Zuia (Araba) ibarrean biziro leku eder eta ikusgarrian kokatutako Andre Mariaren santutegia. Herrikoek beherago eraiki nahi izan omen zuten, baina alferrik, eramandako gauza guztiak lekuz aldatu eta egun santutegia dagoen tokian agertzen baitziren. Erromatarren garaiko (I-III. mendeak) Akitaniako idazkunetan agertzen den izena ere bada Oro. Toponimian ere maiz aurkitzen dugu (cf. Oro, Orokieta, Orotz, Orozko...). Garbi dago, bestalde, ez duela gaztelaniazko oro 'urrea' hitzarekin zerikusirik. Igokundez bizkaitarren jaia ospatzen zen eta Mendekosteko bigarren egunean arabarrena.
(...)
No es cosa de volver a entrar en la historia de la formación de Auro Vellito, Oro Velito, Orbellito (Valbanera 184, 1092), Orodulce (ib. 181, 1088), etc., tratado repetidamente (53 [Menéncez Pidal, Origenes, p. 93, 95; Corominas, s. u. bellido; Diez Melcón, op. cit. [Apellidos castellano-leoneses, Granada, 1957], p. 94 s., 138]). La confrontación con Petrus Orbelido (Artajona, s. XI-XII) (54 [Vasc. medieval, p. 47]) subraya por sí sola los rasgos conservadores de Aurubilitu. Si éstos (au-, -u-, -u) son, aunque sólo sea pasivamente, vascónicos, lo es activamente por lo menos el cierre de la primera i por influencia de la segunda; también lo sería -1- < -11-, de tratarse de un testimonio más próximo a nosotros, cuando las grafías se hacen más seguras (55 [Luchaire, p. 155, recoge un Vellu (Bellu) Garceiz (Leire) como continuador de Bellus])
(...)
oro beilido -
(1156 [1978, 1995])
DRPLV, V, 54. or.
(...)
et uxor sua Oro Beilido [a.1156] CartStDomingoCalzada [26. oin oharra: UBIETO ARTETA, Agustín. 1978: Cartularios (I, II y III) de Santo Domingo de la Calzada, Zaragoza] 20
(...)
oro -
(1954 [2011])
LAF.LBAIT, 250-251 [SAL.OZ, 53. or.]
(...)
Creo que Orotz se puede explicar a partir del antropónimo Oro de las inscripciones aquitanas (LAFON 1954, p. 250-251, GORROCHATEGUI 1984, p. 229)
(...)
oro -
(1984 [2011])
GORR.EOIA, 229 [SAL.OZ, 53. or.]
(...)
Creo que Orotz se puede explicar a partir del antropónimo Oro de las inscripciones aquitanas (LAFON 1954, p. 250-251, GORROCHATEGUI 1984, p. 229)
(...)
(...)
Mendiorotz (N), Orotz-Betelu (N), Orozko (B) // En estos topónimos está presente el elemento Orotz con base oro que MITXELENA (1997, p. 500) considera de sentido indeterminado
(...)
(...)
Zuia (Araba) ibarrean biziro leku eder eta ikusgarrian kokatutako Andre Mariaren santutegia. Herrikoek beherago eraiki nahi izan omen zuten, baina alferrik, eramandako gauza guztiak lekuz aldatu eta egun santutegia dagoen tokian agertzen baitziren. Erromatarren garaiko (I-III. mendeak) Akitaniako idazkunetan agertzen den izena ere bada Oro. Toponimian ere maiz aurkitzen dugu (cf. Oro, Orokieta, Orotz, Orozko...). Garbi dago, bestalde, ez duela gaztelaniazko oro 'urrea' hitzarekin zerikusirik. Igokundez bizkaitarren jaia ospatzen zen eta Mendekosteko bigarren egunean arabarrena. // Santuario de Nuestra Señora ubicado en un hermoso paraje del valle de Zuia (Araba). Según cuenta la tradición, los vecinos quisieron edificarlo más abajo, pero fue inútil, puesto que los materiales acarreados de día aparecían en su ubicación actual. También se documenta este nombre en las inscripciones aquitanas de época romana (ss. I-III), y es frecuente en toponimia (cf. Oro, Orokieta, Orotz, Orozko...). Está claro, por otra parte, que no tiene ninguna relación con el castellano oro. El día de la Ascensión se celebra la fiesta de los vizcaínos y el segundo día de Pentecostés la de los alaveses.
(...)
(...)
Creo que Orotz se puede explicar a partir del antropónimo Oro de las inscripciones aquitanas (LAFON 1954, p. 250-251, GORROCHATEGUI 1984, p. 229), con el añadido de -tz procedente del genitivo latino con valor de posesión; se trataría de « la propiedad de Oro ». Sin embargo, la familia de Oro es bastante amplia, y hay también razones para pensar que, en ocasiones al menos, estamos ante un apelativo. Además de los mencionados, tenemos Oro nombre de un barrio de Aretxabaleta (G) documentado ya como Oro en 1476, Salinas de Oro nombre « castellano » de Jaitz (N), Orokieta (N), con sufijo locativo o diminutivo –ki más el locativo-abundancial –eta, Orozketa barrio de Iurreta (B), posiblemente de Oro(t)z más el mencionado –(k)eta, y, en toponimia menor, entre otros, Orozki de Orotz + -ki o de oro + -(t)z + -ki.
(...)
Zer: Antroponimoa, auzoa Non: Aretxabaleta (G) Jatorria:
SAL.OZ
Zuia (Araba) ibarrean biziro leku eder eta ikusgarrian kokatutako Andre Mariaren santutegia. Herrikoek beherago eraiki nahi izan omen zuten, baina alferrik, eramandako gauza guztiak lekuz aldatu eta egun santutegia dagoen tokian agertzen baitziren. Erromatarren garaiko (I-III. mendeak) Akitaniako idazkunetan agertzen den izena ere bada Oro. Toponimian ere maiz aurkitzen dugu (cf. Oro, Orokieta, Orotz, Orozko...). Garbi dago, bestalde, ez duela gaztelaniazko oro 'urrea' hitzarekin zerikusirik. Igokundez bizkaitarren jaia ospatzen zen eta Mendekosteko bigarren egunean arabarrena.
COR.TNEM - Toponimia navarra de la Edad Media
Laburdura: COR.TNEM
Egilea: CORONA BARATECH, Carlos E.
Titulua: Toponimia navarra de la Edad Media
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Consejo Superior de Investigaciones Científicas
Tokia: Huesca
Data: 1947
Erreferentzia:
Oharrak:
Mota: bibliografia
Erauzketa: partziala
Alorra: dokumentazioa
M.NLCDI - Notas lingüísticas a 'Colección diplomática de Irache'
Laburdura: M.NLCDI
Egilea: MITXELENA ELIZALT, Koldo
Titulua: Notas lingüísticas a 'Colección diplomática de Irache'
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria: 164
Argitaletxea:
Tokia:
Data: 1969
Erreferentzia: 1 (1969), 1-59
Oharrak: Baita ere in Palabras y textos, Euskal Herriko Unibertsitatea, Gasteiz, 1987, 87-118.
Mota: artikuluak
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: hizkuntza azterketa
DRPLV - De re philologica linguae vasconicae
Laburdura: DRPLV
Egilea: IRIGOIEN ETXEBARRIA, Alfontso (zuz.)
Titulua: De re philologica linguae vasconicae
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Deustuko Unibertsitatea
Tokia: Bilbo
Data: 1986-1995
Erreferentzia:
Oharrak: Alfonso Irigoien Etxebarria irakasleak zuzendurik, bost liburuki plazaratu ziren (I-1986, II-1987, III-1990, IV-1992 eta V-1995). Artikuluetako asko beste nonbaitetik hartuak dira. Halakoetan saiatu gara jatorrizko erreferentziak ematen, hala nola "Euskera" aldizkarikoak, Euskalarien nazioarteko jardunaldiak (Bilbao, 1981), eta abar.
Mota: aldizkariak
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: hizkuntza azterketa
LAF.LBAIT - Sur l'usage de la langue basque actuelle dans l'interprétation des toponymes (VIIIe congrès des Etudes Basques à Bayonne)
Laburdura: LAF.LBAIT
Egilea: LAFON, René
Titulua: Sur l'usage de la langue basque actuelle dans l'interprétation des toponymes (VIIIe congrès des Etudes Basques à Bayonne)
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria: 35
Argitaletxea:
Tokia:
Data: 1954
Erreferentzia: VI (1954), 247-251
Oharrak:
Mota: artikuluak
Erauzketa: aztergai
Alorra: hizkuntza azterketa
SAL.OZ - De toponimia vasco-pirenaica: sobre el sufijo -otz, -oz(e)
Laburdura: SAL.OZ
Egilea: SALABERRI ZARATIEGI, Patxi
Titulua: De toponimia vasco-pirenaica: sobre el sufijo -otz, -oz(e)
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria: 2904
Argitaletxea:
Tokia:
Data: 2011
Erreferentzia: 53 (2011), 33-64
Oharrak:
Mota: artikuluak
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: hizkuntza azterketa
SATR.EI.72 - Euskal izendegia
Laburdura: SATR.EI.72
Egilea: SATRUSTEGI ZUBELDIA, Jose Maria
Titulua: Euskal izendegia
Lan oharra: Nomenclátor onomástico vasco
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Euskaltzaindia
Tokia: Iruñea
Data: 1972
Erreferentzia:
Oharrak: Euskaltzaindiaren izendegiaren lehen edizioa izan zen
Mota: bibliografia
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: arautzea
TXILL.EI - Euskal izendegia (1972)
Laburdura: TXILL.EI
Egilea: ÁLVAREZ ENPARANTZA, José Luis ("Larresoro", "Txillardegi")
Titulua: Euskal izendegia (1972)
Lan oharra: Pertsona izenak
Paratzailea:
Bilduma: Euskara Batua zertan den
Aldizkaria:
Argitaletxea: Jakin Arantzazu
Tokia: Oñati
Data: 1974
Erreferentzia: 164-179
Oharrak: ECO zerbitzuko Patxi Galék egindako datu-bilketa eta migrazioa.
Mota: liburu zatiak
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: arautzea
SATR.EI.77 - Euskal izendegia
Laburdura: SATR.EI.77
Egilea: SATRUSTEGI ZUBELDIA, Jose Maria
Titulua: Euskal izendegia
Lan oharra: Nomenclátor onomástico vasco / Nomenclateur de prénoms basques
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Euskaltzaindia
Tokia: Iruñea
Data: 1977
Erreferentzia:
Oharrak: Euskaltzaindiaren izendegiaren bigarren edizioa izan zen
Mota: bibliografia
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: arautzea
SATR.EI.83 - Euskal izendegia
Laburdura: SATR.EI.83
Egilea: SATRUSTEGI ZUBELDIA, Jose Maria
Titulua: Euskal izendegia
Lan oharra: Nomenclátor onomástico vasco / Liste des prénoms basques
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Euskaltzaindia
Tokia: Bilbo
Data: 1983
Erreferentzia:
Oharrak: Euskaltzaindiaren izendegiaren hirugarren edizioa zen
Mota: bibliografia
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: arautzea
GORR.EOIA - Estudio sobre la onomástica indígena de Aquitania
Laburdura: GORR.EOIA
Egilea: GORROCHATEGUI CHURRUCA, Joaquín
Titulua: Estudio sobre la onomástica indígena de Aquitania
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Euskal Herriko Unibertsitatea
Tokia: Bilbo
Data: 1984
Erreferentzia:
Oharrak:
Mota: bibliografia
Erauzketa: partziala
Alorra: hizkuntza azterketa
M.AV - Apellidos vascos
Laburdura: M.AV
Egilea: MITXELENA ELIZALT, Koldo
Titulua: Apellidos vascos
Lan oharra:
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Txertoa
Tokia: Donostia
Data: 1997 [1953, 1955, 1973...]
Erreferentzia:
Oharrak: Minotauro, Madril, 1964.
Txertoaren lehen edizioa, Donostia, 1971.
ECO zerbitzurako Helena Pérez-ek egindako eskaneatzearen bidez lortu, egituratu eta migraturiko datutegia.
Erreferentzietan liburuko aurkibidean ematen diren paragrafo zenbakiak adierazten dira eta Testuinguruan, paragrafo hauen testu osoa ematen da.
Mota: bibliografia
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: hizkuntza azterketa
GOR.SAL.EIZ - Euskal izendegia. Ponte izendegia
Laburdura: GOR.SAL.EIZ
Egilea: GORROTXATEGI NIETO, Mikel & SALABERRI ZARATIEGI, Patxi
Titulua: Euskal izendegia. Ponte izendegia
Lan oharra: Pertsona izenak
Paratzailea:
Bilduma:
Aldizkaria:
Argitaletxea: Euskaltzaindia & Justizia, Lan eta Gizarte gaietako Saila, Eusko Jaurlaritza
Tokia: Gasteiz
Data: 2001
Erreferentzia:
Oharrak: Euskaltzaindiko Onomastika Batzordearen zuzendaritzapean eginiko izen zerrenda da, helburu arauemalea duena. Testua Bilbon, Euskaltzaindiaren egoitzan, 2001eko irailaren 14an eta Iruñean, 2001eko urriaren 5ean onartua izan zen eta Euskera agerkarian ere izan zen argitaratua (XLVI (2001-2), 113-1137). Erreferentzietan aipaturiko era bakoitza ageri den liburuko orrialdea ematen da, hala azalpena daramaten izenen zerrenda nagusiari dagozkionak, nola Euskara-erdara hurrenkerako amaierako aurkibideetakoak.
Zerrenda hau EODA zerbitzutik jaso eta ECO egitasmoko Patxi Galék egin zuen migrazioa.
Mota: bibliografia
Erauzketa: guztizkoa
Alorra: arautzea
Lege-oharra
Corpus onomastiko honetan, hirugarrenen lanen edukiak sartu dira, arloan ospea eta gaitasuna dutelako. Ondorio horretarako, behar diren baimenak eta lizentziak eskatu ditu Euskaltzaindiak, eta, horrenbestez, behar diren jabetza intelektualeko eskubideak eskuratu, oker edo hutsik ezean. Edukiren batek hirugarrenen eskubideak hausten dituela uste baduzu, eman iezaiozu berehala horren berri Euskaltzaindiari (honako helbide elektroniko honetara idatziz: info@euskaltzaindia.eus), beharrezko neurriak berehala har daitezen.