(V, G; Lar, Añ, H),
gauxori (SP, Urt V 23, Dv, H)
Ref.:
A; Arzdi Aves 161; Etxba Eib ; Iz ArOñ ; SM EiPáj ; Elexp Berg. Ave nocturna; nombre que reciben distintas aves nocturnas. "Ave nocturna" Lar y Añ. "Buho, ave nocturna" Añ. "Pájaro nocturno" A. "(Caprimulgus europeus), chotacabras" Arzdi Aves 161. "Gautxoria da gau-egaztijetarik bat [...]; moko okerra, zorrotza... Erderaz buho" Altuna Euzk II 502 (ap. DRA). "Buho" Etxba Eib. "Chotacabras gris" MItziar Txoriak 70. Tr. Documentado desde mediados del s. XVIII, sólo en autores meridionales.
Onzak, mosolloak eta beste gau-txoriak. LarSAgust 11.
Ez nakutsu danau moztuta, luma bat baga? [...] gau txori izan biarko dot neure bizitza guztian. MgPAb 177.
Arkaitzak otso iruditzen zitzaizkola [...] gautxorien oiuak norbaiten inka. AgG 155s.
Gautxorijak ziran, barriz, pozik ebiltzanak. Altuna 90.
Itzalak bailiran gautxorijak datorz, / torrezar aldetik. LauxBBa 116.
Begi aundiak ditu, gautxoriaren antzera. ErkiagBatB 120.
Mingañez uso txuria eta / egikeretan gau-txori. BEnbNereA 84.
v. tbn. AB AmaE 22. Jaukol Biozk 95. Or Mi 15. Enb 179. Otx 38.
azpiadiera-1.1
(V-ger-gip, G-to, Sal),
gauxori (Dv)
Ref.:
A; Etxba Eib; Elexp Berg. Trasnochador; en gral., todo aquel que tiene su actividad de noche. Eta [arto] sobrea zelan udan eban saltzen, / Markosi Gautxoria izen jarri eutsen. ABAmaE 310.
Gu gera guarda bolantik. Gau txoriyak. Iraola 40.
Gautxori biurturik, lapurretatik sortzen zuten al zan guztia. AgG 63.
Gaitz bat bakarra dik: oso gautxoria dala. Amaika lo eder galazi zizkiok bere amari!NEtxNola 24.
Emakume gautxoria, gorputza salgei izatekoa dala uste dabenetarikoa. ErkiagBatB 172.
Gabontzaren etxera gautxoriak eldu lapurretan. Ib. 144.
Belu dabizen gau-txoriari. BEnbNereA 108.
Orain badauzkagu gau-txoria pranko, armatuta gaiñera. BBarand 22 (ref. a los ladrones).
v. tbn. NEtx LBB 365.