1.
(AMorf),
asmazino (V-gip),
asmazinoe. Invención, cosa falsa inventada; cosa ficticia, imaginada."Invención"AMorf 15.
"Invención. Ori ezta egixa. Orrek zure asmaziñuak die
"ElexpBerg.
Badira zenbait anima komuniatzalle beldurti, beren gain gezurrezko asmazio bat aditzen ba dute, tristuraz betetzen diranak. Mb OtGai III 217. Ez dezu esango lagun urkoaren gain gezurrezko lekukotasun, asmazio edo testimoniorik. Ub 27. Ez dezu zure lagun urkoagatik gezurrezko asmazio edo testimoniorik esango. Lard 78. Liburu orren azalaren ganera tantaka jausi da asmaziño dongen adurra. "La baba de la calumnia" (1864) BBatzarN 207. Gezurrezko asmazio itsusia somatu zioten eta bere goimallatik lotsagarri bota zuten. Arr May 149. Golok bereala gezurrezko asmazioz betetako karta batzuekin Kondeari mandatari bat bialdu zion. Arr GB 17. Kantetan dodazala iduri eta asmaziño askoren artean egiak bere asko. AB AmaE III. Ikasleak burutsuak dirala-ta, ateraldi, "asmazio" izugarriak dituztela esan omen da. E. Larrañaga EEs 1922, 207. Orain, ostera, oieratu, ta berantetsita narabilte milla asmaziok eta milla kezkak naragite. Txill Let 36. Betiko lillurak, betiko okerrak, beti betiko asmazio ero berbera. Ib. 100. Lamiak eta sorginak, eta gizonen asmazio eta imintzio guztien nahasketa bat. Arti Ipuin 24. Gure izpirituaren asmazio uts bat ote da, edo gugandik kanpora ere ba al du izateren bat? Vill Jaink 147. Gezurrezko asmazio bat besterik ezta, amets bat. Ib. 121.
azpiadiera-1.1
Invento, creación."Invento. Gure mutikotan bizikletia asmaziño aundixa zan
"Elexp Berg. .
Zerutik edo Jaungoikoaganik, gizonen asmazio gabe, orien gañeko gauza bezala etorri zala Euskarak berak [...] esaten edo adierazotzen du. CbEBO 5.
Eta asmazio madarikatu onetan [teatroan] dagoan okerrena da, txoro buru-ariñak obeto engañatzeko, deabruak zeruko Aingeruaren itxura artzen duala. Donce 14.
Zer da Euskal-Esnalea? Lo dagoana esnatzeko asmazioren bat?UrruzZer 131.
Asmazio horietan [...] ez zuen [Larramendik] beti, ezta gehienetan ere, bestelako arazoetan maiz agertua zuen esku trebea erakutsi. MEIG V 104.
azpiadiera-1.2
Ocurrencia. Guk egin degu asmazio izugarria! Pentsatu degu katuari jartzea zintzarria. AndAUzta 83.
azpiadiera-1.3
Ardid. O deabruaren asmazio anima asko galdu dituana atzeratuaz konfesio generala egitetik!MgCC 175 (CO 260 asmo).
Milla asmazio egiten ditu erakarteko bekatura, ta indarrez bezela irtetzen du bereaz. Ib. 132.
Ai zenbat asmazinoe daukazan Luziferrek arimaak itxutu ta Sakramentubeen grazijaak galerazorik, katigatuteko geijago. JJMgBasEsc(ed. 1845) 260.
Bertako zirku zurkuloetan, ze deabruzko / Asmaziñoek sortuta dogu oraiñ gerra?ABAmaE 448.
sense-2
2.
(Lar, Añ),
asmazino (Añ). "Pronóstico"Lar, Añ.
sense-3
3.Excusa. Zeinbat asmazino ta atxakija emon ez darue?MgCO 139 (CC 99 asmazio ta aitzakia).
sense-4
4.Plan, proyecto.v. asmo. Jainkoak bere asmazio miragarriak egiteko itsutu zuelako [Errege Naas]. Lard 157.
sense-5
5.Imaginación, inventiva. Jaungoikoak gizonok ez ginduen egiñ, / Asmazioan eta adimentuz berdiñ. ABAmaE 398.