2103 emaitza *:* bilaketarentzat [911 - 920]
Mitologiako pertsonaia. Gauez argi itxuran agertzen den izakia izendatzen du. Leku batzuetan Inguma-tik babesteko eskatzen zaio: Hi, aldiz, jin hakitala Gauargia.
Gauez etxeetatik kanpo bizi den izaki mitologikoa, gauaren beraren irudikapena dena. Honek gauez etxetik landa egiten den lana zigortzen du, eta bereziki harrokeriagatik edo apustu egiteagatik etxetik irteten direnak. Ataunen (Gipuzkoa) behin neska talde bat goruetan ari omen zen, eta haietako batek urrutiko iturri batetik ura ekarriko zuela esan omen zuen. Etxetik atera omen zen, baina bidean galdu eta ez omen zen berriro agertu. Haizearen txistuarekin batean, hala ere, hauxe aditu omen zuten etxean gelditu zirenek: Gaua gauekoarentzat eta eguna egunezkoarentzat.
Bizkaiko herria eta Andre Mariaren eliza. Bertan bada XIX. mendean Eugenia Montijok, Frantziako enperatrizak, X. mendean Antso Gartziak eraikitako dorre baten gainean goratu zuen gaztelu eder bat.
Andre Mariaren bi adbokazio daude izen honekin, bata Gasteizen eta bestea Elorrion (Bizkaia). Gasteizko ermita desagertutako Gaz(a)eta herriko eliza zen; Elorriokoa Gazeta auzoan dago. Bigarren honetan abuztuaren lehenengo larunbatean ospatzen da kofradeen festa. Errege egunean erromeria, idi probak eta jaia egiten dira.
Andre Mariaren bi adbokazio daude izen honekin: Burgikoa eta Erronkarikoa, biak Nafarroan. Burgiko Andre Maria XIII. mendekoa da eta izena herriaren ondoan zegoen gaztelutik datorkio. Erronkarikoa XII. mendekoa da eta antzinako gazteluaren lekuan dago.
Arabako herria eta Andre Mariaren adbokazioa. Hemengo jaunak garrantzizkoenetakoak izan ziren ahaide nagusien arteko gerletan, XV. mendean, ganboatarren buru baitziren. Karlistaldietan soldadu foruzaleek gaztelua babeslekutako erabili zuten. Donejakue bidearen ondoan dago eta badirudi Andre Mariaren ermita bat izan zela bertan. Jaia abuztuaren 15ean egiten da.
Jenaro (es), Janvier (fr)
Ikus Jenaro.
Corpus onomastiko honetan, hirugarrenen lanen edukiak sartu dira, arloan ospea eta gaitasuna dutelako. Ondorio horretarako, behar diren baimenak eta lizentziak eskatu ditu Euskaltzaindiak, eta, horrenbestez, behar diren jabetza intelektualeko eskubideak eskuratu, oker edo hutsik ezean. Edukiren batek hirugarrenen eskubideak hausten dituela uste baduzu, eman iezaiozu berehala horren berri Euskaltzaindiari (honako helbide elektroniko honetara idatziz: info@euskaltzaindia.eus), beharrezko neurriak berehala har daitezen.