irabia
1.
(Lar, H).
Vuelco, giro, cambio.
"Revolución"
Lar (distinto de "revolución, alboroto, tumulto").
"Trastorno, trastornadura"
Ib.
"Vuelco"
Ib.
"Bouleversement, renversement, mise des objets sens dessus dessous"
H.
v. irabio.
Pekatari galdu asko [...] Ejerzizioetan alako golpe andiko irabia edo jira eman ta Jainkoagana biurtu ziran.
Cb Eg I 19.
Irabia miragarri bategaz ikusten degu munduaren Erredentoria dala erredimitua.
Kortazar Serm 344 (v. tbn. 424).
2.
Vuelta, giro completo.
Ekhiak dian bezala khanbera batetan irabiak üngürü erabileraziten.
Egiat 205.
Amorioa da kürküria honkitik honkiala bethi irabia irankorraz ützültzen dena.
Ib. 206.
3.
+
irabi.
Trastorno, desorden (social); revolución.
"Au fig., désordre, révolution, sédition"
H.
Ainbeste familiak, erri eta erreinuk [...] denbora guzietan sufritu bear izan dituzten lazeria, ondamendi ta irabien irudi izugarriak.
Arr CDoc 145 (ap. EG 1958, 395).
Urte atako [1789. urteko] Irabi edo Nazte Andiak.
Itz Azald 209.
Ikusi nuan arrazoia bere tokitik irtenda ta justizia gaiztakeriaren oñetan; baña irabia oietatik etara nuan kontu egon biar zuala juizioko egun bat.
Kortazar Serm 28.
4.
irabi.
Turbación, inquietud.
Begiratzen diodanean zure biotz jainkozkoaren mansotasun miragarriari, eta ikusten dedanean bestetikan nere onen irañ, irabi eta pazienzi gutxia.
Ant JesBi 51.
Ames-txar-irabi edo / kezkarik sortzen bazaie.
EA OlBe 36.
Uin ereskitsu t'apar emeñoz / jolas-irabi / laztan zuri bat ematen dio / Donostiyari [itxasoak].EA OlBe 73 (interpr. ?).
5.
Mezcla, amalgama.
[Ignaziok] sentitzen zuala bere barrunean bere griñaren naskida ta irabia fedearekin.
Kortazar Serm 428.
6.
"Action de rouler ou de se rouler, vautrement"
H.
Cf. IRABIAN IBILI.
IRABIAN IBILI.
"Revolcarse, [...] irabian, lokatzan, basatzan, etc. [ibilli]" Lar in Aq 1422.