(
G, AN, L; Dv,
H (G);
-nz- Lar,
Añ (G),
Mg Nom 66
(G),
Dv (G)),
zinzilaka (
B),
zinzileka (
B),
txintxilika (
V-gip, G-azp-bet),
txintxilaka,
xintxilika
Ref.:
A (zintzili, zinzilaka, zinzilik, txintxilika);
Lh;
Satr VocP;
ZestErret
.
Colgando, pendiendo.
"Colgado, esekia, zinzilika dagoana
"
Lar.
"Colgar, eseki, dilindaka, zinzilika ifiñi
"
Ib.
"Suspender en el aire, en alto, [...] (G) eseki, zinzilika ifiñi
"
Añ.
"(Estar) colgado, [...] (G) zinzilika egon
"
Ib.
"En suspens et ballant"
Dv (s.v. zintzili).
"Pendant, suspendu. [...] Kakotik zintzilika dagoana, qui est pendant à un croc"
H.
"
Jantziak txintxilika ibilli, norbait dexente argaltzen denean [...]. Horrela dabilenari esan ohi zaio"
"
"
ZestErret.
(s.v. jantzi
).
Cf. VocNav s.v. zinzilica, zinzilindango, cincilicar y zircilica. v. zintzilik, zintzilikotz, zintzilizka.
Tr. Documentado en textos guipuzcoanos y navarros desde mediados del s. XVIII; al Norte lo usan Elizanburu. La forma general es
zin(t)zilika. Hay
txintxilaka en
FamInst,
txintxilika en Munita y
xintxilika en Orixe (junto a
zintzilika). En
DFrec hay 3 ejs. de
zintzilika.
Zein akabanza desbenturatua izan zen Absalon David erregearen semearena txintxilaka o dilindan arbola adar batetik .
FamInst
770.
Iru ordu gurutzean zinzilika.
Gco I 218.
Kristau maiteak or daukazue kategogorrak tenplo santu ontan berak ilze batetik zinzilika .
SMSerm
206.
Zintzillika daudela, ditu azeriak ikusten mats-mordoak.
It Fab 135.
Gipuzkoako baserritarrak jatorritik dute oitura, txamarrak janzi bage bizkarretik zinzilika dituztela.
Izt C 253.
Iru egunen buruan Erregeak lepomoztuko zaitu; gurutzean zinzilika ipiñiko zaituzte.
Lard 53.
Zintzilika ifiñiko zaitu gurutzean.
Ur Gen 40, 19 (Dv dilindan; Ker esegi, BiblE urkatu).
Eskuban berriz uretarako kurkubitatxoa zinzilika zeraman.
Aran SIgn 20.
Atzetik zintzilika zegoan pertz ori bat bakallauez beteta.
Zab Gabon 33.
Medalla bat eraman ei zuan lepotik zintzilika.
Inza Azalp 11.
Lokarri aiek eta txamarra lotu, zintzilika igesegiteko.
Or SCruz 46 (Jaink 147 xintxilika).
Burnizko pertz bat laratzetik zintzilika.
Or Mi 79.
Asi dek karraxika, estea sabeletik zintzilika bai'lerion.
Ldi IL 18.
Liburu-txorta bat daramaki ezkerreko galtzarbean, eta bestaldeko eskutik zintzilika larruzko bide-zorrotoa.
TAg Uzt 11.
Adarrak txintxilika xamar ekarri oi ditu.
Munita 85.
Ozta-ozta irauten dute zintzilika azken osto igartuak.
Txill Let 92.
Zomorro txikiak arrapatzeko, armiarmak zintzilika jartzen duen sarean.
Vill Jaink 73.
Aur maiteek aitaren lepotik zintzilika, aren laztanak biltzen ditute.
Ibiñ
Virgil
92.
v. tbn. AA III 309 (-nz-). Xe 358. Elzb PAd 4 (-nz-). Kortazar Serm 241 (zinzillika). Apaol 24. FLV 1988, 270 (-nz- Larrainzar, 1905). Ag G 16 (-nz-). JAIraz Bizia 82. Lab SuEm 169.
(Fig.).
Adiskideak goitik, lagunak betik, bearko ditugu noizbait; zinzilika bezala gaude bata besteagandik.
Lar Fueros 227.
Añ zierto dakidala, zugandik zinzillika nagoela; Zu gabe ez izan ta ez ezer egin dezakedala.
Cb Eg II 37 (Dv zure eskuan nagoela).
(Estar, etc.) pendiente de, atento a.
Aren agotik zintzilika nindagon, esanari iara eman gabe.
Or Aitork 121.
Munduak eztu bere baitan bere buruaren esplikazioa, ori bistan da. Betikoa balitz, betitik legoke Jainkoagandik zintzilika, beti Jainko eske.
Vill Jaink 37.
(Estar, etc.) pendiente de, basado en, fundamentado en.
Gizonaren nondik-norakoa Jainkoagandik zintzilika dagoela.
Vill Jaink 146.
Ezkontzaren tinkotasunetik dago zintzilika gizartearen etorkizuna.
Ib. 162.
Amabiak zinzilika dere (AN-larr).
"Las doce están al caerse, litm.: colgadas."
A EY III 256.