Pertsona-izenak

Ignacio (es), Ignace (fr)

Ikus Ignazio.

Inés (es), Agnès (fr)

Engracia (es), Engrace (fr)

Deun-ixendegi euzkotarra (Arana eta Eleizalde, 1910) lanean gaztelaniazko Engraciaren baliokidetzat ematen den izena. Ikus Engrazia.

Gaueko 'jenioa', etxeetan sartu, lo daudenak urduritu eta amesgaizto eragiten diena. Uxatzeko santa Inesi eskatu ohi zaio laguntza. Bizkaiko Garai herrian honela esaten zuten: 'Andra Santa Ines, bart egin dot amets, ona bada berorren partez, txarra bada beiola artez'.

Eneko izenaren erdarazko aldaera, Euskal Herrian hagitz erabilia. Zenbaitetan gaztelaniaz Iñigo erara ezagutzen ditugun pertsonaien benetako izena ez zen hori, Eneko baizik. Esaterako, 842. urtean Nafarroako erregeak Leireko monasterioari lur sail batzuk ematean ego Enneco izenpetzen du. 850. urtean bere semeak ere aldaera hori darabil (Garsea Ennecones, García Iñiguez erromantzez). Bizkaian ere XI. mendean Eneco Lopiz dugu ('Senior Eneco Lopiz de Bizcaia', Leire 1043), erdaraz Iñigo Lopez emana. Dena dela, izena itzuli zuen pertsonaiarik ezagunena Eneko Loiolako izan zen.

Inocencia (es)

Latineko Innocentius ('errugabea' edo 'kalterik egiten ez duena') hitzetik datorkigu. Ezagun egin da aita santu askoren izena izan delako, hamahirurena guztira. Garrantzitsuena V. mendean bizi izan zen Inozentzio I.a dugu.

Haitzuloetan bizi den izaki mitologikoa. Oiartzun (Gipuzkoa) herrian, esaterako, Arditurri haitzuloan bizi omen da.

Araizko (Nafarroa) herria eta bertako Done Jakueren elizan dagoen Andre Mariaren adbokazioa. Egungo eraikuntza berria da, antzinakoa lurrikara batek hondatu baitzuen, 1715. urtean. Santuaren eguna irailaren 8an da.

Arratia, Orozko eta Txorierriko (Bizkaia) hitza. Ikus Ihintza eta Iruntze.