marranta.
Tr. Documentado en textos septentrionales desde el s. XVII, y al Sur en Azkue (Ardi 2), Enbeita (199) y Ostolaiz. La forma marhanta se encuentra en Duvoisin, Inchauspe, Althabe, Barbier, J. Echepare (junto a marranta) y en un ej. de MirS , y marrhanta en Atheka .
1. (G, AN-gip, L, B, BN-ciz-arb-baig, S; Ht VocGr, Lar, Dv, H, VocB ), maranta (SP; -rh- S; VocBN, Gèze, Dv (L, s.v. marranga), H), barranta (Casve), parranta (Ae; A Apend) Ref.: A; A Aezk 297; Lrq (marhanta); Izeta BHizt; Gte Erd 149s, 172, 193.
Ronquera, carraspera; constipado, catarro. "Enronquecimiento" Lar. "Ronquera" Ib. "Marranta tzar batek hartua naiz, je suis pris d'un mauvais enrouement" H. "Katarroa hartu dut: [...] marranta daukat (AN-gip), [...] marranta bildu dut (BN-arb, S)" Gte Erd 149s. "Zintzurrian marranta dut (B), [...] eztarrian marranta ederra daukazu (AN-gip), marranta bildu dut (BN-ciz)" Ib. 172. "Bronchite, barranta, marranta" Casve. Cf. VocNav: "Marrantxa, voz ronca (Vera de Bidasoa)".
Marhanta denean hartzen da eztia urarekin nahaste. "Quand on a un catarrhe" . Dv Dial 11 (Ip marhanta; It kostoma, Ur katarrua). Osto eta liliak tizana huna egiten dü marhantan eta eztül zahartian. Alth Bot 4. Hogoi egunez mafrundi-marhanta izigarri batekin egon zela Piarres. Barb Sup 49. Nekeak iragaiten ditugu negu hitsean, beti marranta meatxuaren azpian. Zub 121. Marhanta mardotü zitak. MirS 15-7-1967 (ap. DRA s.v. mardotu ). Iguzkiz beterik ere, apirila marrant-emaile. EZBB II 14. Eztarriko aundidurak, miñak, marrantak. Ostolaiz 66. Eguneroko eztul, sukar, marranta eta mafrundi kasu horiez bestalde. Larre ArtzainE 177.
v. tbn. Mde Pr 107.
2. (B, BN-arb; Lar, Añ (G), Dv, H), marhanta (S; Gèze, vEys). (Adj.). Ref.: Lrq (marhanta); Izeta BHizt; Gte Erd 172 y 149s. Ronco; constipado, acatarrado. "Enrhumé (être), marhanta " Gèze. " Marhanta da, il est enrhumé" vEys. " Arront marranta " Izeta BHizt. " Burutik berakoa arrapatu det (V-gip, G-azp, AN-gip), [...] marranta niz (enrhumé) (BN-arb)" Gte Erd 149s. " Eztarria marrantatu zit (AN-gip), marranta niz (BN-arb)" Ib. 172.
O gizon egin bidera alfer eta beranta, / iabearen laudatzera ez aizela marranta. EZ Man II 17. Bere boz eihar-marrhantarekin. Atheka 51. Zenbeit ardura marranta dira, marfundi, Getariako aldean dioten bezala. Eztulak kitzikatzen ditu noiztenka. JE Med 12. Orduan botz gazte marranta batek kantatu zuen illunpetik. Mde Pr 100.
(Fig.).
Geroago marhantago doakit ene beribila, dio ezpainak daldaratuz. JE Ber 98.
MARRANTA SUHARTU. "Fluxion de poitrine, marhanta sühartia" Foix.
MARRANTAZ (Estar, etc.) constipado, acatarrado, ronco.
Marrantaz datorrela esan liteke. Mintzura berria dakar. A Ardi 25.

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper