zakil
1.
(
V-gip, G, AN-5vill, B, BN-ciz; Lcc,
SP,
VocB
;
-kh- Urt IV 222,
H),
sakil (
V, G; SP)
Ref.:
A (zakil, sakil);
Iz
ArOñ
(sakill)
.
Miembro viril.
"Pendejo"
, "pixa" Lcc.
"
Zakilla, idi zakilla, nerf du bœuf"
SP.
Zakil eta barrabil.
(Villava, 1559).
ReinEusk2
99.
Atxerriko bi bison. Ikusi beraren isatsa, aurreko anken egoera eta zakila.
J. Altuna
Lehen Euskal Herria
(Bilbao, 1975) 90 (ap. DRA
).
En DFrec hay 5 ejs. de zakil.
"Txakurran flautia, txakurran zakilla. --Emoidak milla duro. --Bai, txakurran flautia, 'un jamón con chorreras' bezala" Elexp Berg.
2.
sakil
(-kh- Urt Gram
A). "Souche" Urt Gram 11.Tal vez errata por sukhil.
3.
(
BN-lab ap. A
).
"Parte leñosa"
A.
"Partie ligneuse centrale, bois de la tige, chènevotte"
GH
1927, 337n.
Xarrantxatzeaz zen osoki eta alderat berexten zakila axaletik.
JE GH
1924, 394n.
Garbatzearen ondotik, xarrantxatzea, zakilaren axaletik alderat berextea gatik.
GH 1927, 337.
"Tige d'une plante herbacée [...]. Kipula-, baratxuri-zakhila, tige d'oignon, d'ail qui a poussée"
H.
4.
(V-gip),
sakil (V-arr, AN, L)
Ref.:
A (sakil); Elexp Berg.
.
Batidor, palo con que se remueve.
"Batidor (instrumento)"
A.
"Malatsa. [...] Igeltseroak masa irabiatzeko makila ere bai"
Elexp Berg.
.
v. 1 zakilote, 2 malats.
Prantziko zakille zirudik.
(AN-larr)
'Iñoiz gelditzen etzenaz esana'
.
Inza Eusk
1928, 89.
5.
Verga (de una embarcación).
"Verga"
Ort Voc 151.
Sabaitik eskegita: sare, zakil, arraun, tretza, tuntux eta apariyuak.
Ort Oroig 103.
XAKIL,
TXAKIL (V-m-gip).
Ref.: A; EAEL 288. (Forma con palat. expr.). "Miembro viril" A.
XAKILETAN,
TXAKILETAN (V-gip).
Haciendo el acto sexual. "Atzo narrutan ein najuan, ero txakilletan ero, ainbeste izen emuten jako." Elexp Berg.
ZAKILA JO.
Agertu zaio, esan dutenez, / kontrario bat abilla [korrika], / bañan gaur orrek errez joko'io / malda ortan gora sakilla.
MendaroTx 358 (Interpr?).
ZAKIL-HANDI
(Hombre) lujurioso, promiscuo. "Diciendo por el dicho Sancho de Agorreta [...] zakil andi, zakil erre, bragueta de todo el mundo" (Pamplona, 1596) ReinEusk 98.
ZAKIL-ERRE
(Hombre) lujurioso, promiscuo. "Diciendo por el dicho Sancho de Agorreta [...] zakil andi, zakil erre, bragueta de todo el mundo" (Pamplona, 1596) ReinEusk 98. "Diciendo semejantes palabras como son [...] bragetandi y zakilerre" Ib. 99.
ZAKIL-POTRO.
"Cojón, zakilpotroak" Lcc.