(...)
OBS.- Ver en el glosario OLA [OLA: Elemento corrientísimo en la toponimia vasca y singularmente en la navarra, es término polisémico. En la lengua viva significa actualmente 'ferrería', y este es sin duda el significado que tiene en muchos topónimos (cf. por ejemplo Goikola y Bekola en Etxarri Aranatz, nombres de sendas ferrerías). En roncalés y suletino, sin embargo, significa 'cabaña pastoril' (Estornés Lasa recoge el dicho roncalés ardirik ez eta ola? que traduce ¿sin ovejas y con muidera?), y según Luis Michelena esta debe de ser la acepción original, y la que se encuentra fosilizada en muchos topónimos. Uno singularmente claro es por ejemplo Olatxiki, nombre de una majada en Aralar, en lugar donde la existencia de una ferrería es improbable, y numerosos compuestos de claro sabor pastoril: artola, bildotsola, antzuola. Menciona también Michelena un documento de Roncesvalles del año 1284 que indica que ola era 'bustaliza'. Cuenta con un colectivo olatze, olatza, donde también conviven los dos significados. En todo caso sin conocimiento de la historia y uso del terreno, es inútil intentar diferenciar las acepciones].
(...)
(...)
Etxalar (703 m).
'Cabaña del Hayedo'. Del vasco bago 'haya' (en toponimia muchas veces equivale a 'hayedo') y ola 'cabaña'.
Comentario. Se esperaría Bagola. La terminación -ea (pronunciación local Babolia) debe de ser fruto del oscurecimiento del topónimo que habría sido interpretado como *Bagol o *Bagóle. Tampoco debe descartarse que al tratarse de un caserío se haya asimilado a la terminación -ea, común en la mayoría de los nombres de casas en la Navarra que habla o habló vasco.
El alto toma nombre del caserío enclavado en sus proximidades.
(...)
(...)
Dok.: Bagola XIX. mendean, Bagola, Bagolea XX.ean. // Ebakera: Baólià, Babólià. // Izengoitia: Baóle, Babóle. // Kokalekua: Jauregieta auzoan da, Xurionearen eta Mendibidearen artean. // Etimologia azalpena: Hemen bago zuhaitz izena eta ola ‘etxola’ ditugu, hots, pago zurez egindako etxola edo pago baten nahiz pagadi baten aldakan edo hurbil zegoena. 1900etik aitzina agertzen den -ea, Arrosea aztertzean erran dugun bezala, bukaera hori bera duten bertze oikonimoen alderako analogiari zor zaio. Baserri honetako semea Karrikara ezkondu zen, Patxikusantzena-ra, eta geroztik etxe hau Bagolea deitzen dute. Baserriari, berriz, Bagoleko borda erraten diote.
(...)
(...)
Dok.: Francisco Sancena XVIII. mendean, Pachicusancena XIX-XX.etan. Hondarreko mendean izena aldatu zioten eta egun Bagolea deitzen dute, Bagola-ko familia etxean sartu zelako (ikus Bagola). // Kokalekua: Jauregieta auzoan da, Xurionearen ondoan. // Etimologia azalpena: Oikonimoaren lehen osagaia, hasmentan, Frantzisko zen, XVIII. mendean, baina haren hipokoristikoa den Patxiku azaltzen zaigu XIX.etik aitzina. Bigarren osagaia Santz patronimikoa da (‘Sansoiz’, ‘Sanotz’ edo ‘Santxez’; ikus Matxikosantzena sarrera); bukaeran genitiboaren hondarkia eta artikulua daude.
(...)
Bilduma: Nafarroako Artxibategi Nagusia, Protokolo saila
Aldizkaria:
Argitaletxea:
Tokia: Iruñea
Data:
Erreferentzia:
Oharrak:
Mota: artxibategia
Erauzketa: partziala
Alorra: dokumentazioa
NA.TM - Nafarroako Toponimia eta Mapagintza
Laburdura: NA.TM
Egilea: JIMENO JURÍO, José María (zuz.)
Titulua: Nafarroako Toponimia eta Mapagintza
Lan oharra: 59 liburuki
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Nafarroako Gobernua & Trabajos Catastrales S.A.
Tokia: Iruñea
Data: 1992-1999
Erreferentzia:
Oharrak: Nafarroa. Toponimia eta Mapagintza: gazt. Toponimia y Cartografía de Navarra.
Erreferentzia gisa liburuki zenbakia ematen da aditzera eta apurka-apurka, orrialdea ere gaineratuz joango da.
Lan honen iruzkin kritikoa argitaratu zen in FLV, 64 (1993).
Mota: bibliografia
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: ofizialtzea
UA.ETX - Etxalarko udal artxibategia
Laburdura: UA.ETX
Egilea:
Titulua: Etxalarko udal artxibategia
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma: Etxalarko Udal Artxibategia
Aldizkaria:
Argitaletxea: Etxalarko Udala
Tokia: Etxalar
Data:
Erreferentzia:
Oharrak: Etxalarko udal artxibategia: gazt. Archivo Municipal de Etxalar.
Oharrak: Ezkontzen liburua: gazt. Libro de Matrimonios.
Mota: artxibategia
Erauzketa: partziala
Alorra: dokumentazioa
NAA.KAT - Katastroa
Laburdura: NAA.KAT
Egilea:
Titulua: Katastroa
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma: Nafarroako administrazioko artxibategia
Aldizkaria:
Argitaletxea: Nafarroako Gobernua, Kartografia Zerbitzua
Tokia: Iruñea
Data:
Erreferentzia:
Oharrak: Gazt. Archivo administrativo de Navarra. Catastro.
Mota: artxibategia
Erauzketa: partziala
Alorra: dokumentazioa
DOUG.ETXAUL - Oportunidad y éxodo rural en dos aldeas vascas, Echalar y Murélaga
Laburdura: DOUG.ETXAUL
Egilea: DOUGLASS, William A.
Titulua: Oportunidad y éxodo rural en dos aldeas vascas, Echalar y Murélaga
Lan oharra: 2 liburuki
Paratzailea:
Bilduma: Auñamendi, 120
Aldizkaria:
Argitaletxea: Auñamendi
Tokia: Donostia
Data: 1977
Erreferentzia:
Oharrak: ECO zerbitzuko Patxi Galék egindako erauzketa.
Mota: bibliografia
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: dokumentazioa
BEL.DEMR - Diccionario etimológico de los nombres de los montes y ríos de Navarra
Laburdura: BEL.DEMR
Egilea: BELASKO ORTEGA, Mikel
Titulua: Diccionario etimológico de los nombres de los montes y ríos de Navarra
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Pamiela
Tokia: Iruñea
Data: 2000
Erreferentzia:
Oharrak: Erreferentzietan orrialde zenbakia ematen da aditzera.
Helena Pérezek eskaneatu eta ECO zerbitzuko Patxi Galék datu-taula itxurara isuritako datuak.
Oharrak: Erreferentzietan orrialde zenbakia ematen da aditzera. ECO zerbitzuko Patxi Galék migraturiko datuak.
Mota: bibliografia
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: dokumentazioa
NA.TOF - Nafarroako Toponimia Ofiziala / Toponimia Oficial de Navarra
Laburdura: NA.TOF
Egilea: ZZ. AA.
Titulua: Nafarroako Toponimia Ofiziala / Toponimia Oficial de Navarra
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Nafarroako Gobernua
Tokia: Iruñea
Data: 2019tik
Erreferentzia:
Oharrak: 2019. urtetik datutegi osoa deskargarako eskaintzen da: https://gobiernoabierto.navarra.es/eu/open-data/datos/toponimia-oficial-navarra
Mota: datu baseak
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: dokumentazioa
Lege-oharra
Corpus onomastiko honetan, hirugarrenen lanen edukiak sartu dira, arloan ospea eta gaitasuna dutelako. Ondorio horretarako, behar diren baimenak eta lizentziak eskatu ditu Euskaltzaindiak, eta, horrenbestez, behar diren jabetza intelektualeko eskubideak eskuratu, oker edo hutsik ezean. Edukiren batek hirugarrenen eskubideak hausten dituela uste baduzu, eman iezaiozu berehala horren berri Euskaltzaindiari (honako helbide elektroniko honetara idatziz: info@euskaltzaindia.eus), beharrezko neurriak berehala har daitezen.