jiraka.
Tr. Documentado en textos vizcaínos y guipuzcoanos desde mediados del s. XVIII. En DFrec hay 2 ejs.
1.
(
Lar).
Dando vueltas, girando.
"Arrollar, llevar rodando, jiraka, amilka eraman
"
Lar.
"Bordear la nave, jiratu, jiraka ibilli
"
Ib.
"Bornear, jiratu, jiraka erabilli
"
Ib.
"Retortero, al retortero"
Ib.
Bere pekatuen artean jiraka zebillela.
Cb Eg II 188.
Jirasol eder bat [...] beti jiraka jarraitu ziona [Jesus bere eguzkiari]
.
Cb Just 10.
Jiraka dabillen Errota arri baten antzera.
msOñ 238r.
Eta artan [burruntzian] jiraka / kapoi bat andia.
It Fab 27.
Dozen erdi baberrun / jiraka eltzian.
JanEd I 63.
Mendi-megopea Atxarten ebillan / batetik bestera egan jiraka.
AB AmaE 364.
Kanpana guziak Lurdesen jiraka zebiltzan.
Goñi 109.
Asi ziran bezela, eskutik elduta jiraka.
Iraola 123.
v. tbn. BBarand 19. Zendoia 26.
(Fig.).
"
Jiraka erabilli, traer al retortero"
VP
33v.
2.
Dando rodeos.
Sierpia legez jiraka ta okerka.
fB Olg 139.
3.
Dando vueltas, paseos.
Ez zaitez jiraka ibili erri aldeetan; ango plazetan galdu ez zaitezan.
fB Ic II 275.
Pentzu gutxi jan ta / kalean jiraka.
Bil 42.
Bost otoigope zabaletan jiraka, gelditzen nazala izuturik [...] pintura, taillu, oroikarri bakoitzaren aurrean.
Ag Ioan 190.
Jiraka periyan, / jendian aurrian.
Yanzi 160.
Antxe bertan jiraka egurastuten zan jendea.
Etxabu Kontu 40.
Circulando, en circulación.
Bostna laurleko diru-txartelak errietan eskuz-esku jiraka ipintzea.
"Puesta en circulación"
.
EAEg
24-10-1936, 125.
4.
Yendo y volviendo.
Ditudalako iya pare bat zapata / gitxienez urratu zugana jiraka.
AB AmaE 298.
5.
Con giros, circunloquios.
Loraz, irudiz jiraka luze len oi nebana, / billox, garbi, lau, orain kantaurik laburrean.
AB AmaE 469.
6.
Girando, moviendo con giros.
Gizona oiek beren nabalak / elkarrengana jiraka.
Auspoa 97, 135.
JIRA-JIRAKA.
Girando.
Filosofia jira-jiraka zebilen bitartean hegan.
MIH 89.
JIRAKA BIRAKA,
JIRAKA ETA BIRAKA.
Dando vueltas.
Jiraka ta biraka goiz guzti guztian / egunoro zebillen torna-burruntzian.
It Fab 257.
Beti jiraka biraka dabiltza itsasoko urak kurpilla bezala.
It Dial 109 (Ur jiran, Dv inguru inguru, Ip ützül üngürüka).