Tr. Usado en textos meridionales (no alto-navarros) desde el s. XVI. La gran mayoría de los autores usan -kero; hallamos (h)arrez gero- en Arrue, Olabide, Oskillaso y algún texto recogido en Auspoa.
sense-1
(V, G; Lar(+ -keroz), Añ),
harrez gero,
arreizkero (G),
arrezkeo (G-azp),
arrazkeroRef.:
A(arrezkero, arreizkero);
EtxbaEib;
ElexpBerg;
ZestErret(
harrezkeo
)
. A partir de entonces, posteriormente."Desde entonces", "después acá" Lar y Añ."Posteriormente"Añ.
v. GEROZTIK, ordutik, ORDU EZKERO, HANDIK HARA, HANDIK AURRERA. Arrezkero oi dadukat [neure amorea] / neure biotzean barruna. AzkPo III.
Oi arrezkero nik ez dot zerren / estudiadu danzea. Lazarraga A24, 1195v.
Ilabete ez egian ama bereaen ugatzetan; / arrezkero ene semea eztakust neure begietan. Ib. A25, 1197r.
Ondatu bezela egin zan, arrezkero arkitzen ez-dala iñon-ere. LarSAgust 11.
Gure gizona Plaza gizon eginzagu, eta arrezkero pakea zer dan ezdakigu. CbEg III 369.
Erbestetuak eta aienatuak izan ziran heren errietatik [...], ta arrezkero [...] bizi dira guziz urrikari ta on-behar egiñak. Ub 112.
Ez deutsu esan arrezkero Konfesoriak, ez eragiteko lengo gauzai ta largateko bere kontura?MgCO 236.
Pakea zuen animentzat arkituko dezue, eta arrezkero nere legearen uztarria biguiña eta ariña izango dezue. Gco II 3.
Juduak beren gañean artu zuen Jesusen odola, eta eriotza, eta arreizkero badarraite Jaunaren madarikazioa. AA I 421.
Gustijak bardinduko ditu eriotziak. Ez da izango arrezkero beste desbardintasunik, justu ta pekatarijeena baño. JJMgBasEsc 265.
Arrapaka legez, saldu zirean liburu guztiak, ta arrezkero bere bakerik emon gura izan ez deuste, eske ta eske. AñEL2 6.
Oraiñ ogei ta amasei urte izan nintzan ni Donostiñ. Arrezkero diferentzi egin du! SorBar 97.
Arrezkero dabiltzaz / Beti emen gerran. ABAmaE 353.
Orduan deadarka negarrari eman zitzaion, ez arrezkero damuzkoari, ezpada poz atsegiñezkoari. ArrMay 90.
Lo sor txar batek ezereztu eban / neure usain gozo laztana: / baina arrezkero, ai zer zoria! / barriz eldu da neugana. AzcPB 171.
Lekeitioko uriak, bai orduan da bai arrezkero, kale luze luze bat dauko. ABeinB 83.
( s. XX)Arrezkero ogi bedeinkatua bezela irakurri oi zuan, igandietan, kertenkeriz ornituriko paper purtzill bat. AgG 219.
Luze eritxi jataz arrezkero igaro direan urte biak. EchtaJos 148.
Geroztik beiñ baño geiagotan igaro naiz Irundik Endarlatzara arrazkero egindako zalpurdi edo kotxe bidean. UrruzZer 55.
Arrezkero, Bakaldungaiak ezeukon edertasunik, ez ezer. Altuna 24.
Gobernuari Karlistak aurrenetik bildur eman ba zioten ere, arrezkero etzegoan bildur-biderik. OrSCruz 22.
Bada, arrezkero, Mitxel ez da gurekin etortzen. LabEEguna 74.
Jauntxu egin ziran eta arrezkero langilleen lepotik polito bizi dira. EguzkGizAuz 108.
Lantegitxo bat jarri zun Zarautzen. Zoriontsu bizi da arrezkero bere lanaren eta irabaziaren jabe. TAgUzt 36.
Zuen anai ttikiena ekarkidazute; eta, arrez gero, zuen [beste] anaia itzuliko dizuet eta bazterralde auetan ibilli zaitezkete. OlGen 42, 34 (Ur gero, Dv handik aitzina, Ker orduantxe).
Lenbizi, mutillak aldegin arte, ezkutu egongo gaituk. Arrazkero, bosten artean gizon bakarra errez menderatuko diagu. NEtxAntz 16.
Harrezkero Kornubiako Keltak ez dira behinere nausi izan beren herrian. MdePr 249.
Arrezkero zintzoki hartzen zuen Theresak [sendagailua], bera konturatu ahal izan zenaz. MdeHaurB 14.
Diztira utsa biurtu da dena arrezkero. TxillLet 61.
Arrezkero ez zan giro izango erekingo artu-emonetan. SMZirik 29.
Ogei ta amar iauntxoen buru bilakatu zan. Arrezkero, ango gizonik gorrotogarrien gertatu zan. ZaitPlat 9.
Sei urte luze edo iragan dira-ta, ez dogu arrezkero alkar ikusi. ErkiagBatB 176.
Laster izanen dira azkeneko azterketak, batxilleratoa bukatzeko. Harrez gero, ezta egonen gehiago ikastetxera ethorterik. OskKurl 212s.
Tomasek etzuan arrezkero egun onik izan. NEtxLBB 56.
Makiña bat bidar ibili naz arrazkero Bidasoako errietatik ziar, baiña Elizondon bein be ez barriro. AlzolaAtalak 90.
Harrezkero bien gorputzak uztarturik zeuden. LasaPoem 67.
Ezkondu giñan eta ai zenbait / bearkizun arrazkero!Olea 101.
Arrezkero emon dituen albistietan esan dabenez. Gerrika 287.
Haren oroitzapenak alaitu omen zion harrezkero bizia. MIH 248.
v. tbn.
Auspoa 24, 60. Otx 49. JMB ELG 98. Ir YKBiz 307. EA OlBe 9. SMitx Aranz 55. Bilbao IpuiB 151. Akes Ipiñ 13. Ibiñ Virgil 43. Azurm HitzB 33. Berron Kijote 145. Onaind STeresa 37. AZink 48. Etxabu Kontu 141. Arrez gero: Gerrika 119.
azpiadiera-1.1
(Tras ablativo). San Pedrorik arrezkero izan dirian [...] Aita Santu guztijak. CanalaJesucristo 65 (ap. DRA).
Zortzi urte igaro zirean ezkondu zireanik arrezkero, ta oraindiño ezeuken umerik. EchtaJos 13.
Aurreko urteko atunetatik arrezkero, zorra besterik ez eben untziak egin. ErkiagArran 113.
Aita geisotu zanik arrezkero, ez ebezan etxe artan entzun, leenago oi ziran kanta samur atsegingarriak. Ib. 147.
azpisarrera-1
HARREZKEROAN. A partir de entonces.
Arrezkeroan, izakiakaz eukazan lotura guztiak eten oi ebazan. OnaindSTeresa 60.
azpisarrera-2
HARREZKEROKO.
Posterior. Jesu Kristok emon eutseela Apostolubai (ta euretan emoten jakee arrezkeroko konfesoriai) absolbietako eskuba. MgCO 9.
Dira gure naigabe / arrezkerokoak / sinistau eziñak, / negargarrizkoak. Echag 259.
Oraiñ azaldu nai dot arrezkerokoa, / Dalako mundu dana arritutekoa. ABAmaE 230.
Ta, arrezkeroko olerkari-lanai oartuz, ikus nabaroki aren eragin izkutua. Markiegi(
inLdiIL 8
).
Berak sortutako ikasguak mila urte aunditan iraun zuen ortxe-antxe, [...], ta arrezkeroko asi-orrazietan eta gore-beretan aren ioerak buru izan dira aldiz-aldizka. ZaitPlat 6.
Oiñetakoak, egin zituenean izan ziran garbiak; arrezkeroko guztian ez eben aek betunik ezagutu. ErkiagBatB 42.
Len jaten nengon etxe artako / neskatxakin esposatu, / arrezkeroko egun guziak / berakin ditut pasatu. UztSas 205.
Arrezkerokoa da jarrita [musika] jotea.EtxabuKontu 32.
HARREZKEROTIK.
Desde entonces, a partir de entonces. Euren umiak aiñ estimatu / an utzi biar bizia, / arrezkerotik dago lutuaz / Erandioko erria. Arrantz 143.
Arrezkerotik lili eder au / Aloña mendi gañean / bere kutunak zaintzeko dago / Eusko-errien erdian. GManGoi 76.
azpisarrera-5
HARREZKEROZ (Lar).
Desde entonces, posteriormente. "(Después) acá" Lar. Arrez geroz Kondea aituaz eta urtuaz zijoan, eta laster arenak egingo zuela, etsi zuten. ArrGB 99.
Sudur-bekañetatik odol-jario bide bazterrean utzi niñuan. Arrezkeroz, nire arenganako gorrotoa anpatzen ari duk. EtxdeJJ 43.
Jaun Zerukuak sortu arrazkeroz / munduan bat bakarrikan / ez da izandu bizi-moduan / besteren bear ez danikan.MendaroTx 170.
azpisarrera-6
HARREZKEROZKO.
Posterior. Ill onen asieran / lenengo jaiean [...] / iñudeak aurrakin / zebiltzan kalean [...]. / Beste zenbait badira / arrezkerozkoak, / festa eder egoki / Donostiakoak. Echag 187.
Etziran noski makalak izan / arrezkerozko urteak. SMitxAranz 88.
azpisarrera-7
HARREZKEROZTIK.
Desde entonces. Arrazgeroztik ezertxo ere / ez da logratu onian.MendaroTx 122 (128 arrazkeroztik, 245 arrezkeroztik).
Arrezkeroztik, aititak esan eustanez, esku-zabalagoa ei zan. BilbaoIpuiB 191.
Arrezkeroztik kartzelatik atara ete daben? Nik neuk ez dakit. Ib. 206.
Arrezkeroztik, beti kezka orrekin ibili nintzan nere gerra-denbora guztian. Salav 78.
Arrazkeroztik zenbat atsegiñ / eman izan dizkidazun!Olea 68.
Harrezkeroztik daramat / kanta beharra niregan. AzurmHitzB 29.
Ta harrezkeroztikan darit / arima, bertso iturri. Ib. 29.
Da arrezkeroztik Jerusalen-en gia dabil.Gerrika 249.
Harez [sic] geroztik euskal poesiaz mintzatu garen gehienok ez garela dilettanti gorri batzuek baizik Francisque Michel-en aldean. MEIG III 87.
v. tbn. AZink 57. Zendoia 221.