Pertsona-izenak

Mendebaldeko hizkeretako izen arrunta da ('elurra').

Ikus Edurtzeta.

Nieves (es)

Ikus Edurtzeta.

Nieves (es)

Bi dira izen honetako Andre Mariaren adbokazioak: Muxikako (Bizkaia) Gorozika auzoko ermitakoa eta Markina-Xemeingo (Bizkaia) Iruzubietakoa. Bigarren honen jaia abuztuaren 5ean da, baina erromeria hurrengo igandean egiten da. Gorozikakoa ere abuztuaren 5ean zen, gaur egun ospatzen ez den arren. Aldaerak: Edurne eta Edurtza.

Egeria (es), Égérie (fr), Egeria (en), Egeria (la)

• 82. araua: Grezia eta Erromako pertsonaia mitologikoak (2014 [1998])

Deierri (Nafarroa) ibarreko Andre Mariaren ermita. Ama Birjina nekazari bat goldaketan ari zenean agertu omen zen, Allotz eta Lakar herrien arteko mugan, eta horregatik bi herriek nahi omen zuten. Azkenik, ermita irudia aurkitutako lekuan eraikitzea erabaki omen zen, bi herriena izateko. Bada aurkikundeaz mintzo den kanta. Jaiak abuztuaren 11n eta irailaren 8an dira.

Ollarango (Nafarroa) herria eta Andre Mariaren adbokazioa. XIII. mendearen amaierako irudia Done Mikelen elizan dago gorderik. Kataluñako Arte Museoan bada ohol gainean egindako Egillorko margolan bat. Herriaren lehendabiziko aipamena 1099. urtekoa da; Zeia Zarra zeritzan monasterioko lurrak luberritzeagatik izandako epaiei zor zaie. Herriko jaiak irailaren 29an dira.

Beste batzuetan bezala herriak sortutako izena da hau, gaztelaniazko Justaren baliokidea. Osagaiak egoki adjektiboa eta -ne bukaera femenino berria dira.

Goiznabarra, goiztiria, egunsentia edo eguantza beti miretsi eta gurtu izan da, eguzkiaren eta biziaren itzulera adierazten duelako. Arrazoi honengatik etxeak, eliza erromanikoak, eta zaharragoak diren neolito garaiko trikuharriak ere Ekialdera begira eraiki izan dira. Aldaerak: Goizalde, Goizargi, Goiztiri, eta Goizane.

Munduko erlijio zahar guztietan egon da Eki edo Eguzkiarekiko jaiera, hori baita bizitzaren iturria. Euskal mitologian Eguzkia -Ilargia bezala- Lurraren alaba da, emea beraz, eta gauero elkartzen da amarekin. Aldaerak: Eguzkiñe, Ekhia, Ekia eta Ekiñe. Zenbait lekutan hauxe esaten da iluntzean: 'Eguzki amandrea badoa bere amagana'.