EODA osoa

Andre Mariaren bi adbokazio daude izen honekin, bat Mungian (Bizkaia) eta bestea Bernedon (Araba). Mungiako Larrauri auzoko Ama Birjinaren elizak XVI. mendean lortu zuen herritik banatu eta parrokia izatea. Andre Mariak eskuan duen zepoak kristau gatibuak irudikatzen ditu. Bernedoko ermita, Urarte auzoan dagoena, Larrauri herri hustuko eliza zen. Atea XVIII. mendekoa izan arren ermita erromanikoa da, Erdi Aroko herri tenplu baten eredu ederra. Jaia irailean egiten da.

Uribarri Arana (Araba) herriko Andre Mariaren ermita. Gaur egun erdaraz Andramari deitzen badute ere, XVII. mendean, bertako hizkuntza euskara zenean, Nuestra Señora del Prado moduan agertzen da, euskararen baztertze ofizialaren lekuko. 1850ean, berriz, Bengolarrea izenpean ageri da. Eliza eta Ama Birjinaren irudia erromanikoak dira, XII. mendekoak edo. Barruan badago erromatarren garaiko hilarria. Jaia abuztuaren 15ean da.

Andre Mariaren ermita, Mendotzakoa (Araba), XIX. mendean lekutu zena. Izenaren osagaiak larrin 'larraina' eta zar 'zaharra' dira.

Rosa (es)

Bermeoko (Bizkaia) Andre Mariaren ermita. Ikus Arrosa.

Andre Mariaren bi adbokazio daude izen honekin: Bitorianoko (Araba) antzinako komentua eta Lasarteko (Araba) eliza. Lehena 1089. urtean eman zion Gartzia Gonzalezek Kukullako Donemiliagako (Errioxa) monasterioari: 'Unum monasterium Lasarte... in ipsa villa Victoriano...'. Monasterioa hustean ermita bihurtu zen eta XIX. mendean erori. Lasarte kontzejuko elizan ikusgarria da estilo erromanikoko leihoa, Euskal Herriko ederrenetakoa.

Latona (es), Latone (fr), Latona (en), Latona (la)

• 82. araua: Grezia eta Erromako pertsonaia mitologikoak (2014 [1998])

Luzaiden (Nafarroa) gauez, ilargi xuritara, ateratzen diren laminen izena. Ikus Lamina.

Barriako (Araba) komentuarena izan zen antzinako herria, aztarnatzat errota besterik utzi ez duena. Eliza Andre Mariari eskainirik zegoen.

Latineko Laurea izena laurus ('ereinotza') eta laurea ('koroa') hitzekin dago lotuta, Erroman irabazleei ereinotz koroa jartzen baitzitzaien. Izena Petrarkak Probentzako Laurari idatzitako Canzzionere-gatik da ezaguna. Santuaren eguna urriaren 19an da. Aldaera: Laure.