JAGONET bilaketa

68 emaitza bilaketarentzat

Hitz elkartuak: zale (naturazale/naturzale)

Zuzena al da naturzale forma erabiltzea, naturazale erabili ordez?

Zalantza-mota: lexikoa > hitz elkartuak, lexikoa > hitz eratorriak
Unitate-mota: afixuak > atzizkiak, hitzak > izenak

Lexikoa: atzizkiak / hitz elkartuak / hitz eratorriak

  1. Euskaltzaindiaren 25. arauan, "Loturik idaztekoak diren hitz elkartuak" atalean, d) puntuan aipatzen dira bigarren osagaia -dun, -gin, -gile, -zain, -zale... duten elkarteak; eta e) puntuan, berriz, bigarren osagaia -aldi, -buru, -gizon, -(g)une... duten elkarteak. Baina aipatutako -gin, -gile, -zain, -(g)une... horiek ez al dira atzizkiak? Atzizkiak baldin badira, hitz eratorrien osagaiak izango dira, ez hitz elkartuenak. Horrela bada, nolatan aztertzen dira hitz-elkarketari dagokion atalean? Zein da horren arrazoia? Nonbait irakurri ere egin dut horietako batzuei erdi-atzizki izena ere ematen zaiela. Zergatik erdi hori?
  2. Bidenabar, nola idatzi behar dira Epelegain eta Arotzenea etxe-izenak: elkarturik ala marratxoz loturik?

Zalantza-mota: lexikoa > hitz elkartuak, lexikoa > hitz eratorriak, ortografia > marratxoa, ortografia > zuriuneak
Unitate-mota: hitzak > adjektiboak, hitzak > izenak, karaktereak > letrak, karaktereak > markak

Lexikoa: azpiizenburu/azpizenburu (i + i)

Nola idatzi behar da azpi + izenburu elkarketa? Izan ere, Euskaltzaindiaren Hitz elkartuen osaera eta idazkera arauak zera dio: "lehen osagaia aurre-, azpi- eta gain- duten izen-elkarteak loturik idatzi behar dira".

Zalantza-mota: lexikoa > hitz eratorriak
Unitate-mota: afixuak > aurrizkiak

Maileguak: -itis eta -osis bukaerako hitzak (meningitis, otitis; tuberkulosi, osmosi)

Nola erabili behar dira euskaraz grekozko -itis, -osis eta antzeko amaierak dituzten hitzak?

Zalantza-mota: lexikoa > hitz eratorriak, lexikoa > maileguak
Unitate-mota: afixuak > atzizkiak, hitzak > izenak

Denbora adieraztea: -(e)n aldiro, naizen aldiro, naizenero

Zuzena al da Tolosara itzultzen naizenero gertatzen zait hori esatea? Zuzena da naizenero hori?

Zalantza-mota: morfologia > kasu-markak, morfologia > zenbatzaileak, lexikoa > hitz eratorriak, sintaxia > esapideak, sintaxia > perpausak
Unitate-mota: afixuak > atzizkiak, hitzak > determinatzaileak, perpausa > denbora

Lexikoa: -koi eta -keria atzizkiez sortutako adjektiboak (nirekoi, zeurekoi…) eta izenak (nirekoikeria, zeurekoikeria…)

Zilegi al dira <izenordain posesiboa + –koi,keria> moldean eraturiko hitzak?

Zalantza-mota: morfologia > kasu-markak, lexikoa > hitz eratorriak
Unitate-mota: afixuak > atzizkiak, hitzak > izenak

Lexikoa: -xe atzizkia (horrekintxe/horrexekin)

Zein da zuzena: horrekintxe ala horrexekin?

Zalantza-mota: lexikoa > hitz eratorriak
Unitate-mota: afixuak > atzizkiak, hitzak > determinatzaileak

Denbora adieraztea: -ero/-oro atzizkia (ordu erdiro, ordu laurdenero)

Zuzenak al dira ordu erdiro eta ordu laurdenero idazkerak euskara batuan?

Zalantza-mota: morfologia > orduak, lexikoa > hitz eratorriak
Unitate-mota: afixuak > atzizkiak, zenbakiak > orduak

Lexikoa: mendebal/mendebalde

Jakin nahi nuke, mendebal ala mendebalde, zein den egokiagoa (nire kasuan, zehazki, ipar-mendebal(de) forman erabiltzeko jakin nahi dut). Nik nire hizkeran mendebalde erabiltzen dut, baina esan didate egokiagoa dela mendebal erabiltzea, hori delako jatorrizkoa. Hala al da?

Zalantza-mota: lexikoa > hitz eratorriak, lexikoa > orokorra
Unitate-mota: afixuak > atzizkiak, hitzak > izenak

Lexikoa: leku-izenak eta aditz eratorriak (Errusiakotu, Errusiaratu, errusiartu…)

Zuzenak al dira ondorengo formak?

a) errusiakotu (Errusiakoa egin / bihurtu) [letra larriz ala xehez?]

b) errusiakotasun (Errusiakoa izatearen nolakotasuna) [letra larriz ala xehez?]

c) errusiaratu (Errusiara joan, bidali) [letra larriz ala xehez?]

d) errusiartu (errusiarra egin / bihurtu)

e) errusiartasun (errusiarra izatearen nolakotasuna)

f) errusieradun (errusieraz dakiena)

g) errusieratu (errusierara itzuli)

Gauza bera egin al dezakegu gainontzeko herritar-, hizkuntza- eta leku-izenekin? Esaterako: bilbokotu, bilbokotasun, bilboratu, bilbotartu, bilbotartasun, ameriketaratu, ameriketakotu, amerikartu, amerikartasun, eta abar.

Zalantza-mota: lexikoa > aditzak, lexikoa > hitz eratorriak, izen bereziak > leku-izenak, ortografia > maiuskulak/minuskulak
Unitate-mota: afixuak > atzizkiak, hitzak-aditzak, hitzak > izenak, karaktereak > letrak

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper