Tr. Documentado en textos meridionales desde comienzos del s. XVIII. En DFrec hay 8 ejs. de eskarmentu y 2 de eskarmendu .
sense-1
1.
(V-gip, G-azp-goi, AN-gip-5vill-larr, B)
Ref.:
AspLeiz2;
ElexpBerg;
GteErd 211;
ZestErret . Escarmiento; lección, aviso. Zerren pekatariak bezela itxeden daikean Jaungoikoaren eskutik eskarmentu andiren bat. OA 67.
Zure abereak nondik baitue otea bastimentua / Santtanttonetan izandu dezu aiezaz eskarmentua. LasBer 574.
Negar egiten eban gau ta egun, egiñ eban tontakerija, ezer baga gelditutian, ta eskarmentubak emon eutsan ondo izateko argitasuna. JJMgBasEsc 252.
Ez dago eskarmenturik ta emiendarik Infernura artian. Ib. 209.
Asto gaisoa il zan, / ez dago dudarik, / eskarmentu eder au / guztioi utzirik. ItFab 122.
Ondorenguen eskarmentua / egongo da emen. Xe 246.
Ia, gaztiak, gurekin artu / guztiyok eskarmentubak. PE 58.
Ori gerta dezaiola / eskarmenturako. JanEd II 100.
Izan eban gure Tomas Kirru gizajoak eskarmenturik naiko. BilbaoIpuiB 150.
Eskarmentua hartu zuten, ederra eta pare gabekoa!ArtiTobera 270.
[Txakurrari] gelditu zitzaion, bai, / eskarmenturikan. / Zartakoa ez zuen / izan alperrikan. Zendoia 216.
sense-2
2.
(G-azp, AN-gip-5vill-larr)
Ref.:
Asp Leiz2; Gte Erd 107; ZestErret. Experiencia. Orra urtien kontue. / Badauka eskarmentue. Noe 49.
Eskarmentua duenik bada / konsidera beza. Xe 245.
Badu eskarmentuba, / da adbertituba, / estudiatuba. Ud 72.
Karga jasotzen eskarmentua / badauka orrek ugari. EusJok 62.
Etziran bada armamentuan / eskarmenturik gabiak. Noe 76.
--[...]. Gaztea aiz ta eskarmenturik ez den ezagutu. --Zer nai dezu emengo eskarmentua baiño okerragorik?NEtxLBB 32.
Eskarmenturik ez gendun eta / bertsotan franko eskasi. UztSas 173.
Aita eskarmentu askoko eiztaria zan.TxGarmBordaB 122.
Eta gazte gu eta eskarmentu gitxiko, olako azerixentzat. Gerrika 41.
Ez naiz hemen sartzen, eskarmentu gutti dudalako sail horretan. MEIG VIII 118.
v. tbn. MendaroTx 119. Insausti 305.
sense-3
3."(BN), accidente"A.
azpiadiera-3.1
Trance, situación desfavorable. Lehenagoko gizonak / Bizi ziren urtetan / Luzaide ez da izan / Holako eskarmentutan; / Halakorik orai ez da / Herriko abitantetan: / Oraikuek ezarri giuzte / Sekulakotz errekan.LuzKant 82.
azpisarrera-1
ESKARMENTUAN SARTU.
Escarmentar. "Sartuko da denborakin eskarmentu(a)n (AN-gip)" Gte Erd 211. Urtiak pranko gaiñian dauzkat, / sartu naiz eskarmentuan.Auspoa 86-87, 30.
Len oien berri ez dakiyena / eskarmentuan sartzeko. TxB I 240.
Etzera eskarmentuan sartu-errexa. Zuri ere orixe berbera egingo dizu. AtañoAuspoa 189, 177.
azpisarrera-2
ESKARMENTUA SARTU.
Hacer escarmentar. Eskarmentua sartu deiela / gure Jaun amorosuak!TxB II 119.
azpisarrera-3
ESKARMENTUKO.
Experimentado. Bearrezkoa dek eskarmentuko gizon serio bat izatea ere. Karobi asko dituk, ardo geiegi edo broma geiegi izan dalako, ondo erre gabeak.TxGarmBordaB 21.