Tr. Documentado desde Leiçarraga. Los autores septentrionales emplean diamant y los meridionales (y Goyhetche) diamante; hallamos además diramente en Azkue. En DFrec hay un ej. de diamante, meridional.
sense-1
(Lcc, Volt 74, Lar, Añ),
diamant (Volt 247, SP, Urt, VocBN, Dv),
diramante. Diamante."
Samaria, diamant, goardá"Lç Decl Mm 4v."Adamas"Urt I 133.
Huna non diren halaber urrezko buruteak, / diamant aberats eta perleriaz betheak. EZMan I 88.
Zeru kolore urdiñak, nola aire meheak, / Eta urak diamanta nola tatxagabeak. Ib. 88 (v. tbn. Noel 42).
Zure saindu khoroak / Ene ganik ezin tuzke / Behar laudorioak. / Hamabi diamant harri / Ederrez da egiña. EZEliç 410.
Zerren da duztiz aen gogorra / Zein diamantezko arria. MicTAV 3.1.27, 134.
O diamanten klartasuna. Gç 195.
Haukintzateko amodioa biz zuen bihotzetako diamant preziatua. ES 188.
Diamante ta beste arri ederrak. MbIArg I 161.
Ze gauza txikerra dan diamantea! Baña balio andikoa. AñLoraS 178.
Ezta, ez, Indietako bazterretan arkitzen zillar, urre edo diamanteen meatze aiñ aberats, aiñ ugari ta baliotsurik. AA III 363.
Ebilla, ereztun ta arrakada diamantezkuak. Astar II 135.
Berthütia denian nubleziareki, / Hura düzü ürhia diamantareki. Etch 568.
Larogeita bi libra urre zituen, asko diamante balio andikoaz landara. Lard 193.
Egin dut zure belharra diamanta bezala eta harria bezala. DvEz 3, 9.
Diamantezko koro eder bat. Bil 37.
Diamantea ez bezelako perlaz apañduak ikusiko dira zure eskuak. ArrMay 73.
Diramantezko belarritakoak. ABGuzur 142.
Mereziko du diamantezko / estatua bat jartzia. TxB I 104.
Diamante piñak. MendaroTx 71.
Beginini beltxetatik diamante-dirdaia zariola. OrMi 123.
Nun-nahi ari zaizko pizten izarrak, diamant ñimiño batzuen dirdirarekin. JEBer 90.
Diamant larri batek erdian, bazterretan diamant xehe batzuek izar-dirdira batez argitzen dute erlikiaren untzia. Ib. 62.
Emen ikusi dizkigu erregeen aldiko kutxa bitxiztatu, txirlarri, diamante-bitxi, zurezko ederlan, [...]. TAgGaGo 80.
Diamantetan ematen zaio / berak pixatzen duana. Basarri 187.
Diamante-alea. "Un diamante"
.BerronKijote 204.
Aurrera kirol bazkunaren diamantezko ezkontzea zein urtetan egingo da? Etxabu Kontu 166. v. tbn. fB Ic I 48. Gy 320. Arti Ipuin 56. Balad 193. Onaind STeresa 94. In BBarand 87. Diamant: SP Phil 420.