1.
(
-alla G-azp-to-bet, AN-gip),
habala,
habela
Ref.:
EHHA
2206; q
ZestErret
.
Impulso; ímpetu.
"
Bai, baña beake aballa earra emantzian
"
ZestErret.
v. abiadura.
Garraitonaren eite gure deputatuek, aizkolariaren habela ez dutelarik.
SoEg Herr
3-4-1958, 1.
Holako abantailak emaiten zioten (pilotari) gazteri sukar eta habala.
Herr 15-10-1959 (ap. DRA
, que interpreta 'ímpetu, velocidad').
Ogei kana erdiko / enborrak mozturik, / korrika ekin ziyon / tximistak arturik, / esan dan aballakin / oso izozturik.
Auspoa 39, 72.
Bere abailan, otoaren berina hautsirik, urerat bezala pulunpatu da otoaren barnerat.
Herr 29-9-1960 (ap. DRA
).
abela.
"Braceada para pegar a la pelota. Es palabra de uso corriente en BN y L, según Lafitte"
DRA.
.
Egundaino izan den trinketlari handienetarik bat, bere abela ikharagarri eta aire paregabearekin.
Egunaria 26-10-1956 (ap. DRA
).
Velocidad.
Gelatxoaren edo solairuaren geieneko aballa.
"Velocidad máxima de la cabina o plataforma"
.
EAEg
30-11-1936, 426.
2.
"
Abailla, con intensidad, con fuerza. E
uria egin du abailla
.
Hantxe ari duk abailla lanean. Abailla demonio etorri nintzen
"
Asp Gehi
.
.
ABAILA HARTU
(V-gip, L-côte). Ref.: EHHA 2206). Tomar impulso. "Artu aballa atzetik" (V-gip, comunicación personal).
(Con adj.).
Ogeita emezortzi urtetaraño gordiñik ete mardulik iraun zun emakumea izan zan, baiñan, geroztiko beraka-bearrak gero ta abailla biziagoa artu zizun.
Etxde JJ 27.
ABAILAN.
Impetuosamente; a gran velocidad, aceleradamente.
Abaillan joan zen Barkoxeraño sendagilleari ta apaizari ots egitera.
Etxde JJ 233.
Abaillan eraman.
Ib. 235.
Gure iñureak, oker ezpanaiz, etzitun bi itz alkar josten erderaz; alabaiña, euskeraz abaillan mintza oi zen, otoitzean diardunaren antzo.
Etxde Itxas 22.
(Con determinantes).
Emazteki bat, hil herrietako ondoan, bere bizikletarekin, abaila gorrian, oto baten kontra gan da.
Herr 11-8-1955 (ap. DRA
).
Zaldira igotzeko betarik ere etzuten izan, goiko aldetik egundoko aballan sartu zitzaien-da [zakurra]
.
Sorarrain Elezar 18.
Gure baserriko ataritik pasa ziran, aballa ederrean gañera.
Alkain 44.