1.
(V, G),
zistrin (V-gip),
sistrin (V, G)
Ref.:
A (ziztrin, sistrin); Etxba Eib (zistriña); Etxabu Ond 116; Elexp Berg; ZestErret
. Desmedrado, raquítico; insignificante, despreciable (usado tbn. como insulto). "Ama aiñ gorbixa eta umia zistriña" Etxba Eib. "Sistriñe, de cuerpo menudo. Creo que se dice de las hembras" Etxabu Ond 116. "Esmirriado, poca cosa" Elexp Berg. "Pultsera ziztrin hori galdu zazula ta hola" ZestErret. Zeuganatu egizu nire biotz erkin, ziztrin ta errukarri au. UrBisit 61.
Arbola aren azpian bere ipurtargia, / aurkietan zan arro, naiz izan ziztrin txikia. ABAmaE 376.
An, eskutuan amaitu eien [orriak] euren bizitza zistrin mengela. AgAL 108.
Beti aurkituten dau gizonak argal, ziztriñ, uts da ezereza bere burua itsasoko zabaltasun aulgarriaren altzoan. AgKr 61.
Arren ondoan erritar neskatxarik aukeratuenak, urri, ziztrin ta itxusi agertzen ziran. AgG 169.
Sei baratzuri ta lau tipula ziztrin. Ib. 323.
Txaldan, txatxu, ziztrin, ezertarako ez dan ori al da gauza guztien jabea?ArrutiEEs 1913, 203.
--Eta zeu sorgiñ, atso motze neu mozkorre. --Neuri esan ori, begira gero sistriña. AlzBern 78.
Eskallu ziztrin oiek. AlzBurr 26.
Onetxek irabazten eban alogera urri, ziztriñari, begira bizi ziraan ama-semeok. AltEEs 1917, 42.
Uskeri bategaitik eta eskintza ziztrin bategaitik.PiImit III 3, 3 (Ol zirtzil).
Txikija ta ziztriña dalako burla egin dautsoela. KkAb I 35.
Ikusitta daukot jakinge ta ziztriña zarala. "You belong to the lower orders"
.Altuna 83.
Neu ixanik, ba, sasi arteko / txoritxu ziztrin epela. Enb 129.
Ludi au txatxar / Ziztriña dozu, / Txatxar ta eskar / Bagia. Ib. 113.
Txori ziztrin orreri egaz egitten itzi dautsagulako. Otx 50.
Papertxo ziztriñenik ere etzan arerioen eskuetan eroriko. IbiñEG 1951 (11-12), 14.
Naiko negar ikusten dogu automobil edo motor sistrinok direla-ta. EgutAr 12-6-1958 (ap. DRA
).
Aruntzatxuago mutil ziztrin bi, lurrean ia agiri eziranak. ErkiagArran 56.
Munduaren guzitasuna batera argitzeko, ziztriñegia [gure argitxoa]. TxillLet 134.
Yakintzari ta ontasunari ziztriñak ziztrin eresten dautse. "Vile"
.LarrakEG 1958 (3-4), 336.
Ori bai ori gizona ta ez i, txiki ziztriñori. SMZirik 90.
Nere andra ziztriñak bere burua bota jok ibaira. Ib. 121.
Zistrin ori, gaur be adarra joteko umorez?BilbaoIpuiB 136.
Jentatze ziztrin hori. ArtiOC I 358 (ap. DRA).
Gizonaren [...] gogoa ere, kokatzen da, ezta dudarik, emengo izaki zeatz, ziztrin eta mugatuetan. VillJaink 133.
Aalak egin bear dira lengo bide sistriñak obeagotzen.EtxabuKontu 215.
Zistriña ta makal antzekoa [maixua]. Ib. 13.
Bereizten gaituzten gerekoikeria ziztrinak baztertuz elkar har dezagun. MEIG I 113.
azpiadiera-2.1.1
(Precedido de gen., uso sust.). Giza-bizitzaren ziztriñaz ta ezin erremedatuzko miseriaz mintzatzen asiko bagiña. VillJaink 119.
azpiadiera-2.2
2.Malvado. Pertza albuan, dantzan, Muruko sorgiña, / egazka Anbotoko andere ziztriña. LauxBBa 6.
Zelako bezuza zirtzil ta zekena egin dautzue adu ziztrin erraiabakoak? ErkiagArran 152.
azpiadiera-2.2.1
Inmoral, de mala vida (ref. a mujeres). Emakume ziztrin eta likits orrekin ezkontzean. EtxdeAlosT 44.
Emakume ziztrin aren burua bere xalantarentzat besterik ezpaitzegon eta arekin bakarrik billatzen baitzun biotz-atsegiña. EtxdeJJ 228.
Mutillik onenak neska ziztriñen eskuetan jausi ditunala eta beste batzuk erbesteko emakumeen sareetan galdu. ErkiagArran 110.
azpiadiera-2.3
3."
Sistriñ, sistriña, de carácter o genio displicente"Iz ArOñ. .
azpiadiera-2.4
4."Inquieto. Ume ziztriñ onek leporaiño nauka
"Elexp Berg.
azpisarrera-1
XIXTRIN (V-gip, G-bet).
a) "Xixtriña, lo raquítico, lo mezquino" Iz ArOñ. "Xixtriñ arraiaua eta antzekoetan (G-bet)" (Comunicación personal). Estalpe xixtriñ, zarpill batean nolako kantu gozuak! Basarri 63. An zeukaten aurren, alako gizontxo xistrin bat. NEtx LBB 178. Batzuren-batzurentzat "artzai-erri" izatea, gauza xixtriña da. Lek Egan 1972, 24. Kopetako izerdiarekin truk lan-sari xixtriña irabaziz. AZink 130. Baiña lau puntu xixtriñengatik ez nintzan pasa aurreragoko taldera. Insausti 29. b) Inquieto. Geldi bazaude, berealaxe bukatuko det eta etzaitut lotuko ume xistriñak bezela, egon, ba geldi eta ixilik une batean. EgutAr 15-5-1959 (ap. DRA).