(...)
3.60. AZNAR, AZNAROT, eta -n- vokal artekoa galdurik AXEARICO hypokoristikoa, eta AÇARI: Aznar Larriuiri; Aznar Ychusco; Aznar Gorria; Aznar d'Oronz, Aznar, el mege, (1366, PN-XIV, F.Sang., 477 orr.), Isaua-n; Aznarot, (1366, PN-XIV, F.Sang., 479 orr.), Vstes-en; Axearico, (1366, PN-XIV, F.Sang., 474 orr.), Orbayceta-n; Eluira Açariz, (1330, PN-XIV, F.Est., 294 orr.), Artaxona-n, non Açariz patronymikoak Açari izena suposatzen baitu. // Aznar pertsona-izen azken vokalik gabekoa Azenari-ren laburpena da, eta jatorria latinezko asinarius, -ii, appellativoan bilatu behar da, 'astazaina', hasieran euskal phonetikazko evoluzioz. Euskaraz AZEARI / AZARI / AZERI pertsona-izena animaliaren izen izaitera heldu da. Ikus ene lan "Las hablas de tierra de Estella y su onomástica", De re philologica lingua uasconicae, III, Bilbao 1990, 168 orr.: "laun Azari, (291) c. 1103, doc. 26, Artajona; laun Azeri / laun Aceri, 1103-1120, doc. 32, Artajona; Lau Azari, c. 1110, doc. 40, Artajona, seguramente por Iau[n] Azari; Iau[n] Azari, c. 1111. Doc. 43, Artajona; Azari Sanz filius Sanz Domicuz, c. 1111, doc 51, Artajona; de filia Sanxo Domicuz, 1111, doc 44 y 45, Artajona; Sanz Azari, 1111, doc 44, Artajona; Azari filio Sanz Domicuz, 1111, doc. 44 y 45, Artajona; Azari Oiza, 1111, doc 46; Azari Gurena, c. 1111, doc. 53, Artajona; Lope Azari, c. 1111, doc. 55, Artajona; Eneco Arariz, c. 1120, doc. 65, Artajona; filii Orti Aceariz, c. 1120, doc. 70, Artajona; Sanso Azariz, 1119-1137, doc. 71, Artajona; unum locum de Tota Azariz et de Semera Ericiz, c. 1157, doc. 112, Artajona; Garcia Azariz, c. 1158, doc. 118, Artajona", patronymikoak ere sartzen direla. Ikus IAUN AZARI laugarren zerrendan. // 291. oharra: "Contracción del nombre de persona Azenari, el cual pasó ulteriormente a ser el del 'zorro' en lengua vasca. El antropónimo Azenari > Azeari procede, por su parte, de una forma tardía del latín asinarius, -ii, 'asnero, borriquero', como ya señaló el siglo pasado A. Luchaire, —Rev. de Linguist., 14 (1881), p. 154—, ya que de ser cognomen pasó más tarde a ser nomen. Ciertamente no porta vocalismo antiguo si se tiene en cuenta que -i- dio > -e- en latín tardío, y que la -s- latina correspondía a una -zvasca, cfr. mi obra En torno a la Toponimia vasca y circumpirenaica, Bilbao 1986, "Cuestiones de Toponimia vasca circumpirenaica", S43, p. 209, y mi trabajo anterior "La Colegíata de Cenarruza y sus seles", La Sociedad Vasca Rural y Urbana en el marco de la crisis de los siglos XIV y XV, II Simposio sobre Historia del Señorío de Vizcaya celebrado los días 23, 24 y 25 de marzo de 1973, Bilbao 1975, pp. 85-114, p. 93, donde doy también, tomándolo de la documentación medieval de Obarra, el nombre de persona Asnero [...] Zenbait izen XIV mendeko Nafarroan agertzen direnak (Hirugarren zerrenda)
(...)
Zer: pertsona izena
Non:
Jatorria:
IRI.PIENE