1.
(V-m-gip, G, AN-5vill, B; Lar, Añ),
estarta (V-ger-ple-arr-oroz, G-to-bet, AN-gip-larr, B; estartea Añ (V, det.)),
estarte,
estratza (V-ger),
estrada (V-gip, AN-larr),
estraka (B),
estreka (BN),
esterrata (AN-gip),
estata (V-gip)
Ref.:
A (estarta, estrata, estratza, estreka);
BEcheg Nombr 186;
Totor Arr (estarta);
Asp Leiz (estarta);
Etxba Eib;
Izeta BHizt (estraka);
EAEL
72;
Elexp Berg (estata);
ZestErret
.
Camino, sendero, estrada.
"
Estrada quiere decir calle, y particularmente la que hacen los setos de las heredades, cuya etimología verdadera es estarte y estartea, y la común pronunciación que usamos es estratea
"
Ech 59v.
"Espacio que se interpone entre dos casas no unidas por pared medianera [...] estrata (L-sar), estradia (V-gip)"
BEcheg EAlde
1922, 443.
"Dícese estrata, en Baztán, del espacio que no permite el paso de una pareja de vacas uncidas"
BEcheg Nombr 186.
"Camino poco transitado que discurre entre paredes y zarzales"
Asp Leiz.
"
Estraka, bide meharra, extua, estrata, vericueto"
Izeta BHizt.
"
Estrata, [...] camino que se abre al caserío"
Etxba Eib.
"Dícese de los caminos que discurrían más profundos que el nivel del terreno"
Elexp Berg.
"1.Galtzada-harriz zolatutako bide edo kalea [...]. 2. [...] Bi etxeren edo bi terrenoren arteko mugek sortzen duten bidexka"
ZestErret
.
Tr. Atestiguado al Sur desde Mendiburu. Estrata es la forma más documentada. Hay estarte en Orixe, estarta en Kirikiño, Akesolo, Ugalde y J. Azpiroz, y estreka en Larre.
Estrata meharra dela, dio zeruko bidea. [...] sasiz, arantzez [...] betea.
Mb OtGai II 92.
Erdits-estrat-bide onetan erori bage ibilzeko.
Mb IArg I 332.
Estratako atetik aterarik, eraso zioten [...] etsaiari.
Izt C 333.
Nagusiak esan zion: bide eta estrataetara zoaz.
Lard 416.
Denbora aietan estrata edo gurdibidea izango zana.
Aran SIgn 85.
Sagastegiko estratan bera, Oñatirako bidea artzen du.
Ag G 276.
Estarta bakarretara yueten naz.
Kk Ab II 140.
Estarte medar.
"Estrecha senda"
.
Or Eus 330.
Ango aldatz, estarta illun.
Akes
Ipiñ
8.
Arrapaladan sartu zan estratean gora.
Bilbao IpuiB 96.
Atsegin dago giro arekin asko estrata zarretan.
Uzt Sas 179.
Gero gu, arri-estartatik barrena, etxera.
JAzpiroz 143.
Ni nabuek ateraten nenguen soluen pare-paretik etorren, eta an egoan estratara salto egin neban.
Gerrika 65.
Marrubien biltzeko Bustintoko zerrandei-peko estrekan.
Larre ArtzainE 14.
v. tbn. NEtx Antz 21. Arti MaldanB 198. Azurm HitzB 58. Estarta: PPer FLV 1987, 188.
2.
"Seto"
(G-bet).
EAEL
383.
BIDE-ESTRATA.
Camino.
Artu pardela eta martxa, txistutan egiñez, bide-estratan beera.
Zendoia 173.
ESTRATA-MUTIL.
Segundón, hijo que no es mayorazgo.
Etxe jabetza zutela eta "teillatupearen jabeak" izenez ezagutzen ziran maiorazkoak; aien ondorengo anaiei "sasimutillak" deitzen zitzaien, eta Aia eta inguruko errietan "estrata mutillak" izenarekin ezagutzen ziran.
J.M. Lertxundi DV
26-3-2009.