Tr. Documentado en todas las épocas y dialectos. Durante el s. XX es menos frecuente. Salvo errata hay tres ejs. de orazion en Tartas (Arima 8, 20, 45), que, por lo demás, emplea orazione . En DFrec hay 3 ejs. de orazio.
sense-1
1.
(Lcc, Urt I 225, Lar, Añ (G), Dv (V, G, AN); -ziõ Madar 108r),
orazino (-iñoV-gip; SP, Añ(-iño , V), Izt 85r, Dv(L)),
orazione (S; SP, Urt I 225, Deen I 55, HtVocGr 393, ArchVocGr, VocBN, Gèze),
orazinoeRef.:
Lrq(orazione);
EtxbaEib(oraziñua);
ElexpBerg(oraziño)
. Oración, plegaria.v. otoitz. Orhit adi bertarik / zenbait ere orazione erraitera debotki. E 15.
Mihi hutsez, afekzionea gabe erraiten diraden orazioneak alfer dituk. LçIns E 2v.
Kornelio, enzun izan duk hire orazionea. LçAct 10, 31 (He, Dv, Ker, BiblE otoitza, Ol otoiak).
Gero errezadu bear dogu / dakiguzan oraziñoak. Bet 4.
Orazioneak ezarten baitu gure adimendua Iainkoaren argian. SPPhil 89 (He 91 orazioneak).
Maia bedeinketako oraziñoa. CbCatV 105 (Eg II 142 orazio).
Obra on da orazinoiak Jangoikoari ofrezidurik. Zuzaeta 99.
Oraziño, ejerzizio ta deboziño guztiak baño, obe dala, [...] ardura alegiñezkoa ifintea. AñLoraS 112.
Eliza Ama Santak erakutsi digu bada orazio eder au. Gco I 463.
Eskuarkiro gogozko orazioak probetxu geiago dakar aozkoak baño. Ib. 384.
Nere etxea otoiz edo orazioaren etxea izendatuko da. AA I 529.
Esan daigun orazinoe au debozinoe andi bategaz. Astar II 269.
Buruz dakizuzan oraziño batzuek. AñEL2 63 (
CatAN 69 orazio
).
Ze oraziñoe esaten deutsazu sarrien Ama Birjineari?CatBus 20.
Lenbiziko agirakagarria edo aserrerazo ziona izan zan orazioko etxea saldu-erosietarako leku egiña arkitzea. Lard 430.
Oraziyoak baliyo badu / zeruan dago Balentin. Xe 373.
Orazioak geitzeagatik debozioa gutxitu bear ezta. ArrMay 8.
Otoitz edo oraziño guztietatik onena "Aita Gurea" da. KIkV 47.
Oraziño asko omen ekizan gauz askotako. OrTormes 15.
Beharbada entenditu zuten Paradisokoek gure orazioak ahozkoak zirela bakarrik. ArtiTobera 279.
Ortu Santuko Oraziñoa.EtxabuKontu 84.
v. tbn. Ber Trat 60r. CartNav 139. OA 98. LasBer 1. El 20. Iraz 25. CatBurg 47. Ub 211. LE Doc 259. CatMaq 402. CatAe 64. CatSal 65. Aran SIgn 53. Ag Serm 251. CatUlz 25. MMant 52. Oraziyo: Tx B I 130. MendaroTx 33. Orazione: EZ Man I 26. Gç 118. Tt Arima 2. Mercy 27. CatLan 77. Brtc 53. CatB 78. JesBih 474. UskLiB 13. Gy 132. CatR 33. CatS 129. Ip Hil 190. Orazino: Mat XXV. Harb 338. Ax 365 (V 241). Arz 55. Urqz 1. Mg CO 85. Oraziño: Cap 42. Gç 109. CatLlo 95. Ur MarIl 5. Belaus Andoni 5. Kk Ab II 144. And AUzta 90. Ayesta 72. Orazinoe:
Oe 21. CrIc 29. fB Ic I 8. JJMg BasEsc 27. Oraziñoe: VJ 4. Oe 40. Ag Ioan 91.
sense-2
2.(Gram.).Oración. Literatur hizkuntzan zein den hitz eta orazioen lekua, banan-banako estatistikak bakarrik erakus lezake. MIH 253.
azpisarrera-1
ORAZIO-ALDI.
Tiempo dedicado a la oración, momento de oración. Ta orazio aldian [sic, ¿por -ak?] luzeak iduki arren, ta zeruko konsuelo asko [...] ez zure puestoa utzi. (Interpr?). CbEg II 66 (Dv LEd 126 egon ere bazindedi othoitz luzetan).
Orazione aldi bat egiñda esan eutsan: [...].JJMgBasEsc 239.
Orazio-aldi onen ondoren [...] lo gozo batek begiak itxi ziozkan. ArrGB 47.
azpisarrera-2
ORAZIOAN.
Rezando. v. ORAZIOTAN. Gaua oro aldare gehienaren aitzinian belharikaturik orazionian igaran behar ziala. TtArima 32.
Orazionean nagoenean. Gç 44.
Egon zite ixilik, zaude orazionetan. Mst III 47, 2 (SP othoitzez, Ip othoi ezazü, Ol otoiketan, Leon egin othoitz).
Jarri zirian orazinuan eskatuteko Jangoikuari jazo zanaren argija. MgCO 186 (CC 133 orazioan).
Gau ta egun oraziñoan. AñLoraS 173.
Iragoten zituban Santa Teresak gau osuak orazinoian negarrez zeldaan. fBOlg 23.
Etxe-ganbara batean sartuta orazioan jarri ziran. Lard 479.
Erregu edo oraziñoian [eguala]. UrMarIl 98.
Efesotar guziak orazioan eta gertakari aien ondoreai begira zeuden. ArrMay 166.
Oraziyoan ari ziñala / Aingeru Gabriel agertu.Auspoa 97, 68.
Etzuten ezer ekusten, nexka bat orazioan ezpada. Goñi 36.
v. tbn. Cb Just 35. Bv AsL 188. Orazionean: SP Phil 98. Orazinoian: JJMg BasEsc 91.
azpisarrerakoSense-2.1
Egon ziran egun batzuetan orazio luzietan.Bv AsL 62.
ORAZIO EGIN (Lcc; oraziñoe e. Mic),
ORAZIOA EGIN (VP 70r).
Rezar. v. errezatu, OTOITZ EGIN. Zer da orazio egitea?BerDoc 127v.
Egin behar darotzugu orazione debotki. EZMan II 7.
Beraz, dagiogun Iainkoari othoitz eta orazino. Ax 366 (V 241).
Oraziño egin begi angeru goardakoari. Cap 130.
Hartuko duzu bada lau bide hautarik bat zure arimaren ezarteko Iainkoaren presenzian orazione egin dezazun baino lehen. SPPhil 99 (He 101 othoitza egiterakoan).
Egizu barur, orazione eta amoina. TtArima 130.
Oliba mendira joan zan Jainkoari orazio egitera. Ub 89 (120 orazio-giten).
Noiz nai eta leku guzietan orazio egin diteke. Gco I 394 (403 orazioa egin).
Asi zan Tobias Sararekin batean orazio egiten. AA III 394.
Jauna, irakatsi begigu orazinoe egiten. Astar II 249.
Antxe belauniko bere Aiteari oraziño egin eutsan. AñEL2 216.
Zelan egingo dogu orazinua, batezbere irakurten ez dakigunok?MgCO 286 (CC 154 orazio).
Guri oraziño egiten irakasteko. CatLlo 30.
Bi moduz orazioa egin diteke, isillik eta agirian edo itz egiñaz. Lard 383.
Guztiz asko nai dau Marijak bere izenian erregu edo oraziñoia egin daizula. UrMarIl 104s.
Egin zuen orazio era onetan. ArrGB 45.
Ein bear daiegu ere orazio aingiru eta sanduei?CatAe 40.
(CatB 39 orazionea, CatSal 41 orazio, CatR 41 orazione)Beragatik egiten zion Jaungoikuari orazio. BvAsL 94.
Orazio egingo diozue Jaungoikoari. AgSerm 362.
Orazio egiñaz / Birjiña Amari / zeruan gerta dedin / Antonio Mari. Balad 231.
An il ziraden aien animen / alde orazio egin. UztSas 165.
v. tbn. OA 131. El 42. Iraz 21. Cb Eg II 199 (11 orazioa egin). AB AmaE 283. Goñi 74 (orazioa e.). CatUlz 22. Orazinoe e.: fB Ic II 281 (Olg 190 orazinoia e.). Orazione e.: Etch 388. Orazino e.:ZBulda 19. Arz 41. Oraziño e.: Zuzaeta 70. KIkV 46.
azpisarrerakoSense-4.1
(Con determinantes). Oraziño au sosiguz egin. CbCatV 105.
Egin darue orazino berua euren salbazinua gaiti. MgCO 199.
Zeren irakurtzeko ta orazio piska bat egiteko denbora egokirik ezin iritsi duen. AA III 321.
Oraziyo onak egiñaz obe / degu denak umiltzia. Xe 320.
Ez ditteke otoitz edo orazio aundiagorik egin. InzaAzalp 139.
azpisarrera-5
ORAZIO-ERRAILE.
Rezador. v. oraziogile. Izan zite gogua emaile, eta orazione erraile. Mst III 24, 2.
azpisarrera-6
ORAZIO ERRAN.
Rezar. v. ORAZIO(A) EGIN. Hasperen egiten dü eta orazione erraiten ere badü ordian, soferitzen dütian miseriegatik. Mst I 12, 2 (Ip orazione erraiten, SP othoitzez iartzen, Leon othoitzari lotzen).
Erresolüzione saintiak hartü, orazione erran, librü hunik irakurri eta beste obra saintü zunbait egin. CatS 46.
azpisarrera-7
ORAZIO-LEKU(Añ). Oratorio. v. oraziotegi (2). Bere otoitz edo orazio-lekuan bakarrean zegoala Aingerua sartu zitzaion. Lard 363.
azpisarrera-8
ORAZIOTAN.
Rezando. v. ORAZIOAN. Oraziota[n] beti nago, / otsoak aita jan balegi. Lazarraga A19, 1190r.
Egun oro meza enzutea, gau erditaraiño orazinotan egoitea eta hunelako bertzerik anhitz. Ax 498 (V 321).
azpisarrera-9
ORAZIO-TOKI(SP, Urt II 389). "Orazinotokia, un prie-Dieu" SP. "Asceteria" Urt II 389. v. oraziotegi (2).
azpisarrera-10
ORAZIOZKO.
De oración. Paulen Asiako tribulazionea. Orazionezko aiutá. Lç2 Cor 1 (tít.).
Diruzko limosna ezin duenak egin dezeela oraziozko limosna. AgSerm 167.