las cosas de su) quicio, opotik ateratu
"
Lar.
"Au fig., opoetatik urtetea, sortir des gonds, perdre patience, donner dans l'excès"
H.
3.
"(V, G-bet), raya que no debe pasar el jugador de bolos"
A.
4.
Espiga.
Ol bakoitzak opo bi beuzka pintarrean. Ol Ex 26, 17 (Dv, Bibl mihi, Ur akats, Ker miin, BiblE mingain). Ogei ol oien azpian, zillarrezko berrogei idulki; ol bakoitzaren azpian idulki bi, opo bientzat. Ol Ex 26, 19.
Ol bakoitzak opo bi beuzka pintarrean. Ol Ex 26, 17 (Dv, Bibl mihi, Ur akats, Ker miin, BiblE mingain). Ogei ol oien azpian, zillarrezko berrogei idulki; ol bakoitzaren azpian idulki bi, opo bientzat. Ol Ex 26, 19.
5.
Contramano (en juegos de cartas). "Contramano" (G) SMuj EEs 1921, 124. v. OPO-ESKU.
OPO-ESKU.
"Contramano (G-to)" A Apend.
OPO-LUR.
Antitierra.
Ibilian ibiliz dabiltzan izarbelak ere amar omen ziran; begiz, ordea, bederatzi ikusten zituzten eta amargarren opo-lurra asmatu zuten. Zait Plat 57. Erdiko sutzar ortatik iesaiten omen zuen eguzkiak eta lur eta opo-lur (antitierra) eta ilargira igorten omen zuen. Ib. 58.
Ibilian ibiliz dabiltzan izarbelak ere amar omen ziran; begiz, ordea, bederatzi ikusten zituzten eta amargarren opo-lurra asmatu zuten. Zait Plat 57. Erdiko sutzar ortatik iesaiten omen zuen eguzkiak eta lur eta opo-lur (antitierra) eta ilargira igorten omen zuen. Ib. 58.
OPOTIK.
a)
"Al contrario (G-to)" A Apend.
b)
"En el juego de mus y en otros más, se dice, ni eskutik eta zu opotik, o sea 'yo de mano y tú de contramano' (G)" SMuj EEs 1921, 124.
OPOTIK EGIN.
"a) s'effondrer; b) effondrer, renverser" Lh.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
