I .
(Sust.).
1.
(G, AN-gip; i- Lar, Añ, Dv, H),
hixtu (G-bet, AN; H (i-)),
iztu (G, AN; Lcc)
Ref.:
A (istu, ixtu, iztu);
EI
90;
EAEL
326
.
Saliva.
"Escopetina"
Lcc.
"Escupidura, saliva"
Lar.
Desprezioz istua euren aurpegira urtegiaz.
OA 156s.
Istua bota.
Cb Eg II 186.
Artu diteke istua musu-zapian.
AA I 460.
Istua dariola.
It Fab 76.
Ixtuz bete zuten.
LE Urt 47 (ms. 17v lixtus).
Istuarekin mingaña igortzi.
Lard 404.
Ixtua botatzen dutela begi bietara.
PPer Harrip 15.
v. tbn. Otag EE 1884a, 313. Bv AsL 141.
2.
(
BN-lab),
hixtu (
Ht VocGr 424, Arch VocGr, Dv, H; i- SP, H),
hustu (
Gèze; -
ia det Lecl),
huxtu (
S; VocBN, Dv (S), H; u- R; SP),
huistu (
H)
Ref.:
A (histu, uxtu);
Lrq (huxtu)
.
Silbido.
"Siffle pour appeler quelqu'un. Ixtuz dagotzu, il vous siffle"
SP.
"
Uxtuz dago
"
Ib.
"Sifflet"
Ht VocGr, Lecl, Arch VocGr, VocBN, Gèze (podría significar tbn. 'silbato').
Iphar haizea ari zen huxtuz kanpoan.
Prop 1890, 26.
Hixtu bat adi arazi eta bost xakhurrak ere abiatu ziren.
Elsb Fram 142.
Jauzia bezain arhiñeko hüxtü bat izan zen.
Eskual 21-2-1908, 4.
Eskual 21-2-1908, 4.
Sugeak bezenbat hixtu.
Ox 162.
Maxiolaria Yainkoak zigorkatzen dik, eta ezpain-uxtu batekin txantxaria bezala dantzarazten.
'Dieu souffle, et le fait tourner comme toupie'
.
Or Mi 7.
Artzainaren hixtu saminaren manuz.
Zub 97.
Hixtu legun hurrisko bat altxatzen.
Lf Murtuts 45.
Egitzu hiru huxtu.
Ib. 30.
Xoriak adarretan hixtuz eta hegal zaflaka.
GAlm 1960, 17.
"
Xori guztietarik histu bera ezta bardina, las bromas se aceptan o no, según de quién vengan"
A.
3.
hixtu,,
huxtu (S, R ap. A
).
Velocidad, rapidez.
"
Aberats karek daraman uxtuz, norat eldu bear du? [...]. Egoatxak uxtu andia darama
"
A.
"
Hüxtüz eginen dizügü lan hori (S), [...] en un momento, al aire"
Ib.
v. 1 ziztu.
Orgadiak (trenak) orduko ogei bat leguako uxtua (velocidad) zeukan.
A Ardi 17s.
Artzain bat heldu zen huxtuz.
Barb ( in
Onaind MEOE 1104
).
Nolako hixtuan dabiltzan oto eta motoetan.
Herr 17-12-1959, 2.
Zer duzu [...] holako huxtuan etxen sartzeko?
Herr 2-1-1964, 3.
Ixtu arrigarrian uiñak ebakiz doa.
Zait Sof 126.
4.
huxtu
(S, R),
hustu
(u- BN-mix ap. A),
uistu
(Aq (R) A). Ref.: A (ustü); Iz R 406. Silbo, silbato. "Ciflo o flauta, uistia (R)" Aq 55 (la grafía uis- tal vez represente ux-). "Uxtu, flauta" Iz R 406.
HISTU EGIN.
a)
(Lcc, Lar, ixtu egin H). "Escopir, tu egin, vel istu" Lcc. "Escupir, [...] istu egin" Lar.
b)
(uxtu e. BN-mix, R ap. A; hixtugitea Ht VocGr 424). Silbar.
Egin hixtu.
Ox 123.
Andresek hustu egin.
PierKat 61.