Azpisarrerak (sarrerak) (62)
- 1 idi
- 2 idi
- idi
- ARRAIN IDI (1 arrain)
- ASTO-IDI (asto)
- BASA-IDI (1 idi)
- basa-idi
- EPER-IDI (eper)
- HERRI-IDI (herri)
- IDI-ADAR (1 idi)
- IDI-ALDE (1 idi)
- IDI-APUSTU (1 idi)
- IDI-ASKA (1 idi)
- idi-aska
- IDI-ASTO (1 idi)
- IDI-BEGI (1 idi)
- IDI-BEHI (1 idi)
- IDI-BELARRI (1 idi)
- IDI-BIHOTZ (1 idi)
- IDI-BURU (1 idi)
- IDI-DEMA (1 idi)
- IDI-ELI (1 idi)
- IDI-ESTABLIA (1 idi)
- IDI-ESTALKI (1 idi)
- IDI-GANADU (1 idi)
- IDI GIZEN (1 idi)
- IDI GIZENDU (1 idi)
- IDI-GURDI (gurdi)
- IDI-GURDI (1 idi)
- IDI IKEL (1 idi)
- IDI-JABE (1 idi)
- IDI-JORRAI (jorrai)
- IDI-KATE (1 idi)
- IDI KONKOR (1 idi)
- IDI-KOROTZ (1 idi)
- IDI-LEHI (1 idi)
- IDI MALTSO (1 idi)
- IDI-MIHI (1 idi)
- IDI-MINGAIN (1 idi)
- IDI-MULTZO (1 idi)
- IDI-OHOIN (1 idi)
- IDI-OHOIN (ohoin)
- IDI-ORGA (1 idi)
- IDI-PARE (1 idi)
- IDI-PROBA (froga)
- IDI-PROBA (1 idi)
- IDI-PROBALARI (1 idi)
- IDI-SALDO (1 idi)
- IDI-SAMALDA (1 idi)
- IDI-TALDE (1 idi)
- IDI-TRATU (1 idi)
- IDI TXORDO (1 idi)
- IDI-UZTARRI (1 idi)
- IDI ZAHAR (1 idi)
- IDI-ZAIN (1 idi)
- IDI-ZAKIL (1 idi)
- IDI-ZIL (1 idi)
- IDI-ZURI (1 idi)
- LARRE-IDI (1 larre)
- UR-IDI (ur)
- UZTAR-IDI (uztarri)
- ZEZIN-IDI (zezin)
2 pelatu.
(L-ain-arcang, BN-bard-arb-ad-lab, Ae, S; Urt, VocS 140, VocBN , Gèze)
Ref.:
EI
108;
Lrq
.
Pelar, quitar la piel, mondar; pelar, cortar o quitar el pelo. "Calvefieri, pelatu [...], illea erori, burua pelatu egin zaio" Urt IV 88. "Calvaster [...] aphur bat pelatua" Ib. 88. "Calvare, pelatu" Ib. 94. "Éplucher, écorcher, peler" Lrq.
Izan zezaten nekea, [galeperra] arrapatzean, pelatzean, erretzean eta gero yatean. FamInst 934. Emazu aingira barnerat [...] oihal batekin frotaturik pelatu gabe. ECocin 19. [Idi mihia] egosi ondoan bero beroa pelatzen edo xuritzen da. Ib. 5. [Xingarra] egosi denean hezurrak khentzotzu eta xuri edo pela. Ib. 9s. --(Nagusiya) Apelatu egingo det. --(Alkatia) Pelatuko zaitu eskribauak seta orrekin segitu nai badezu. Sor AKaik 131.
Pelar, quitar la piel, mondar; pelar, cortar o quitar el pelo. "Calvefieri, pelatu [...], illea erori, burua pelatu egin zaio" Urt IV 88. "Calvaster [...] aphur bat pelatua" Ib. 88. "Calvare, pelatu" Ib. 94. "Éplucher, écorcher, peler" Lrq.
Izan zezaten nekea, [galeperra] arrapatzean, pelatzean, erretzean eta gero yatean. FamInst 934. Emazu aingira barnerat [...] oihal batekin frotaturik pelatu gabe. ECocin 19. [Idi mihia] egosi ondoan bero beroa pelatzen edo xuritzen da. Ib. 5. [Xingarra] egosi denean hezurrak khentzotzu eta xuri edo pela. Ib. 9s. --(Nagusiya) Apelatu egingo det. --(Alkatia) Pelatuko zaitu eskribauak seta orrekin segitu nai badezu. Sor AKaik 131.
(Uso fig.).
Despellejar.
Ikusi düt (ene proximua) kalomniaz eta medisentziaz pelatia eta ez düt hitz bat erran. Medit 102 (ap. DRA ).
Ikusi düt (ene proximua) kalomniaz eta medisentziaz pelatia eta ez düt hitz bat erran. Medit 102 (ap. DRA ).
(Urt),
peladu (Lcc) .
(Part. en función de adj.). Pelado, sin pelo. "Pelado, sin pelos, peladua, ule bagea " Lcc. " Buru billuzia, buru pelatua " Urt IV 89.
Ez da buru pelaturik, / ez eta kasko murritzik, / alegiako tupeta zenbeit / egiten ez dakienik . (1780). BertsZB 127. Buru pelatua. Gy 19 (tít.). Abre pelatu, zakartsu / eta gaitzki yaio hura / heier ethorri gaitzaren zela kausa bakharra. Ib. 160 (ref. a un burro). Halakoak ezagun edozein bidetan, / xapelak gorri eta abreak mukhitan, / xelina pelatua, kapa leihoekin. Hb Esk 204. [Mandua] ille guziya juana / dana pelatuba. Noe 41. Orai buraso aitatxitu eta amatxitu kasko zuri edo pelatu bílakatuak zirezten Joanes [...], M. Laura eta besteak. Larre ArtzainE 237.
(Part. en función de adj.). Pelado, sin pelo. "Pelado, sin pelos, peladua, ule bagea " Lcc. " Buru billuzia, buru pelatua " Urt IV 89.
Ez da buru pelaturik, / ez eta kasko murritzik, / alegiako tupeta zenbeit / egiten ez dakienik . (1780). BertsZB 127. Buru pelatua. Gy 19 (tít.). Abre pelatu, zakartsu / eta gaitzki yaio hura / heier ethorri gaitzaren zela kausa bakharra. Ib. 160 (ref. a un burro). Halakoak ezagun edozein bidetan, / xapelak gorri eta abreak mukhitan, / xelina pelatua, kapa leihoekin. Hb Esk 204. [Mandua] ille guziya juana / dana pelatuba. Noe 41. Orai buraso aitatxitu eta amatxitu kasko zuri edo pelatu bílakatuak zirezten Joanes [...], M. Laura eta besteak. Larre ArtzainE 237.
(Uso fig.).
"
Animarik etzan an (G-azp), [...] bi pelatu ginen (BN-arb)"
Gte Erd 194.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
