(...)
Esan moduan, El Carasol El Caracierzo-z beste aldeari esaten zaio, eta balirudike izenak trukatuak daudela, hein batez behinik behin. Izan ere, El Carasol hego-ekialdera begira dago, eta ez da oso eguzkialdea, honetan ere mailak bai baitaude.
Dokumentazioko El Carasol, ordea, Iguzkiagerria da (gaurko Izkaerdia), hots, Moriones eta Zareko mugako egutera, Opakoegia-z beste aldeko isuria.
Hortaz, badirudi XVIII. mendean Iguzkiagerria hitz gardena zela oraindik ere, eta (El) Carasol iraultzen zela agirietan.
Gaurko El Carasol San Juan-etik Elordia-raino iristen da. Barranco del Carasol Fuente de Elordia aldetik San Juan-a jaisten den erreka da.
(...)
(...)
Morionesko bidearen gaineko aldeko egutera da, Zaren Iguzkiagerria eta Morionesen Iguzkun (Carasol de las Viñas orain) deitzen zen berbera.
(...)
(...)
Gaurregungo Izkaerdia [ìzkaérdja] Moriones, Ezporogi eta Zareko mugan dago, eguteran, eta ez da dudarik dokumentazioko Iguzkiagerri(a)-rekin identifikatu behar dela [1768ko Eguzki- lekuko honetan baizik ez da ageri. Gainerakoetan beti Iguzki- (edo Iruzki-) dugu, desitxuraketak bazter batera uzten baditugu behinik behin. Hau Mitxelenaren arabera Ekialdeko euskalkietan eta berak "meridional" deitzen duen barietatean azaltzen da (FHV, 64-65. orr.)].
1783ko Yzcaguerria-k eta 1797ko Yruzcagueria-k bitartekari lana egiten dute. Behin gutxienez -g-ren ordez -r- duen aldaera aurkitzen dugu.
Iguzkiagerria-k aipatu auzo herriekin ezezik, La Facería (alta), Zalduzarreta, Gaiu eta Santa Finia-rekin ere mugatzen du. Mendiaren beste isuraldeari (fazeriari, alegia) Opakoegia deitzen zitzaion antzina.
(...)
(...)
El Carasol euskarazko Iguzkun-ekin identifikatu behar dela dirudi. Gaur El Carasol de las Viñas esaten zaio.
Zenbaitetan ordea, Carasol de Loia deritzan eguzkialdea ere izan daiteke, 1721eko agerraldian, kasu.
(...)
(...)
Morionesko Iguzkun-en jarraipena da. Osagaiak Iguzki (iruzki 1722an) eta agerria 'agerian dagoena' dira, eta esan bezala (ikus Leatxeko Iguzkiagerria eta Eslabako Iguzkun) erdarazko carasol, solana edo solano-ren euskal ordaina dugu, eta euskal egutera, iguzkun(e)a, eguzkialdea edo eguz(ki)begia euskaldunen baliokide.
Zaren, Iguzkiagerria-rekin batera, kontrako adiera duten Iparragerria eta Opakuegia (cf. Eslabako Opakoegia eta erdarazko gure alderdiko beste herri batzuetako paco generikoa) daukagu, eta Morionesen Iparraga, Iparragerri-z landara.
(...)
(...)
Morionesko bereko El Carasol (de las Viñas)-en eta Zareko Iguzkiagerria-ren baliokidea bide zen hau, alegia, Zarebidea igarotzen den eguzkialdea ematen zuen aditzera.
Honen adieraz ikus Eslabako izen bereko sarreran dioguna.
(...)
(...)
OBS.- Ver en el glosario AGERRI [AGERRI: agerri, con variantes (agerre, agerru, agirre) y compuestos (iparragerri, iparragirre, aizagerre, aizagirre), está muy representado en los nombres de lugar. Su significado es 'lugar abierto, expuesto, encarado a'. Normalmente se refiere a parajes muy expuestos al viento, de ahí su frecuente composición con nombres de viento: iparragirre 'carazierzo', aizagirre... etc. En los pueblos de Elorz es muy frecuente la equivalencia del actual cara a... (Cara Zulueta, Cara Ezperun...) con compuestos de agerri de la documentación: Zuluetagerri... etc. Esta equivalencia es patente también en una serie de apelativos: carasol y eguzkiagerri (lo que en otras partes se llama solana), iparragerri y caracierzo (ladera o campo orientado al norte, o batido por el viento norte. // En el léxico vasco existe también un arcaico agerri 'presencia', con derivados adverbiales como agerriz 'abiertamente, a la vista']. 'El carasol'.
(...)
OV.11 - Eslaba aldeko euskararen azterketa toponimiaren bidez
Laburdura: OV.11
Egilea: SALABERRI ZARATIEGI, Patxi
Titulua: Eslaba aldeko euskararen azterketa toponimiaren bidez
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma: Onomasticon Vasconiae 11
Aldizkaria:
Argitaletxea: Euskaltzaindia
Tokia: Bilbo
Data: 1994
Erreferentzia:
Oharrak: NTM bilduma egin zenean, artean argitaratu gabeko doktore tesia.
Mota: bibliografia
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: hizkuntza azterketa
NA.TM - Nafarroako Toponimia eta Mapagintza
Laburdura: NA.TM
Egilea: JIMENO JURÍO, José María (zuz.)
Titulua: Nafarroako Toponimia eta Mapagintza
Lan oharra: 59 liburuki
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Nafarroako Gobernua & Trabajos Catastrales S.A.
Tokia: Iruñea
Data: 1992-1999
Erreferentzia:
Oharrak: Nafarroa. Toponimia eta Mapagintza: gazt. Toponimia y Cartografía de Navarra.
Erreferentzia gisa liburuki zenbakia ematen da aditzera eta apurka-apurka, orrialdea ere gaineratuz joango da.
Lan honen iruzkin kritikoa argitaratu zen in FLV, 64 (1993).
Mota: bibliografia
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: ofizialtzea
NAN.PR.OIB - Oibarko protokoloak
Laburdura: NAN.PR.OIB
Egilea:
Titulua: Oibarko protokoloak
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma: Nafarroako Artxibategi Nagusia, Protokolo saila
Aldizkaria:
Argitaletxea:
Tokia: Iruñea
Data:
Erreferentzia:
Oharrak:
Mota: artxibategia
Erauzketa: partziala
Alorra: dokumentazioa
NAN.HIP.AGO - Agoizko hipotekak
Laburdura: NAN.HIP.AGO
Egilea:
Titulua: Agoizko hipotekak
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma: Nafarroako Artxibategi Nagusia, Hipoteken Kontularitza saila
Aldizkaria:
Argitaletxea:
Tokia: Iruñea
Data:
Erreferentzia:
Oharrak:
Mota: artxibategia
Erauzketa: partziala
Alorra: dokumentazioa
NA.TOF - Nafarroako Toponimia Ofiziala / Toponimia Oficial de Navarra
Laburdura: NA.TOF
Egilea: ZZ. AA.
Titulua: Nafarroako Toponimia Ofiziala / Toponimia Oficial de Navarra
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Nafarroako Gobernua
Tokia: Iruñea
Data: 2019tik
Erreferentzia:
Oharrak: 2019. urtetik datutegi osoa deskargarako eskaintzen da: https://gobiernoabierto.navarra.es/eu/open-data/datos/toponimia-oficial-navarra
Mota: datu baseak
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: dokumentazioa
Lege-oharra
Corpus onomastiko honetan, hirugarrenen lanen edukiak sartu dira, arloan ospea eta gaitasuna dutelako. Ondorio horretarako, behar diren baimenak eta lizentziak eskatu ditu Euskaltzaindiak, eta, horrenbestez, behar diren jabetza intelektualeko eskubideak eskuratu, oker edo hutsik ezean. Edukiren batek hirugarrenen eskubideak hausten dituela uste baduzu, eman iezaiozu berehala horren berri Euskaltzaindiari (honako helbide elektroniko honetara idatziz: info@euskaltzaindia.eus), beharrezko neurriak berehala har daitezen.