espres
espres.
I .
(Adj.).
1.
(BN-lab, S ap. Gte Erd 16
; Arch Gram 155),
espreso,
expres,
exprez.
Expreso.
Eztrauzuegu manamendu expresez defendatu etzinezaten irakats izen horretan? Lç Act 5, 28 (He expresez; Dv hertsiki, Ol zorrozki). Zuek eraguetako zuen erre[ge] jaunaganik podere espreso anulatzeko. MRos 11.1r. Gure errege iaunen borondate edo manü exprez gaberik. Etchart 3.1r. Eta hil baino lehen eman zian kargu exprez bere domestikoer. Tt Arima 118.
Expreso.
Eztrauzuegu manamendu expresez defendatu etzinezaten irakats izen horretan? Lç Act 5, 28 (He expresez; Dv hertsiki, Ol zorrozki). Zuek eraguetako zuen erre[ge] jaunaganik podere espreso anulatzeko. MRos 11.1r. Gure errege iaunen borondate edo manü exprez gaberik. Etchart 3.1r. Eta hil baino lehen eman zian kargu exprez bere domestikoer. Tt Arima 118.
2.
(Médico)especialista.
Zer egin holakoetan? Joan herriko medikuarekin, tenore deno, hiriko mediku espresarenganat. JE Med 61.
Zer egin holakoetan? Joan herriko medikuarekin, tenore deno, hiriko mediku espresarenganat. JE Med 61.
3.
(Tren)expreso.
Izar txiki-txiki aietan mundua sortu zanean tren expres bat atera balitza, oraindik ere etzala mundura alleatuko. And AUzta 74.
Izar txiki-txiki aietan mundua sortu zanean tren expres bat atera balitza, oraindik ere etzala mundura alleatuko. And AUzta 74.
Nonbait xapelketa eta holako besta bat zenean ahatik, izaiten nuen oto espresa: besta muntazailek berek enkargatzen zuten Jean Monlong, ene adixkide zena.Xa Odol 49.
4.
Apto, apropiado.
Eta, gero ere, Donibaneko ostatu eta kapera horiek ez direa arras espresak... penen ahanzteko! Larre ArtzainE 313.
Eta, gero ere, Donibaneko ostatu eta kapera horiek ez direa arras espresak... penen ahanzteko! Larre ArtzainE 313.
II .
(Adv.).
1.
Expresamente, especialmente.
Kopa eder batean, / espres eginean, / zerratzen nolaz ez dute? Gy 202.
Kopa eder batean, / espres eginean, / zerratzen nolaz ez dute? Gy 202.
2.
Voluntariamente.
Eman dezagun emazte bati harbak (arroltzeteiak) usteldu zaizkola; medikuak kentzen diozka; segur, pottoin horiek kenduz, emaztea agor gelditzen da, baina ez da "espres" agortua. Herr 2-10-1958 (ap. DRA , s.v. harba ).
Eman dezagun emazte bati harbak (arroltzeteiak) usteldu zaizkola; medikuak kentzen diozka; segur, pottoin horiek kenduz, emaztea agor gelditzen da, baina ez da "espres" agortua. Herr 2-10-1958 (ap. DRA , s.v. harba ).
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
