(
L, BN, S ap. Lh
),
maje .
(Pl.).
Mago (referido a los Reyes Magos).
Tr. Documentado en todos los dialectos desde finales del s. XVII. La forma general es
mago ; los suletinos emplean
maje y hay
magu en Mirande y Etxaide. En
DFrec hay 7 ejs. de
mago .
Magoek ezpa hirur erregek bere presentekin adoratzea.
Harb 49.
Zer ziren hirur Maje <-ge> deithü hurak?
Bp II 24.
Iru errege mago izar baten atzean.
Acto 376.
Jauna zein egunez adoratu zuten Magoek edo hirur Erregeek?
CatLav 50.
(V 33)
Mago hek Erregeak othe ziren? Opinione komuna da Errege zirela.
Ib. 370 (V 179).
Ethorri ziren orientetik magoak Jerusalemerat.
He Mt 2, 1 (EvL, TB, Dv, Ur, Ur (V), Echn, Hual, Samper, IBk mago, Ip maje; Lç zuhur, SalabBN errege, Ol, Or, Ker azti, BiblE jakintsu).
Hirur erregeak edo magoak, eman zitzaizkon bideari.
Lg II 113.
Jesüs-Kristek majen <-ge-> persunan paganuer bere büria ezagüt erazi beitzian.
CatS 99.
Magoen adorazionearen orhoitzapena Elizak ohoratzen du Trufaniako phestan.
Lap 194 (V 86).
Sortaldeko jakintiaren edo Magoaren [sic, en sing.] adorazioakin.
Kortazar Serm 175.
Magoak gizon zuur, asko-yakiñak ziran, batez ere izar-gauzetan oso yakintsuak. Uste danez, erregeak ere baziran.
Ir YKBiz 24n.
Ethorri behar zuten urrundik magoek, urhe, mirra eta isentsua eskuetan.
Zerb IxtS 83.
v. tbn. Echag 248. Lard 369. CatJauf 58. Ox 67. Leon Mt 2, 13. Or Mt 2, 16. Maje: UNLilia 21.
(T-L),
magu.
Mago (en general).
(La trad. "mage" de Lhande podría corresponder tbn. a esta acepción).
Xanfarin batentzat hartu zuten yaustean Magoek; bainan gero, [...] galdetu zioten nola behar zuten bizia luzatu edo arraiatu; magoek orako gizon aituen gustuak zituzten!
Hb Egia 74.
[Zoroaster], Magoek adoratua suaren itxuran.
Ib. 72.
Simon Magotik asita Montanotarrak, Manikeotarrak [...] eta beste milla gezurzalek [...] zenbat estutu duen Pedroren jarrilekua.
Ag Serm 164.
Aintzinateko munduan aurkitzen dugu federik osoena aztiari buruz (Nero eta Simon maguen harremanak).
Mde Pr 309.
Jakintza ezkutua, hots, Magu, Kabalista eta horrelakoen metafisikaren jarduna.
Ib. 342.
Arkitektu, mediku, apaiz, magu, idazle [zen]
.
Etxde Egan
1961 (1-3), 75.
[Jakintsuak] bere titulu eta itz puztuekin jantzi oi du bere burua, mago-itxurak artuaz.
Vill Jaink 130.