(...)
Decreto Foral 16/1989, de 19 de enero, por el que se determina la denominación oficial de los topónimos de la zona vascófona de Navarra. // Artículo único. La denominación oficial de los topónimos de la zona vascófona de Navarra que se relacionan en el Anexo a este Decreto Foral será la legal a todos los efectos dentro del territorio de la Comunidad Foral. // DISPOSICIONES FINALES // 1ª. Se faculta al Consejero de Presidencia e Interior para dictar las disposiciones precisas para el desarrollo y aplicación de este Decreto Foral. // 2ª. Este Decreto Foral entrará en vigor el día siguiente al de su publicación en el "Boletín Oficial" de Navarra. // ANEXO // DENOMINACIÓN OFICIAL DE TOPÓNIMOS DE LA ZONA VASCÓFONA DE NAVARRA // NAFARROAKO HERRI IZENDEGIA // I. Zona Vascófona / I. Euskal Eremua [...] BASABURUA (BARRENA) [...] ALKAINZURIAIN
(...)
(...)
Significado desconocido.
Comentario lingüístico: Seguramente, dada la zona en la que nos encontramos, nada tiene que ver este nombre con los numerosos topónimos formados con el sufijo -ain (ver apéndice) [Sufijo que aparece en los nombres de población navarros. Aunque sobre su origen no existe unanimidad se acepta que sufija antropónimos (nombres de persona), tanto indígenas como de origen latino.
Julio Caro Baroja (943) defendió la relación de -áin con los abundantes nombres de población franceses acabados en -ain o -an, y propuso que todos ellos descendían del sufijo latino -anus. Este sufijo fue utilizado por los romanos para dar nombre a sus fundi o villas, precedido por el nombre del dueño primitivo de la propiedad. El sufijo habría estado vigente desde las postrimerías de la Antigüedad hasta la primera Edad Media.
Luis Michelena (944) sostiene la teoría de Julio Caro Baroja precisando que -áin debe derivarse de -ani (genitivo de -anus). Este autor, sin embargo, plantea un serio inconveniente de carácter fonético: el sufijo vasco -ani da -ai en navarra (artzai < ardi + *zani 'pastor') mientras que en nindún nombre de población el sufijo latino -ani pierde la -n-. Finalmente Michelena no descarta la teoría que defiende un origen no latino para el sufijo que nos ocupa (945).
Por otro lado Alfonso Irigoyen (946) no cree necesario recurrir al genitivo latino para explicar nuestro sufijo recordando que en la antroponimia griega y latina eran comunes los nombres que poseían una variante -ano y otra -ani. Según este lingüista el sufijo todavía estaba en vigor en la Edad Media.
No son acertadas las teorías que defienden la relación sistemática de -áin con la posposición vasca gain 'alto', salvo en contados casos probados, y con el genitivo vasco -aren (443. orr.)].
A principios del siglo XVIII figura generalmente como Alcaizuren y, menos, alcaizuriain. No dispongo de documentación antigua que aporte más luz y la pronunciación popular in situ, Alkaintzin y Alkaintzuriain proyecta más sombras sobre la forma oficial.
En Lesaka aparece Alkaiaga y Alka [el cual] es nombre que se repite en la toponimia menor baztanesa.
(...)
(...)
OBS.- Barrio de Goizueta, cuya terminación -ain no guarda relación alguna con el conocido sufijo tan abundante en ciertas zonas de Navarra.
(...)
Bilduma: Nafarroako Artxibategi Nagusia, Protokolo saila
Aldizkaria:
Argitaletxea:
Tokia: Iruñea
Data:
Erreferentzia:
Oharrak:
Mota: artxibategia
Erauzketa: partziala
Alorra: dokumentazioa
NA.TM - Nafarroako Toponimia eta Mapagintza
Laburdura: NA.TM
Egilea: JIMENO JURÍO, José María (zuz.)
Titulua: Nafarroako Toponimia eta Mapagintza
Lan oharra: 59 liburuki
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Nafarroako Gobernua & Trabajos Catastrales S.A.
Tokia: Iruñea
Data: 1992-1999
Erreferentzia:
Oharrak: Nafarroa. Toponimia eta Mapagintza: gazt. Toponimia y Cartografía de Navarra.
Erreferentzia gisa liburuki zenbakia ematen da aditzera eta apurka-apurka, orrialdea ere gaineratuz joango da.
Lan honen iruzkin kritikoa argitaratu zen in FLV, 64 (1993).
Mota: bibliografia
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: ofizialtzea
NAN.PR.GOI - Goizuetako protokoloak
Laburdura: NAN.PR.GOI
Egilea:
Titulua: Goizuetako protokoloak
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma: Nafarroako Artxibategi Nagusia, Protokolo saila
Aldizkaria:
Argitaletxea:
Tokia: Iruñea
Data:
Erreferentzia:
Oharrak:
Mota: artxibategia
Erauzketa: partziala
Alorra: dokumentazioa
NAN.GEHIP - Gehigarrien errolda
Laburdura: NAN.GEHIP
Egilea:
Titulua: Gehigarrien errolda
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma: Nafarroako Artxibategi Nagusia, Hipoteken Kontularitza saila
Aldizkaria:
Argitaletxea:
Tokia: Iruñea
Data:
Erreferentzia:
Oharrak: Gazt. Archivo General de Navarra. Registro de gravámenes. Sección Hipótecas.
Mota: artxibategia
Erauzketa: partziala
Alorra: dokumentazioa
ALT.GPVN - Provincia de Navarra
Laburdura: ALT.GPVN
Egilea: ALTADILL Y TORRONTERA DE SANCHO SAN ROMÁN, Julio
Titulua: Provincia de Navarra
Lan oharra:
Paratzailea: CARRERAS CANDI, Francisco (zuz.)
Bilduma: Geografía General del País Vasco-Navarro
Aldizkaria:
Argitaletxea: La Gran Enciclopedia Vasca
Tokia: Bilbo
Data: 1980 [1911-1925]
Erreferentzia: VII-X liburukiak
Oharrak:
Mota: liburu zatiak
Erauzketa: partziala
Alorra: dokumentazioa
EUS.NHI - Nafarroako herri izendegia
Laburdura: EUS.NHI
Egilea: Euskaltzaindia & JIMENO JURÍO, José María (koord.)
Titulua: Nafarroako herri izendegia
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Nafarroako Gobernua & Euskaltzaindia
Tokia: Iruñea
Data: 1990
Erreferentzia:
Oharrak: Nafarroako herri izendegia: gazt. Nomenclátor euskérico de Navarra.
Mota: bibliografia
Erauzketa: partziala
Alorra: arautzea
E.EUS.LIZ.KN - Herri eta herritarren izendegia
Laburdura: E.EUS.LIZ.KN
Egilea: LIZUNDIA ASKONDO, Jose Luis & KNÖRR BORRÁS, Henrike
Titulua: Herri eta herritarren izendegia
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria: 620
Argitaletxea:
Tokia:
Data: 1976
Erreferentzia: XXI (1976, 1), 287-315
Oharrak: Euskal Herri osoko udal eta herri guztiak hartuko zituen egitasmoaren lehenengo zerrenda izan zen. Tamalez, ez zen gehiagorik argitaratu. Erreferentzietan Euskera agerkariko orrialde zenbakia ematen dugu.
ECO zerbitzuko Patxi Galék egindako erauzketa eta migrazioa.
Mota: artikuluak
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: arautzea
NAO - Nafarroako Aldizkari Ofiziala
Laburdura: NAO
Egilea: Nafarroako Gobernua
Titulua: Nafarroako Aldizkari Ofiziala
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Nafarroako Gobernua
Tokia: Iruñea
Data: 1975etik aurrera
Erreferentzia:
Oharrak: Gaztelaniaz BON: Boletín Oficial de Navarra.
Nafarroako Aldizkari Ofiziala (NAO) Nafarroako Foru Komunitatean argitaratu behar diren xedapen orokor, administrazio egintza eta arau guztiak argitaratzeko komunikabide ofiziala da.
Lehenbiziko Aldizkari Ofiziala 1838ko martxoaren 1ean argitaratu zen, Boletín Oficial de Pamplona izenarekin; 1847tik aurrera Boletín Oficial de la Provincia de Navarra izena eman zitzaion, 1975era arte, urte hartan BOLETÍN OFICIAL de Navarra bihurtu baitzen.
Euskararen Foru Legean ezarritakoaren ondorioz, 1989tik aurrera gaztelaniaz eta euskaraz (Nafarroako Aldizkari Ofiziala -NAO-) argitaratzen da, argitalpen banatan, aldiberekoak baina bereiz.
Mota: aldizkariak
Erauzketa: partziala
Alorra: ofizialtzea
BEL.DEN - Diccionario etimológico de los nombres de los pueblos, villas y ciudades de Navarra. Apellidos navarros
Laburdura: BEL.DEN
Egilea: BELASKO ORTEGA, Mikel
Titulua: Diccionario etimológico de los nombres de los pueblos, villas y ciudades de Navarra. Apellidos navarros
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Pamiela
Tokia: Iruñea
Data: 1996
Erreferentzia:
Oharrak: Erreferentzietan orrialde zenbakia ematen da aditzera.
Helena Pérezek eskaneatu eta ECO zerbitzuko Patxi Galék datu-taula itxurara isuritako datuak.
Mota: bibliografia
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: dokumentazioa
NA.IZ - Nafarroako izendegia XXXX-1-1ean
Laburdura: NA.IZ
Egilea: Nafarroako Estatistika Erakundea
Titulua: Nafarroako izendegia XXXX-1-1ean
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Nafarroako Gobernua
Tokia: Iruñea
Data: 1999
Erreferentzia:
Oharrak: Urtero argitaratzen den izendegia da, izenburuan zein urteri dagokion ageri delarik. 2011tik euskarri digitalean plazaratzen da, ez paperean. Jasotako era dokumentalen datazioan ageri da zein urtetako ediziotik heldu den. Erreferentzietan izendegiak udalari eta herriari ezartzen dizkien kodeak ematen dira gidoiaz bereizturik.
Mota: bibliografia
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: ofizialtzea
GAM - Goizueta-Arano mapa
Laburdura: GAM
Egilea: ETXEBERRIA, Luis Fernando & ERRIONDO, Mikel
Titulua: Goizueta-Arano mapa
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Basauntz & OBIE & Umore-ona elkartea
Tokia: Goizueta
Data: 1997
Erreferentzia:
Oharrak: 1:15000 eskala
Mota: kartografia
Erauzketa: partziala
Alorra: dokumentazioa
EL.BEL.NA.TOP - Nafarroako toponimia: Hizkuntza normalizaziorako irizpideak eta herrien izendegia
Laburdura: EL.BEL.NA.TOP
Egilea: ELORZ DOMEZAIN, Juan Ramón & BELASKO ORTEGA, Mikel
Titulua: Nafarroako toponimia: Hizkuntza normalizaziorako irizpideak eta herrien izendegia
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Nafarroako Gobernua
Tokia: Iruñea
Data: 2000
Erreferentzia:
Oharrak: Toponimia nagusia izeneko atalean dakarren izendegiko datuak ematen dira, izen ofiziala eta euskarazkoa hurrenez hurren, orrialdea aipatzen delarik.
Mota: bibliografia
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: arautzea
MTNA100 - Mapa topográfico de Navarra
Laburdura: MTNA100
Egilea: Nafarroako Gobernua
Titulua: Mapa topográfico de Navarra
Lan oharra: 1:100000
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Nafarroako Gobernua
Tokia: Iruñea
Data: 2009
Erreferentzia:
Oharrak: Euskal Herriko ibaien araugaia prestatzean, zerrendetako ibaiei zegokien informazioa jaso zen bakarrik. Errepikapenak saiheste aldera, datu haiek ezabatu eta oraingoekin ordezkatu dira. Erreferentzia gisara, maparen koadrikulan ageri diren UTM koordenatuetako lehen digitoen pautak erabili dira, betiere txikitik handira joanez, hau da, latitudean hegoaldetik iparraldera eta longitudean mendebaldetik ekialdera
Mota: kartografia
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: dokumentazioa
NA.TOF - Nafarroako Toponimia Ofiziala / Toponimia Oficial de Navarra
Laburdura: NA.TOF
Egilea: ZZ. AA.
Titulua: Nafarroako Toponimia Ofiziala / Toponimia Oficial de Navarra
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Nafarroako Gobernua
Tokia: Iruñea
Data: 2019tik
Erreferentzia:
Oharrak: 2019. urtetik datutegi osoa deskargarako eskaintzen da: https://gobiernoabierto.navarra.es/eu/open-data/datos/toponimia-oficial-navarra
Mota: datu baseak
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: dokumentazioa
Lege-oharra
Corpus onomastiko honetan, hirugarrenen lanen edukiak sartu dira, arloan ospea eta gaitasuna dutelako. Ondorio horretarako, behar diren baimenak eta lizentziak eskatu ditu Euskaltzaindiak, eta, horrenbestez, behar diren jabetza intelektualeko eskubideak eskuratu, oker edo hutsik ezean. Edukiren batek hirugarrenen eskubideak hausten dituela uste baduzu, eman iezaiozu berehala horren berri Euskaltzaindiari (honako helbide elektroniko honetara idatziz: info@euskaltzaindia.eus), beharrezko neurriak berehala har daitezen.